Το τρίπτυχο του Σαμαρά

Θα μπορούσε να προσάψει κανείς πολλά στην κυβέρνηση Σαμαρά. Για παράδειγμα ότι η επιτυχία της δόσης «μαμούθ» των 52 δισ. έγινε στην πραγματικότητα θρίλερ εξαιτίας των δικών της καθυστερήσεων. Ολα όσα άλλωστε εμφάνισε ως επιτυχία δεν ήταν παρά η εφαρμογή των προβλέψεων του δεύτερου Μνημονίου με βάση το οποίο η Ελλάδα τότε πήρε 74 δισεκατομμύρια ευρώ.
Κι αν αυτά ακούγονται λίγο μίζερα, ούτε οι ίδιοι οι υπουργοί της κυβέρνησης δεν αρνούνται ότι πρόκειται για ένα σχήμα πολλών ταχυτήτων, με πολλά στελέχη της να πολιτεύονται χωρίς την παραμικρή μεταρρυθμιστική διάθεση - αντίθετα επιδίδονται σε κινήσεις παλαιοκομματικού και πελατειακού τύπου. Μένοντας ωστόσο σε μια τέτοια κριτική θα κινδύνευε να μείνει στα δέντρα και να χάσει το δάσος.
Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων: αυτού του τύπου οι πρακτικές μπορούν πράγματι να εκτροχιάσουν την κυβέρνηση ιδιαίτερα αν οι εξελίξεις στην οικονομία αποδειχθούν λιγότερο ευνοϊκές από τις προσδοκίες. Ωστόσο, σήμερα και σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κόμματα η κυβέρνηση δείχνει να ακολουθεί μια συγκεκριμένη στρατηγική. Η οποία μάλιστα αν κρίνουμε από τις δημοσκοπήσεις φαίνεται να αποδίδει και η ΝΔ να διατηρεί την πρώτη θέση παρά τα σκληρά μέτρα που έχει πάρει. Η στρατηγική αυτή δείχνει να έχει δύο πρόσθετα στοιχεία σε σχέση με την προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.
Το πρώτο είναι το «νόμος και τάξη» ή καλύτερα το «τέλος στην ανομία» που είδαμε να ξεδιπλώνεται με ιδιαίτερα έντονο τρόπο το τελευταίο διάστημα. Αποδείχθηκε το ιδανικό σενάριο καθώς αποδυναμώνει τον ΣΥΡΙΖΑ, τον ταυτίζει με περιθωριακές δυνάμεις και ταυτόχρονα ικανοποιεί το παραδοσιακό δεξιό ακροατήριο της ΝΔ. Εχει όμως απήχηση και σε μεταρρυθμιστικές δυνάμεις που έχουν απαυδήσει με τα κρούσματα βίας για παράδειγμα στο πανεπιστήμιο. Η στροφή 180 μοιρών του κ.Τσίπρα -είμαστε κι εμείς νοικοκυραίοι- αποδεικνύει την επιτυχία της προσπάθειας και βέβαια εκθέτει ακόμα πιο πολύ την Αριστερά.
Το δεύτερο στοιχείο έχει να κάνει με την εξωτερική πολιτική και την πρόθεση να υιοθετήσει η Ελλάδα μια πιο δυναμική στάση στα ζητήματα της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Οπως υποστηρίζουν στην κυβέρνηση, η ανάγκη αυτή προκύπτει από τις μονομερείς ενέργειες της Αγκυρας, που επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα εκχωρώντας άδειες για πετρέλαιο σε τμήματα που εμείς θεωρούμε ότι ανήκουν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Θα πρέπει κατά συνέπεια να υπάρξει ελληνική απάντηση κι όπως λένε ίσως αποδειχθεί προτιμότερο «να πάρουμε ένα ρίσκο σήμερα από το να υποχρεωθούμε να πάρουμε ένα μεγαλύτερο ρίσκο αύριο».
Οι πρωτοβουλίες ωστόσο έχουν και μια σαφή εσωτερική διάσταση. Η κυβέρνηση έχει την πρόθεση να κινητοποιήσει ένα «πατριωτικό μέτωπο» που θα της επιτρέψει μαζί με τα ζητήματα ασφάλειας να ξεφύγει από έναν μονοσήμαντο δημόσιο διάλογο που θα αρχίζει και θα τελειώνει στα μέτρα για την οικονομία - μέτρα που έχουν αναγκαστικά πολιτικό κόστος.
Στη Νέα Δημοκρατία θεωρούν ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο τη δημιουργία ενός τέτοιου μετώπου ως ένα είδος πολιτικού αναχώματος. Και υποστηρίζουν πως αν δεν αναληφθεί μια τέτοια πρωτοβουλία, τότε υπάρχει ο κίνδυνος η πολιτική της κυβέρνησης να βρεθεί χωρίς στήριξη στην κοινωνία καθώς στα πλαίσια του Μνημονίου δεν υπάρχει καμιά δυνατότητα παροχών.
Ολοι βέβαια αναγνωρίζουν ότι σε τελευταία ανάλυση η επιτυχία της κυβέρνησης θα κριθεί στην οικονομία. Η κατεύθυνση του Μαξίμου είναι σαφής: αταλάντευτη στήριξη της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, εμμονή στη συνεργασία με ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, αποφυγή πρόωρων εκλογών. Αυτό το μεταρρυθμιστικό μέτωπο μπορεί να αποτελέσει και τη βάση της διεύρυνσης της ΝΔ στις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις του μεσαίου χώρου που αποτελούν και το μήλον της έριδος για όλα τα κόμματα.
Η ελπίδα βέβαια είναι ότι οι συνθήκες στην οικονομία θα βελτιωθούν και ότι η επιλογή της ΝΔ να μιλά για τη «μεσαία τάξη» θα μπορέσει να υπηρετηθεί και με συγκεκριμένα μέτρα ελάφρυνσης τόσο σε σχέση με τους φόρους και τον ΦΠΑ όσο και με την ενίσχυση των εισοδημάτων συγκεκριμένων κατηγοριών που έχουν πληγεί.
Ταυτόχρονα βέβαια η βελτίωση στην οικονομία με την επίτευξη θετικών ρυθμών ανάπτυξης θα ενισχύσει την κυβερνητική αξιοπιστία και θα ανακόψει κι άλλο τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία σε μεγάλο βαθμό στηρίζεται στην πεποίθηση πολλών ότι η σημερινή πολιτική δεν οδηγεί σε έξοδο από το τούνελ.
Νόμος και τάξη, πατριωτικό μέτωπο και μεταρρυθμίσεις είναι το τρίπτυχο πάνω στο οποίο φαίνεται ότι θα στηριχθεί η κυβέρνηση για τις επόμενες εκλογές. Ενα τρίπτυχο το οποίο θεωρεί ότι και θα ενισχύσει τη φυσιογνωμία της αλλά και θα της επιτρέψει, αν το επιβάλουν οι συνθήκες, να ανανεώσει τη συνεργασία με τους σημερινούς της εταίρους!
Οι φόβοι Βενιζέλου και Κουβέλη
Εξι μήνες μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης, η πολιτική του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ χαρακτηρίζεται μάλλον από αμηχανία. Με σποραδικές πρωτοβουλίες επιχειρούν να προβάλουν ένα πιο φιλολαϊκό χαρακτήρα, στην πραγματικότητα ωστόσο τόσο ο κ. Βενιζέλος όσο και ο κ. Κουβέλης γνωρίζουν ότι αντιμετωπίζουν έναν διπλό κίνδυνο: να χρεωθούν το κόστος της στήριξης των σκληρών μέτρων χωρίς παράλληλα να ωφεληθούν από μια πιθανή επιτυχία σταθεροποίησης της οικονομίας.
Και το μεν ΠΑΣΟΚ προσπαθεί ακόμα να συνέλθει από τη βαριά ήττα, τις εσωκομματικές αντιπαραθέσεις και τη θύελλα που έχει προκαλέσει η λίστα Λαγκάρντ. Ετσι και τουλάχιστον ως το συνέδριο κάθε έννοια στρατηγικού σχεδιασμού απουσιάζει. Από την πλευρά της η ΔΗΜΑΡ θα επιχειρήσει να κάνει μια πιο οργανωμένη παρέμβαση σε κοινωνικά θέματα με κορυφαίο την ανεργία. Ψηλά στην ατζέντα ωστόσο φαίνεται ότι θα ξαναμπεί το ζήτημα της ενότητας της Κεντροαριστεράς με στόχο τη δημιουργία ενός σχήματος όπως η ΕΛΙΑ στην Ιταλία.
Ολοι ωστόσο αναγνωρίζουν τις δυσκολίες του εγχειρήματος, καθώς θα πρέπει να διευθετηθούν οι προσωπικές φιλοδοξίες που τόσο ανθούν στον χώρο!

ΕΘΝΟΣ 20/1/13