Η επελαση του παραλογου

Έχετε παρακολουθήσει συζήτηση μεταξύ εκπροσώπων των κομμάτων στην τηλεόραση; Ασφαλώς. Το 90% του χρόνου καταναλώνεται σε περιγραφές για το πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση. Από ψαχνό όμως –προτάσεις δηλαδή- λίγα πράγματα. Κι όταν το κάνουν νιώθει κανείς ότι βρίσκονται εκτός τόπου και χρόνου, σε ένα δικό τους πλανήτη.

Χθες το πρωί για παράδειγμα ο Παναγιώτης Λαφαζάνης προσπαθούσε να πείσει τους συνομιλητές του ότι μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να δοθεί πραγματική λύση στο ζήτημα της οικονομίας. Κι εκεί που μιλούσαν για τις περικοπές και τις συντάξεις άρχισε να εκθειάζει τη ρώσικη επανάσταση και τα επιτεύγματα της που δεν έχουν εκτιμηθεί δεόντως. Προφανώς από τον αγνώμονα ρωσικό λαό.

Από κοντά και ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ Νίκος Σοφιανός ο οποίος εντόπισε το πρόβλημα όχι γενικά στον καπιταλισμό αλλά στη συμμετοχή της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επισημαίνοντας ότι από τότε που μπήκαμε στην ΕΟΚ ξεκίνησαν τα προβλήματα.

Εντάξει ότι οι χώρες της Ευρώπης αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα να το δεχθούμε. Ότι το σύστημα κλυδωνίζεται από τη στρεβλή αρχιτεκτονική της Ένωσης –την απουσία δηλαδή θεσμών ενιαίας οικονομικής διακυβέρνησης για την αντιμετώπιση των κρίσεων- να το δεχθούμε κι αυτό.

Από εκεί και πέρα όμως θα πρέπει να είναι κανείς τυφλός για να μην αναγνωρίσει ότι η Ευρώπη είναι μια όαση ευημερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης συγκριτικά με οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου. Κι ότι θα ήταν παραφροσύνη να γυρίσουμε την πλάτη στις τεράστιες κατακτήσεις των λαών της Ευρώπης ακολουθώντας μια χίμαιρα, μόνο και μόνο επειδή τα κάναμε θάλασσα στη διαχείριση της οικονομίας.

Κι όμως στην Ελλάδα το συζητάμε κι αυτό. Και μπορούμε να μιλάμε για τα σκλαβοπάζαρα της Ευρώπης χωρίς να έχουμε συνείδηση της γελοιότητας.

Θα πείτε βέβαια ότι αυτά είναι πταίσματα. Εδώ έχουμε φτάσει να στέλνουμε στη Βουλή νοσταλγούς του ναζισμού και να επικροτούμε τους τραμπουκισμούς της Χρυσής Αυγής, ο σοσιαλισμός σε πείραξε; Σωστά. Αλλά τότε δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει και η δίωξη του πατέρα παστίτσιου. Μέσα στο γενικότερο θέατρο του παραλόγου στο οποίο ζούμε είναι απόλυτα φυσικό να αυτονομούνται μηχανισμοί του κράτους υιοθετώντας τη δική τους ατζέντα.

Αυτό είναι και το πιο ενοχλητικό. Γιατί δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πώς η σύλληψη του 27χρονου –παράλογη και σύμφωνα με έγκυρους νομικούς παράνομη- ήταν μια ακόμα προσπάθεια να εξευμενιστεί ένα συγκεκριμένο ακροατήριο.

Όπως ασφαλώς δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι η δίωξη δεν γίνεται επειδή διακωμώδησε τα θεία αλλά επειδή εξευτέλισε τους πάσης φύσεως αγιογδύτες που όλο αυτό τον καιρό καλλιεργούν την θρησκοληψία και τον φανατισμό. Πότε με τα λείψανα που δεν λιώνουν , πότε με τις προφητείες ή τις συνωμοσίες  κατά του ελληνισμού και πότε με τις θαυματουργές θεραπείες συντηρείται ένα κοινό έτοιμο να πιστέψει ότι του σερβίρουν.

Κινδυνεύουμε να γίνουμε Τεχεράνη; Δύσκολα. Τέτοια φαινόμενα έχουμε αντιμετωπίσει ξανά στο παρελθόν. Όμως σήμερα είναι ορατό ένα κλίμα δυσανεξίας στην αντίθετη άποψη και μισαλλοδοξίας. Κι ακόμα και αν δεν φτάσουμε να στέλνουμε στην πυρά τους κάθε είδους αμαρτωλούς, είναι απόλυτα βέβαιο ότι θα το πληρώσουμε σαν κοινωνία.

Γιατί ήδη έχουμε χάσει τη δυνατότητα νηφάλιου διαλόγου και είναι βέβαιο ότι οι λύσεις που προκρίνουμε είναι αποτέλεσμα του θυμικού και όχι της λογικής!

ΕΘΝΟΣ 27/09/12

Ωρα να ανησυχησουμε 

Δεν ξέρω αν ο κ. Μεϊμαράκης γνώριζε τις καταγγελίες εδώ και καιρό και δεν αντέδρασε. Ούτε πολύ περισσότερο μπορώ να πω αν είναι -και σε ποιον βαθμό- μπλεγμένος σ' αυτή την περίεργη ιστορία. Μια τόσο σοβαρή υπόθεση, ωστόσο, εναντίον ενός κορυφαίου πολιτικού, που παραμένει στα συρτάρια για δύο και πλέον χρόνια, χωρίς να διαλευκανθεί, είναι εκ των πραγμάτων ένας εκβιασμός εν αναμονή!

Το ότι διαρρέει την ώρα που κορυφώνονται οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα μπορεί να οφείλεται σε σκοπιμότητα, μπορεί φυσικά και να είναι τυχαίο. Είτε κάποιοι ενδιαφέρονται να στήσουν ένα νέο '89 είτε όχι, το βέβαιο είναι ότι αυτήν τη φορά την κατάρρευση του πολιτικού συστήματος θα την πληρώσουμε ακριβά όλοι. Και δεν μπορεί να εξαρτώμεθα ούτε από κάποιους που θέλουν με το αζημίωτο να ανακατανείμουν το σύστημα εξουσίας ούτε ασφαλώς από την τύχη!
Προφανώς άλλος δρόμος από την όσο το δυνατόν πιο γρήγορη διαλεύκανση της υπόθεσης δεν υπάρχει. Γρήγορη και αξιόπιστη, γιατί δεν πρέπει να μείνει η παραμικρή σκιά. Δεν φτάνει όμως. Γιατί μαζί με το ξεκαθάρισμα των σκανδάλων η κυβέρνηση οφείλει να ενισχύσει και την αξιοπιστία της. Και είναι καιρός τα τρία κόμματα της συγκυβέρνησης να σοβαρευτούν και να καταλάβουν πως είτε θα πετύχουν όλοι μαζί είτε θα βουλιάξουν το καθένα ξεχωριστά.
Στα πρώτα της βήματα η κυβέρνηση Σαμαρά ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Εδειχνε αποφασισμένη να υλοποιήσει αυτό για το οποίο κυρίως εκλέχτηκε, να κλείσει δηλαδή συμφωνία με την τρόικα και να διασφαλίσει την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Προσπαθώντας να εξηγήσει την τόσο εντυπωσιακή μεταστροφή, άσπονδος φίλος του μέσα από τη Νέα Δημοκρατία έλεγε ότι είναι η πρώτη φορά που το εθνικό συμφέρον συμπίπτει με το προσωπικό συμφέρον του κ. Σαμαρά. Ας είναι κι έτσι.
Όλα τα θαύματα, όμως, κρατάνε τρεις ημέρες. Και ήδη η εικόνα που παρουσιάζουν οι τρεις εταίροι είναι επιεικώς απαράδεκτη. Ωρες ώρες θυμίζουν περιφερόμενο θίασο, με τον έναν ή τον άλλον βουλευτή να αφήνει αιχμές είτε ότι ο αρμόδιος υπουργός δεν διαπραγματεύεται καλά, είτε ότι δεν τους ενημερώνει, είτε ότι δεν θα ψηφίσουν το τάδε ή το δείνα «άδικο» μέτρο.
Το αστείο είναι ότι όλοι τους, την ίδια στιγμή, εκθειάζουν την κυβέρνηση Μόντι - πάντα οι έξω τα κάνουν καλύτερα. Οι Ιταλοί που τη στηρίζουν, ωστόσο, την έχουν αφήσει να κάνει τη δουλειά της. Δεν βγαίνουν να την υπονομεύουν κάθε τόσο. Εδώ, όπως και στην κυβέρνηση Παπαδήμου, έτσι και τώρα, ορισμένοι μοιάζει να φοβούνται μήπως πετύχει. Απλώς εναλλάσσονται στους ρόλους!
Το ακόμα πιο αστείο είναι ότι στις κατ' ιδίαν συζητήσεις διαβεβαιώνουν ότι δεν πρόκειται να βάλουν σε αμφισβήτηση την κυβέρνηση και η συμφωνία με την τρόικα θα ολοκληρωθεί εγκαίρως, ώστε να εγκριθούν τα 31,5 δισ. τον Οκτώβριο.
Σαν να μηΝ καταλαβαίνουν ότι έτσι το μόνο που κάνουμε είναι να προκαλούμε την τύχη μας. Και, φυσικά, να επιβεβαιώνουμε τις αμφιβολίες των Ευρωπαίων για το κατά πόσον το πολιτικό μας σύστημα είναι ικανό να προχωρήσει στις αλλαγές και στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται ή αποτελούμε μια «χαμένη υπόθεση».
Κι όλα αυτά την ώρα που ξέρουν όλοι πως αν χαθεί ο Οκτώβριος, αν το πακέτο πάει για μετά τις αμερικανικές εκλογές, τότε βάζουμε πάνω από το κεφάλι μας μια δυνητικά καταστροφική αβεβαιότητα.
αλλωστε βλέπουμε ότι παρά τα καλά λόγια οι Ευρωπαίοι εταίροι και το ΔΝΤ όχι μόνο εμμένουν στη σκληρή στάση τους, αλλά δείχνουν και να μη βιάζονται καθόλου!

ΕΘΝΟΣ 26/09/12

Ασπρη γατα, μαυρη γατα

Ευτυχής συγκυρία θα μπορούσε να θεωρηθεί κατά μία έννοια η δημοσιοποίηση της υπόθεσης των 32 πολιτικών που θεωρούνται ύποπτοι για αδικαιολόγητο πλουτισμό. Ηδη οι φάκελοι πηγαίνουν στον εισαγγελέα κι όλοι θέλουμε να χυθεί άπλετο φως, να λειτουργήσει και ως παράδειγμα σε μια κοινωνία θυμωμένη και να μπορέσουμε να πάμε μπροστά. Υπάρχει, βλέπετε, το άλλο μεγάλο σκάνδαλο, γνωστό χρόνια τώρα, που πρέπει επειγόντως να αντιμετωπιστεί. Πρόκειται φυσικά για τους φόρους εισοδήματος που για ακόμα μία χρονιά βαρύνουν ουσιαστικά τους μισθωτούς, την ώρα που άλλοι και κατεξοχήν οι ελεύθεροι επαγγελματίες εξακολουθούν να κινούνται στο όριο του αφορολογήτου. Εβδομήντα δισεκατομμύρια δήλωσαν οι μισθωτοί, τριάμισι οι επαγγελματίες!
Αφελώς ίσως, ελπίζαμε ότι η κρίση θα βοηθούσε να αλλάξουμε συμπεριφορές. Οτι θα αναγνωρίζαμε το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε και θα αναλαμβάναμε όλοι τις ευθύνες μας. Στο κάτω κάτω, όποιοι και αν πιστεύουμε πως έφταιξαν που φτάσαμε έως εδώ, ουδείς αρνείται ότι με τις νοοτροπίες τού χθες δεν πρόκειται να δημιουργήσουμε κράτος δικαίου.
Δυστυχώς συνέβη το αντίθετο. Η κρίση για πάρα πολλούς αποτέλεσε το άλλοθι για να θεωρήσουν ότι είναι και ηθικά δικαιολογημένοι να μην εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Κι αν κάποιοι μπορεί πραγματικά να δυσκολεύονται -κι υπάρχουν πολλοί τέτοιοι-, ο καταστηματάρχης που εισπράττει τον ΦΠΑ από εμάς και δεν δίνει απόδειξη απλώς μας κλέβει.
Ομως η αποτυχία είναι πάνω απ' όλα πολιτική αποτυχία. Τρία σχεδόν χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης δεν υπάρχει η παραμικρή δικαιολογία που η κατάσταση παραμένει ουσιαστικά ίδια και απαράλλακτη. Οσες, δε, απόπειρες έχουν γίνει για έμμεση φορολόγηση των φοροφυγάδων, απλώς χειροτερεύουν το πρόβλημα. Οπως για παράδειγμα ο «έκτακτος» φόρος στα ακίνητα και οι κάθε λογής έκτακτες εισφορές. Που μπορεί να πιάνουν και ορισμένους που φοροδιαφεύγουν, φορολογούν όμως διπλά τους έντιμους πολίτες.
Ελειπε η πολιτική βούληση; Ισως όχι. Απουσίαζαν όμως ολοκληρωτικά το σχέδιο και η κατανόηση ότι το ζήτημα αυτό έπρεπε να αποτελέσει απόλυτη προτεραιότητα. Ζήσαμε έτσι στην πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και το μοναδικό φαινόμενο ο αρμόδιος υπουργός να μη μιλάει με τον αρμόδιο γραμματέα για τα έσοδα! Οταν, αργά, κατάλαβαν ότι δεν μπορεί μια κοινωνία να ματώνει και κάποιοι να μένουν στο απυρόβλητο, αποφασίστηκαν μέτρα, με πιο σημαντικό τη διασταύρωση της περιουσίας και των καταθέσεων με τις φορολογικές δηλώσεις.
Μόνο που τότε ανέκυψε το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα: η βασανιστική καθυστέρηση των αρμόδιων υπηρεσιών. Εν μέρει λόγω αδράνειας, εν μέρει λόγω της γνωστής λευκής απεργίας, αλλά και σε μεγάλο βαθμό γιατί ορισμένοι έχουν συμφέρον να μείνουν τα πράγματα όπως έχουν. Κι η διαφθορά όπως είναι γνωστό έχει πολλά ποδάρια.
Πριν από λίγες ημέρες ο Αλέκος Παπαδόπουλος μιλώντας σε ένα συνέδριο που οργάνωσε μια εξαιρετική ομάδα Ελλήνων ακαδημαϊκών του εξωτερικού, το «Greek Policy Forum», έκανε την πρόβλεψη ότι με το σημερινό επίπεδο διάλυσης της δημόσιας διοίκησης η υπόθεση του εκσυγχρονισμού του κράτους είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Και πρότεινε να γίνουν «μπαϊπάς», ουσιαστικά δηλαδή να υποκατασταθούν ολόκληροι τομείς της διοίκησης από καινούργιες δομές. Κάτι που έχει ήδη αποφασιστεί με τις εισπρακτικές εταιρείες.
Σίγουρα δεν είναι η καλύτερη λύση - στόχος μας πρέπει να είναι μια υγιής και αποτελεσματική δημόσια διοίκηση. Από την άλλη πλευρά, οι καιροί δεν επιτρέπουν καθυστερήσεις. Κι άλλωστε όπως έλεγαν στη μαοϊκή Κίνα: άσπρη γάτα, μαύρη γάτα, αρκεί να πιάνει ποντίκια!

ΕΘΝΟΣ24/09/12

Γιατι η Ελλαδα ειναι φτωχη χωρα;

Ένας Γερμανός καθηγητής οικονομικών είχε εκφράσει πρόσφατα μια πολύ απλή απορία για την Ελλάδα. Πώς είναι δυνατόν, είπε, να είστε στον πέμπτο χρόνο της ύφεσης και να εξακολουθείτε να έχετε τόσο μεγάλο έλλειμμα στις εισαγωγές σας; Πώς είναι δυνατόν δηλαδή για μια χώρα που βρίσκεται σε τόσο σκληρή λιτότητα να έχει χρήματα για τόσο πολλές εισαγωγές;

Όλες οι άλλες χώρες που πέρασαν ανάλογη περιπέτεια βλέπετε κατάφεραν μέσα σε ένα δυο χρόνια να ισορροπήσουν. Από την Αργεντινή και την Ισλανδία ως τις χώρες της Βαλτικής. Και βέβαια έκαναν πολύ πιο εύκολη την επιστροφή τους στις διεθνείς αγορές. Γιατί ένα ελλειμματικό εξωτερικό ισοζύγιο -όπως το ελληνικό-  σημαίνει ότι μια χώρα έχει συνεχώς ανάγκη νέου δανεισμού.

Προφανώς υπάρχουν πολλές διαφορές. Για παράδειγμα η συμμετοχή μας στο ευρώ σημαίνει ότι δεν έχουμε τη δυνατότητα υποτίμησης που θα έκανε πιο ακριβές τις εισαγωγές και πιο φτηνές τις εξαγωγές. Κι ακόμα το μεγάλο μέγεθος της μαύρης οικονομίας σημαίνει ότι υπάρχουν κρυφά εισοδήματα που χρηματοδοτούν ένα υψηλό επίπεδο κατανάλωσης.

Όλοι όμως ξέρουμε ότι δεν είναι μόνο αυτά. Το βασικό μας πρόβλημα είναι το (αντι)παραγωγικό μας μοντέλο. Με δυο λόγια δεν παράγουμε αρκετά προϊόντα για να εξάγουμε. Κι έχουμε ανάγκη τις εισαγωγές και τα δανεικά για να συντηρήσουμε ακόμα και το σημερινό μας βιοτικό επίπεδο!

Την ώρα όμως που οι παραγωγικοί μας τομείς εμφανίζουν αυτή την φτώχεια η Ελλάδα μπορεί να παρουσιάσει μοναδικά παγκόσμια ρεκόρ σε δείκτες που υποδηλώνουν κοινωνική ευμάρεια.

Για παράδειγμα η χώρα μας έχει αναλογικά τους περισσότερους γιατρούς ανά κάτοικο σε όλη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα αναλογούν περίπου 6 γιατροί ανά χίλιους κατοίκους όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή ¨Ένωση είναι μόλις 3.3 γιατροί. Έχουμε τους διπλάσιους γιατρούς ανά κάτοικο από την Αγγλία , τρεισήμισι φορές περισσότερους αξονικούς τομογράφους και 30% περισσότερες νοσοκομειακές κλίνες!

Παραμένοντας στο χώρο της υγείας να προσθέσουμε ότι έχουμε παγκόσμιο ρεκόρ φαρμακείων ανά κάτοικο με διπλάσια φαρμακεία από ότι στο Βέλγιο που έχει περίπου τον ίδιο πληθυσμό και με μεγαλύτερο αριθμό φαρμακείων από πολύ μεγαλύτερες χώρες όπως η Αγγλία η Γερμανία και η Γαλλία!

Δεν είναι μόνο οι γιατροί και οι φαρμακοποιοί όμως. Τα ίδια και χειρότερα ισχύουν για τους δικηγόρους. Με 44.000 περίπου να διακονούν την νομική επιστήμη έχουμε περισσότερους δικηγόρους από ότι 5 άλλες χώρες μαζί, η Σουηδία, η Ολλανδία, η Ελβετία,η Ουγγαρία και η Τσεχοσλοβακία! Μόνο στη Θεσσαλονίκη έχουμε περισσότερους δικηγόρους από όλη την Σουηδία.

Το ίδιο φυσικά ισχύει για τους συμβολαιογράφους με έναν ανά 3.500 κατοίκους στην Ελλάδα την ώρα που στη Γαλλία αντιστοιχεί ένας ανά 7.000 κατοίκους και στην Αυστρία ένας ανά 17.000. Και βέβαια έχουμε παγκόσμιο ρεκόρ και δικαστών που όλως παραδόξως συμβαδίζει και με παγκόσμιο ρεκόρ καθυστερήσεων στις δίκες.

Δεν είναι αδικημένος φυσικά και ο χώρος της δευτεροβάθμιας παιδείας  όπου με έναν καθηγητή ανά 8 μαθητές είμαστε πολύ καλύτερα από το μέσο όρο της Ευρώπης που είναι ένας καθηγητής ανά 11 μαθητές και βέβαια από τη Γερμανία όπου αντιστοιχεί ένας καθηγητής ανά 15 μαθητές! Όσο για τις ώρες πραγματικής απασχόλησης, στην Ελλάδα αντιστοιχούν περίπου 600 ώρες για κάθε καθηγητή, στη Γερμανία 700 και στους εργασιομανείς αμερικανούς 1100! Παρ όλα αυτά το σύστημα στηρίζεται στους αναπληρωτές!

Ας μη θεωρήσουμε όμως ότι όλα αυτά γίνονται σε βάρος των κοινωνικών δαπανών. Αντιθέτως και εκεί έχουμε πρωτιές- ή τουλάχιστον είχαμε ως ότου ξέσπασε η κρίση.

Για παράδειγμα η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα παρουσίασε την μεγαλύτερη αύξηση στις χώρες του ΟΟΣΑ με ρυθμό μεγαλύτερο του 10% στην περίοδο 2000-2009 την ώρα που στις υπόλοιπες  χώρες ο μέσος όρος ήταν 3.4%. Μεταξύ του 2004 και του 2009 η δαπάνη για φάρμακα υπερδιπλασιάστηκε από 2.4 δις. Ευρώ σε 5.2 δισ!

Τον ίδιο χρόνο –πριν την κρίση δηλαδή- οι συντάξεις στην Ελλάδα βρίσκονταν στο 80% του μισθού, παρουσίαζαν δηλαδή τον υψηλότερο ρυθμό αναπλήρωσης στην Ευρώπη.

Συνηθίζεται να λέμε πώς ο πλούτος μιας χώρας είναι οι άνθρωποι. Κι έτσι είναι. Το δυναμικό της χώρας μας είναι τεράστιο. Αντί να απασχολείται παραγωγικά ωστόσο, συσσωρεύεται σε δραστηριότητες και επαγγέλματα που θα μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες της χώρας με τους μισούς ή και λιγότερους από όσους σήμερα απασχολούνται.

Χαμένοι βγαίνουν τελικά και οι ίδιοι, καθώς τα εισοδήματά τους συμπιέζονται λόγω της υπερπροσφοράς. Κυρίως όμως επιβαρύνεται  η οικονομία, εμείς όλοι δηλαδή, που καλούμαστε να τους χρηματοδοτήσουμε με χίλιους δυο τρόπους. Από την υπερσυνταγογράφηση και το φακελάκι ως τις άχρηστες και ακριβές ιατρικές εξετάσεις, τα ιδιαίτερα μαθήματα, την γραφειοκρατία, την υπερτιμολόγηση υπηρεσιών, την δικομανία και ότι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί.

Το πρόβλημα το καταλαβαίνουν όλοι. Μέχρι σήμερα όμως οι προσπάθειες επίλυσής του είχαν το αντίθετο αποτέλεσμα. Κράτος και σωματεία βάζοντας εμπόδια και περιορισμούς –π.χ. μη αναγνωρίζοντας πτυχία από το εξωτερικό- και εξασφαλίζοντας μικροπρονόμια που αυξάνουν το εισόδημα τους –π.χ. υποχρεωτικές παραστάσεις δικηγόρων- το μόνο που κατάφερναν είναι να κάνουν τα επαγγέλματα αυτά πιο ελκυστικά.

Είναι μάλιστα χαρακτηριστική η μελέτη του ΙΟΒΕ , του Ινστιτούτου Μελετών των βιομηχάνων, σύμφωνα με την οποία το όφελος από μια απελευθέρωση των επαγγελμάτων φτάνει το 13% του ΑΕΠ σε μια πενταετία. Το μισό από αυτό αν πήγαινε σε εξαγωγές θα είχαμε λύσει τα προβλήματά μας!

 ΕΘΝΟΣ 23/09/2012

Τα παιχνιδια του κ.Τομσεν

Το σκοτάδι, λένε, είναι πιο βαθύ λίγο πριν ξημερώσει. Έτσι και οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα αποκτούν την μεγαλύτερη ένταση λίγο πριν την τελική συμφωνία. Όμως αυτή την φορά, όπως και πριν λίγους μήνες στην κυβέρνηση Παπαδήμου, την ένταση την δημιουργεί κυρίως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το οποίο συμπεριφέρεται σαν να θέλει να τινάξει την συμφωνία στον αέρα.

Το αντικείμενο της διαφωνίας σήμερα είναι οι περικοπές των λειτουργικών δαπανών ύψους 2.5 δις. Ευρώ τις οποίες αρνείται να αποδεχθεί το ΔΝΤ. Τις θεωρεί μη ρεαλιστικές και  επιμένει να γίνουν πρόσθετες μειώσεις μισθών και συντάξεων πέραν των ορίων ανοχής που έχει θέσει το οικονομικό επιτελείο.

Η στάση αυτή του ΔΝΤ γεννά βέβαια υποψίες για το ποιος είναι ο πραγματικός του στόχος. Γιατί συνήθως πίσω από μια τέτοια σκληρή στάση κρύβεται μια δεύτερη ατζέντα. Στην προκειμένη περίπτωση το ενδεχόμενο να ζητηθεί από τους ευρωπαίους να κουρέψουν και το επίσημο χρέος, τα ομόλογα δηλαδή που έχει στα  χέρια της η Ευρωπαϊκή Τράπεζα και τα δάνεια από τα κράτη μέλη.

Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι πρόκειται για ένα δώρο από τον κ. Τόμσεν βουτηγμένο σε δηλητήριο. Γιατί βέβαια φοβούνται πώς αν ανοίξει τέτοιο θέμα στο Γιούρογκρουπ, αν δηλαδή η Ελλάδα ζητήσει ευθέως και άλλα χρήματα, κινδυνεύει να ναυαγήσει όλη η συμφωνία και να βρεθούμε εκτός ευρώ.

Επισημαίνουν μάλιστα ότι στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας απαγορεύεται ρητά από το καταστατικό της να αποδεχθεί τέτοιες ζημιές. Όσο για τα κράτη μέλη, μετά και την επίθεση φιλίας που μας έχουν κάνει τις τελευταίες εβδομάδες, θα έχουν την τέλεια δικαιολογία για να πουν «εμείς κάναμε ότι μπορούσαμε».

Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι ανάλογη τακτική είχε ακολουθήσει ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ και στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το δεύτερο μνημόνιο. Τότε αφού είχαν σχεδόν κλείσει οι συμφωνίες, εμφάνισε μια νέα πρόβλεψη του ΔΝΤ για το χρέος το 2020 και επέμενε σε πρόσθετες περικοπές γιατί όπως έλεγε δεν θα ήταν  βιώσιμο. Είχε μάλιστα προτείνει επιμήκυνση του προγράμματος κατά ένα χρόνο - κάτι που και πάλι μεταφραζόταν σε πρόσθετα χρήματα από την Ευρώπη.

Ήταν η εποχή  που στο ΔΝΤ οι εκπρόσωποι των υπολοίπων χωρών εκτός Ευρώπης είχαν εκφράσει έντονες επιφυλάξεις για την σκοπιμότητα του δανεισμού της (πλούσιας) Ελλάδας την ώρα που άλλες χώρες στον τρίτο κόσμο λιμοκτονούν.

Η κυβέρνηση βέβαια εκτίμησε ότι ένα τέτοιο αίτημα στο παρά 5 αποτελούσε νάρκη στις διαπραγματεύσεις και αναζήτησε άλλες λύσεις. Τελικά το αδιέξοδο ξεπεράστηκε με το καλύτερο τρόπο, με μεγαλύτερο κούρεμα των ιδιωτικών ομολόγων, ύστερα και από τις έντονες πιέσεις της Γερμανίας. ( Σήμερα ο κ. Τσίπρας , άθελά του ίσως, υιοθετεί τη θέση του ΔΝΤ κατηγορώντας την τότε κυβέρνηση γιατί δεν πήρε την επιμήκυνση. Μόνοι κερδισμένοι φυσικά θα είχαν βγει οι ιδιώτες ενώ η Ελλάδα θα είχε χάσει  την δυνατότητα να ζητήσει τώρα την διετή επιμήκυνση).

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν είναι καθόλου σαφές πώς θα ξεπεραστεί το νέο αδιέξοδο. Κι είναι προφανές ότι βρισκόμαστε στην πιο κρίσιμη στιγμή. Περιθώρια καθυστερήσεων δεν υπάρχουν καθώς η αβεβαιότητα βυθίζει την οικονομία στην ύφεση. Αν δεν ληφθούν αποφάσεις στη Σύνοδο Κορυφής η ζημιά για την οικονομία θα είναι μεγάλη.

Το μόνο θετικό είναι ότι η κυβέρνηση έχει θέσει διορία για να κλείσει το πακέτο ως την Κυριακή το βράδυ. Με άλλα λόγια σύντομα θα ξέρουμε!

ΕΘΝΟΣ 21/09/2012

Πρυτανικα κολπα

Όταν η κυβέρνηση αποφάσισε σε μια από τις πρώτες της νομοθετικές πρωτοβουλίες να ξεδοντιάσει τον νόμο Διαμαντοπούλου όλοι οι πολίτες που διατηρούν κουκούτσι μυαλό κι ανεξάρτητα από το αν συμφωνούσαν με τον νόμο κατάλαβαν ότι υπέκυψε στον εκβιασμό των πρυτάνεων. Οι οποίοι καθόλου φυσικά δεν νοιάζονταν να κάνουν αλλαγές που θα επέτρεπαν την εφαρμογή του νόμου όπως ήταν η επίσημη δικαιολογία.

Άλλωστε γιατί δεν μπορούσε να εφαρμοστεί ο νόμος; Μα επειδή οι ίδιοι οι πρυτάνεις είχαν οργανώσει την καταστρατήγησή του αξιοποιώντας ομάδες ακτιβιστών που έκλεβαν τις κάλπες. Γιατί βέβαια η πανεπιστημιακή κοινότητα, στην πλειοψηφία της και με τις όποιες επιφυλάξεις της, είχε εκφραστεί ουσιαστικά υπέρ του νόμου καταλαβαίνοντας ότι αν δεν αλλάξει το ελληνικό πανεπιστήμιο δεν έχει μέλλον. Το έδειξε ξανά με τη στάση της τις τελευταίες ημέρες απέχοντας από τις απεργιακές κινητοποιήσεις παρά το ότι θίγονται περισσότερο από άλλες κοινωνικές ομάδες.

Για όποιον είχε αμφιβολίες για τις πραγματικές προθέσεις των πρυτάνεων, οι μετέπειτα εξελίξεις ασφαλώς τις διέλυσαν. Οι αλλαγές έγιναν, η Βουλή υπέστη τον εξευτελισμό να αλλάξει έναν νόμο που είχε ψηφιστεί με πλειοψηφία των δύο τρίτων και ο νόμος εξακολουθεί να μην εφαρμόζεται!

Οι πρυτάνεις επιστρατεύουν και πάλι κάθε πρόσφορο στρατήγημα  για να κωλυσιεργήσουν  με αποτέλεσμα σήμερα μόνο σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα να έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την εκλογή των νέων διοικητικών συμβουλίων. Τέτοια ωμή περιφρόνηση στους νόμους της Πολιτείας από επίσημα όργανα πιθανώς να μην έχει υπάρξει ξανά.

Η περιφρόνηση γίνεται  ακόμα πιο προκλητική από το γεγονός ότι αυτό το οποίο στην ουσία αρνούνται οι πρυτάνεις είναι η καθιέρωση οποιασδήποτε διαδικασίας εξωτερικής αξιολόγησης των πανεπιστημίων. Και για τον λόγο αυτό βέβαια αρνούνται την εκλογή προέδρου με διεθνή διαγωνισμό αλλά ακόμα και την συμμετοχή προσώπων στο Συμβούλιο που δεν θα προέρχονται από το καθηγητικό σώμα. Θέλουν πολύ απλά να συνεχίσουν να τα βρίσκουν μεταξύ τους χωρίς να λογοδοτούν σε κανέναν.

Έχουν επιστρατεύσει μάλιστα μια σειρά από μάλλον κωμικά ιδεολογήματα του τύπου «η εκπαίδευση δεν είναι εμπόρευμα»για να αρνηθούν την αξιολόγηση. Και δεν καταλαβαίνουν ότι κατ εξοχήν σε περίοδο κρίσης είναι στοιχειώδης υποχρέωση τους και απόλυτο δικαίωμα του ελληνικού λαού να γνωρίζει που και γιατί πηγαίνει και το τελευταίο ευρώ.

Το ίδιο βέβαια ισχύει συνολικά για τον δημόσιο τομέα. Και ένα από τα μεγαλύτερα λάθη της τελευταίας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ είναι ότι δεν προχώρησε τις διαδικασίες αξιολόγησης τόσο των υπηρεσιών όσο και των προσώπων. Το ίδιο λάθος κινδυνεύει να διαπράξει και η σημερινή κυβέρνηση.

Κανείς δεν θέλει απολύσεις. Από την άλλη πλευρά την ώρα που οι άνεργοι έχουν ξεπεράσει προ πολλού το ένα εκατομμύριο η προτείνεται να κοπούν τα επιδόματα των αναπήρων που βρίσκεται η δικαιοσύνη στα μέτρα; Και με ποια λογική εξαιρούνται εκ των προτέρων ορισμένοι ακόμα και όταν οι υπηρεσίες στις οποίες προσλήφθηκαν καταργούνται;

Η λογική που έχει επικρατήσει μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων είναι η ελαχιστοποίηση του πολιτικού κόστους- τουλάχιστον όπως το αντιλαμβάνεται ο καθένας τους. Υποτιμούν την ανάγκη να καταλάβουν οι πολίτες με βάση ποιες αρχές γίνονται οι περικοπές –με άλλα λόγια γιατί μπορεί κάποιος να υποστηρίξει γιατί μέσα στη δεδομένη αδικία των μέτρων επιτεύχθηκε το καλύτερο.

Άλλωστε το πολιτικό κόστος δεν πρόκειται να το αποφύγουν. Τουλάχιστον να μπορούν να υπερασπιστούν τις αποφάσεις τους!

ΕΘΝΟΣ 22/09/2012

Δικαστη που δικαζες...

Πριν από λίγους μήνες ένας αμερικανός μπασκετμπολίστας που ήρθε να παίξει στην Ελλάδα εξέφραζε την απορία του για την συχνότητα αλλά και την αναποτελεσματικότητα των απεργιών. Στις ΗΠΑ, εξήγησε, απεργούμε σπάνια όταν απεργούμε ωστόσο έχουμε συγκεκριμένα αιτήματα και παλεύουμε σκληρά για να τα πετύχουμε. Στην Ελλάδα αντιθέτως η απεργία έχει γίνει η εύκολη λύση γι αυτό και σπάνια είναι αποτελεσματικές και συστηματικά απαξιώνονται.

Έχουμε για παράδειγμα τις επετειακές απεργίες, συνήθως από τη ΓΣΣΕ, που προβάλουν γενικόλογα αιτήματα και έχουν τον χαρακτήρα της πολιτικής διαμαρτυρίας. Συχνά συνοδεύονται από πορεία και – δυστυχώς- επίσης συχνά καταλήγουν στο κάψιμο του κέντρου της Αθήνας. Αν τις υπολογίσει κανείς μαζί με κάποιες κλαδικές, το μοναδικό χειροπιαστό αποτέλεσμα μπορεί να είναι μια μείωση των εισοδημάτων των εργαζομένων ως και 3%!

Έχουμε ακόμα τις συνδικαλιστικές απεργίες. Αυτές δηλαδή που τι κηρύσσουν τα σωματεία αλλά δεν ακολουθούν οι εργαζόμενοι. Κλασσικό παράδειγμα τα νοσοκομεία στα οποία συνήθως τα ποσοστά συμμετοχής στην απεργία είναι μονοψήφια.

Πιο αποτελεσματικές μοιάζουν εκ πρώτης όψεως απεργίες που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και καταχρηστικές , όταν για παράδειγμα οι συνδικαλιστές της ΔΕΗ κατεβάζουν τους διακόπτες ή όταν οι φαρμακοποιοί στερούν τα φάρμακα από τους ασφαλισμένους.  Αυτές οι απεργίες μπορεί να επιτυγχάνουν κάποιους άμεσους στόχους, προκαλούν όμως αντιδράσεις από την κοινωνία και σε βάθος χρόνου μπορεί να γίνουν μπούμερανγκ.

Ασφαλώς μοναδικές παγκοσμίως και γι αυτό προκλητικές για την κοινωνία ακόμα και όταν τα αιτήματα μπορεί να θεωρηθούν δίκαια, είναι βέβαια οι αμειβόμενες απεργίες. Κατά κύριο λόγο αυτό παρατηρείται στα πανεπιστήμια όπου οι αρμόδιοι φορείς ουδέποτε ενημέρωσαν το υπουργείο για το ποιοι απεργούν αλλά και στην ΕΡΤ που κατάφερε να μην προβάλει καθόλου πρόγραμμα με μόλις 13 να δηλώνουν συμμετοχή στην απεργία!

Από χθες πάντως στη λίστα αυτή θα πρέπει να προσθέσουμε και τις παράνομες απεργίες μετά την απόφαση των δικαστών να κατεβαίνουν από την έδρα μετά την πρώτη ώρα. Δεν έχει καμία σημασία και πάλι αν τα αιτήματα είναι δίκαια – και πολλοί θα αναρωτηθούν αν η απόφασή τους είναι δικαιολογημένη τη στιγμή που τα τελευταία χρόνια είχαν πάρει αυξήσεις της τάξεως του 50%.

Αντιθέτως έχει μεγάλη σημασία το ότι τόσα χρόνια δεν έχουν κάνει ουσιαστικά τίποτα για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα στη δικαιοσύνη με αποτέλεσμα να εκκρεμούν δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις και να βρίσκεται διαρκώς υπόλογη η χώρα μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Καθυστερήσεις που βέβαια πλήττουν βάναυσα κάθε έννοια κράτους δικαίου.

Έχει εξ ίσου μεγάλη σημασία το ότι σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, όταν η χώρα βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού και διακυβεύεται το μέλλον της, οι δικαστές αντί να συμβάλουν στον κατευνασμό υιοθετούν πρακτικές που παραβιάζουν το Σύνταγμα.

Και το δικαίωμα στην απεργία δεν είναι ιερό; Ασφαλώς. Μόνο που πέρα από τους τύπους υπάρχει και η ουσία. Κι αν σε μια χώρα ο καθένας αποφασίσει να σηκώσει το δικό του μπαϊράκι τότε η Δημοκρατία γίνεται τύπος κενός. Όπως κινδυνεύει να γίνει στην Ελλάδα αν δεν δώσουμε χρόνο να αρχίσει τουλάχιστον να εφαρμόζεται η πολιτική που οι ίδιοι εγκρίναμε πριν από δύο μόλις μήνες.

Η συντήρηση της αβεβαιότητας και της αναταραχής είναι ο πιο σίγουρος τρόπος αυτοκτονίας!

ΕΘΝΟΣ 18/09/2012

 

Ενα καλό σενάριο

Πόσα λεπτά αντέχετε να δείτε δελτίο ειδήσεων πριν πέσετε σε βαθιά κατάθλιψη; Στα πέντε λεπτά αναζητάτε τα χάπια και στο τέταρτο θέλετε να αυτοκτονήσετε; Μην ανησυχείτε δεν είστε η εξαίρεση. Στις εποχές που ζούμε είναι ο κανόνας. Άλλωστε υπάρχει και το αξίωμα της δημοσιογραφίας: η καλή είδηση δεν είναι είδηση. Κι οι πολίτες ακόμα και όταν εκνευρίζονται περιμένουν από τους δημοσιογράφους κριτική.

Δεν ισχύει το ίδιο για τους πολιτικούς. Οι οποίοι παρασυρμένοι από το κλίμα των δελτίων επιδίδονται και αυτοί σε ιερεμιάδες αλληλοκατηγορούμενοι για όλα τα δεινά του τόπου. Όμως από αυτούς περιμένουμε  περισσότερα, θέλουμε προτάσεις και σχέδιο, έναν οδικό χάρτη για το που πάμε.

Το παράδοξο είναι ότι σε αυτή την παγίδα έχει κατ εξοχήν πέσει η κυβέρνηση που μοιάζει να  έχει χαθεί μέσα στο λαβύρινθο των διαπραγματεύσεων με την τρόικα. Όσο για το ΠΑΣΟΚ και την ΔΗΜΑΡ μοναδικό τους μέλημα είναι πώς θα απαντήσουν στον ΣΥΡΙΖΑ. Όλοι μαζί λοιπόν έχουν αποτύχει να πείσουν τους πολίτες πώς οι νέες θυσίες στις οποίες θα πρέπει να υποβληθούν, δεν είναι απλώς εντολή της Μέρκελ αλλά και προϋπόθεση για να σταματήσει η ύφεση.  Κι όμως για πρώτη φορά σήμερα φαίνεται να διαγράφεται στον ορίζοντα μια θετική προοπτική εξόδου από την κρίση.

Το κλειδί και η απόλυτη προϋπόθεση είναι βέβαια η έγκριση του πακέτου των 31 δις ευρώ τον Οκτώβριο στη Σύνοδο Κορυφής. Για δύο λόγους.

Ο πρώτος έχει να κάνει με το κλίμα αβεβαιότητας. Η έγκριση του πακέτου ελπίζουμε ότι θα σηματοδοτήσει το τέλος της αμφισβήτησης για το αν η χώρα θα παραμείνει στο ευρώ ή όχι. Θα ανοίξει έτσι το δρόμο για επενδύσεις και θα επιτρέψει να προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις καθώς ως σήμερα ο κίνδυνος εξόδου από, το ευρώ αποτελούσε απαγορευτικό παράγοντα.

Ο δεύτερος έχει να κάνει με τα 31 δις, ένα μεγάλο μέρος των οποίων θα πέσει στην αγορά. Η τρέχουσα αντίληψη βέβαια είναι ότι τα χρήματα αυτά «θα πάνε στους τραπεζίτες» για την ανακεφαλαιοποίηση. Οικονομικοί παράγοντες ωστόσο επιμένουν πώς δεν είναι έτσι. Έχουμε και λέμε λοιπόν:

* Από τα 31 δις περίπου 6 δις θα πάνε κατ ευθείαν στην αγορά για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων χρεών του δημοσίου.

*Από τα υπόλοιπα 23 περίπου δις που θα πάνε στις τράπεζες υπολογίζεται ότι ένα μέρος –από 5 ως 10 δισ- θα μπορέσει να αξιοποιηθεί για νέα δάνεια σε επιχειρήσεις.

*Επιπλέον 10 ως 15 δις υπολογίζεται να έλθουν από την επιστροφή καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα τα οποία επίσης θα επιτρέψουν να γίνουν  νέα δάνεια.        

*Τέλος κατά 9 δις θα μειωθούν τα έντοκα γραμμάτια του δημοσίου ποσό που επίσης μπορεί να πάει σε νέα δάνεια.

Συνολικά υπολογίζεται ότι μπορεί να πέσουν στην αγορά ποσά που ξεπερνούν το 10% του ΑΕΠ μπορεί δηλαδή να οδηγήσουν σε ουσιαστική αντιστροφή των τάσεων.

Υπάρχουν φυσικά πολλά περιθώρια αβεβαιότητας. Τα χρήματα για παράδειγμα πρέπει να πάνε στην πραγματική οικονομία και  να μην επενδυθούν κερδοσκοπικά. Αυτό, αν χρειαστεί, θα πρέπει να διασφαλιστεί από το κράτος που έτσι κι αλλιώς θα αποκτήσει την πλειοψηφία των μετοχών. Θα πρέπει επίσης να μην εγκριθεί απλώς το πακέτο αλλά να εφαρμοστεί στην πράξη μαζί με όλες τις αλλαγές που συζητάμε 2 χρόνια τώρα.

΄Έστω κι έτσι για πρώτη φορά επιτρέπεται να αισιοδοξούμε!

 ΕΘΝΟΣ 20/09/2012

Δεν πληρώνω δεν πληρώνω...

Λοιπόν να το πούμε μια και καλή: αυξήσεις στα εισιτήρια δεν πληρώνουμε(1). Ας βρούνε άλλο τρόπο να καλύψουν τα ελλείμματα. Όποιον νομίζουν. Πάντως όχι να επιβάλλουν σε όσους καταβάλλουν το αντίτιμο να σηκώσουν το βάρος για όσους δεν πληρώνουν.

Μην παρεξηγηθούμε. Καμιά σχέση δεν έχω με το κίνημα «δεν πληρώνω». Και την τελευταία φορά που βρέθηκα στην Εθνική οδό μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι όταν είδα έναν νεαρό να κατεβαίνει από ένα τζιπ άνω των 2.000 κυβικών και να σηκώνει τη μπάρα. Την προηγούμενη φορά με είχε προπηλακίσει μια ομάδα «ακτιβιστών» επειδή επέμενα να πληρώσω ενώ εκείνοι είχαν καταλάβει- ανενόχλητοι- τα διόδια.

Από το σημείο αυτό όμως ως το να ανεχόμαστε την ολιγωρία των αρμοδίων να προστατεύσουν στοιχειωδώς  το δημόσιο συμφέρον η απόσταση είναι μεγάλη. Γιατί τι έκαναν τόσα χρόνια που γνωρίζουν το πρόβλημα; Τίποτα. Κι είναι πραγματικά απορίας άξιο πώς μόνοι εμείς σε ολόκληρο τον κόσμο αποφασίσαμε ότι στο μετρό δεν θα βάλουμε μπάρες ούτε θα ελέγχονται τα εισιτήρια στα λεωφορεία. Προφανώς γιατί στη χώρα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη οι πολίτες διάγουν τον καθημερινό τους βίο σε συνθήκες ηθικής ανάτασης.

Απλώς αύξησαν την τιμή λοιπόν στο 1.40 και κατάφεραν βέβαια να κάνουν  τα πράγματα χειρότερα. Ε λοιπόν το ίδιο θα συμβεί και τώρα. Ακόμα λιγότεροι επιβάτες θα πληρώνουν εισιτήριο και σε λίγο θα ζητάνε νέα αύξηση της τιμής.

Δυστυχώς έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο. Ένα μεγάλο μέρος των συμπολιτών μας θεωρεί πως το κράτος δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του κι έτσι κι αυτοί αισθάνονται ηθικά δικαιωμένοι να μην ανταποκρίνονται στις δικές τους. Από την εφορία «που μας κλέβει» ως τους δημοσίους υπαλλήλους που «δουλεύουμε για όσο μας πληρώνουνε». Το είδαμε ακόμα και σε πανό αστυνομικών: «μειώσεις μισθών εσείς, λευκή απεργία εμείς» !

Όταν επιχειρήσεις να μπεις σε διάλογο με όσους έχουν τέτοιες απόψεις υπάρχει πάντοτε έτοιμη απάντηση ή αν θέλετε δικαιολογία: ας ξεκινήσουν από ψηλά και μετά να έρθουν σε μας, ας είναι αυτοί εντάξει για να είμαστε κι εμείς.

Το ότι αυτό δημιουργεί φαύλο κύκλο δεν χρειάζεται να το επισημάνει κανείς, είναι αυτονόητο. Αυτή τη φορά όμως κινδυνεύουμε να βρεθούμε μπροστά σε ένα πολύ σοβαρότερο φαινόμενο. Την πλήρη αδυναμία του κράτους να λειτουργήσει και την ουσιαστική κατάργηση της κεντρικής εξουσίας. Με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται όχι μόνο για το πώς θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την κρίση αλλά και για την αντιμετώπιση στοιχειωδών προβλημάτων της καθημερινότητας.

Πολλοί σχολιαστές έχουν αναζητήσει κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά πίσω από αυτή τη στάση, ότι δηλαδή κρυβόμαστε πίσω από την επίκληση συλλογικών  ευθυνών και αρνούμαστε να δούμε και να αναλάβουμε την ευθύνη των δικών μας πράξεων .

Μπορεί να είναι κι έτσι. Ενδεχομένως όμως στην πραγματικότητα να μη θέλουμε να αλλάξει τίποτα. Ενδεχομένως να κρυβόμαστε πίσω από το «να μπει κάποιος μεγαλόσχημος φυλακή» απλώς και μόνο για να μείνουν τα πράγματα ως έχουν.

Γιατί βέβαια συνήθως όσοι δηλώνουν αγανακτισμένοι είναι και οι πρώτοι που αντιδρούν σε όποια αλλαγή και αν επιχειρείται.  

(1) Φυσικά το δεν πληρώνουμε τις αυξήσεις είναι απλώς σχήμα λόγου. Αν γίνουν θα τις πληρώσουμε και πάλι, με πολύ θυμό όμως!

ΕΘΝΟΣ 18/09/2012

Ασκησεις υπεκφυγης

Ο κ. Τσίπρας στη Θεσσαλονίκη επιχείρησε να παρουσιάσει μια ριζικά διαφορετική εικόνα για τον εαυτό του και το κόμμα του. Όχι χωρίς επιτυχία. Χρησιμοποίησε όλες τις λέξεις κλειδιά που παραπέμπουν σε ένα κόμμα εξουσίας που αναγνωρίζει τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Μίλησε για ανταγωνιστικότητα, για  δίκαιο και σταθερό φορολογικό καθεστώς, υπερασπίστηκε τη νομιμότητα  ενώ αναφέρθηκε και στην ανάγκη να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα. Ακόμα και τη σημασία των ξένων επενδύσεων αναγνώρισε και φυσικά επανέλαβε ότι δεν είναι ούτε στις προθέσεις ούτε στους σχεδιασμούς του ΣΥΡΙΖΑ η έξοδος από το Ευρώ.

Χωρίς αμφιβολία πρόκειται για θετικά βήματα που κυρίως επιτρέπουν στον ΣΥΡΙΖΑ να ξεκινήσει έναν διάλογο επί της ουσίας με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις- διάλογο απαραίτητο αν θέλει κάποτε να αποτελέσει μέρος ενός συνασπισμού εξουσίας.  Απέφυγε όμως όπως ο διάολος το λιβάνι να απαντήσει σε όλα σχεδόν τα δύσκολα ζητήματα δείχνοντας να πιστεύει πως μπορεί με φραστικές ακροβασίες να ξεπεράσει τις μεγάλες αντιφάσεις της πολιτικής και του κόμματος του.

Ρωτήθηκε για παράδειγμα πως συμβαδίζουν οι θέσεις που διατύπωσε με όσα κατά καιρούς ακούγονται από στελέχη του ότι το Ευρώ δεν είναι φετίχ ή ότι η χρεοκοπία είναι το όπλο των φτωχών και περιορίστηκε σε γενικότητες περί εσωκομματικής Δημοκρατίας. Γνωρίζουν όλοι ωστόσο ότι οι φορείς αυτών των απόψεων, όπως το «αριστερό ρεύμα», αποτελούν αν όχι την πλειοψηφία πάντως την ισχυρότερη τάση στο κόμμα. Και μπορεί προεκλογικά να τους επιβλήθηκε σιωπητήριο, οργανωτικά ωστόσο είναι σε θέση να κρατούν το κ.Τσίπρα σε ομηρία. Και για όσους αρέσκονται σε συγκρίσεις, αντιμετωπίζοντας ανάλογο πρόβλημα ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν δίστασε να στείλει σπίτι τους εκατοντάδες στελέχη του. Ο κ.Τσίπρας;

Και στα ζητήματα ουσίας όμως ο κ. Τσίπρας παρέμεινε επικίνδυνα ασαφής. Με αφορμή την Αργεντινή για παράδειγμα χαρακτήρισε όπλο της Ελλάδας το Ευρώ. Δεν είπε κουβέντα όμως για το τι θα κάνει αν μετά την στάση πληρωμών που υποστηρίζει βρει τις πόρτες –και τα ταμεία- της Ευρώπης κλειστά. Γιατί καλή είναι η αυτοπεποίθηση μπροστά στις κάμερες της ΔΕΘ, μέχρι στιγμής όμως δεν έχει καταφέρει όχι να πείσει αλλά ούτε καν να δει έναν ευρωπαίο πολιτικό έξω από τον στενό κύκλο των ομοϊδεατών του.

Ανάλογη ασάφεια έδειξε και στα ζητήματα της οικονομίας όπου περιέγραψε ένα πραγματικό Ελντοράντο φτάνοντας να μιλήσει ακόμα και για «επάρκεια» στα καύσιμα –αυτάρκεια προφανώς θα ήθελε να πει- αφήνοντας μας όμως σε αγωνία για το πώς θα επιτευχθεί ένα τέτοιο θαύμα.

Εκεί όμως που η υπεκφυγή άγγιξε τα όρια της πρόκλησης ήταν στο ζήτημα της διαφθοράς. Ο κ.Τσίπρας ευρισκόμενος σε αμηχανία μια και όλα τα συγκεκριμένα μέτρα που υποστηρίζει είναι μέτρα που έχουν ήδη δρομολογηθεί από την άθλια τρόικα και τις μνημονιακές κυβερνήσεις, αναφέρθηκε, σε τι άλλο, στην περίφημη πολιτική βούληση.

Όταν η ερώτηση όμως έγινε συγκεκριμένη, από τον δημοσιογράφο του Έθνους,  για τα ιδιαίτερα καθηγητών του δημοσίου στους μαθητές τους που πέραν από τη φοροδιαφυγή συνιστούν βέβαια και έναν απαράδεκτο ηθικό εκβιασμό τι  βρήκε να πει; Ότι τέτοια φαινόμενα, όπως και το φακελάκι στα νοσοκομεία, θα αντιμετωπιστούν μελλοντικά αφού πρώτα εξυγιανθούν οι χώροι της υγείας και της παιδείας. Διαδικασία που όπως εξήγησε θα χρειαστεί βέβαια χρόνο.

Ως τότε και ως ότου ξημερώσει ο σοσιαλισμός γονείς και ασθενείς θα πρέπει προφανώς να κάνουν υπομονή και να υφίστανται αγόγγυστα τον εκβιασμό. Τέτοιο θάρρος. Πραγματικά πρωτόγνωρο

ΕΘΝΟΣ 18/09/2012

Ελιτ για κλαματα 

Πρώτα οι διευκρινίσεις για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι για την παράταση της ύφεσης στην Ελλάδα μεγάλη ευθύνη φέρνει η Ευρώπη και η κ. Μέρκελ με την τιμωρητική λιτότητα που μας επέβαλαν. Όπως είναι απόλυτα σαφές ότι στην διάρκεια της τελευταίας διετίας η Ελλάδα έκανε πολλά για την συμμόρφωση των οικονομικών της, πολύ περισσότερα από όσα της έχουν αναγνωριστεί. Από εκεί και πέρα ωστόσο θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι ο τρόπος με τον οποίο προσπαθούμε να ξεπεράσουμε την κρίση θα μπορούσε να αποτελέσει το τέλειο παράδειγμα προς αποφυγήν! Κι αντί να ομονοήσουμε για να κάνουμε μια στοιχειωδώς συλλογική προσπάθεια και να λύσουμε μετά τις διαφωνίες μας κάνουμε ότι μπορούμε για να προβάλουμε την εικόνα μιας σπαρασσόμενης κοινωνίας και ενός αναξιόπιστου κράτους.

Ας θυμηθούμε λίγο τα γεγονότα του τελευταίου χρόνου. Στις αρχές του καλοκαιριού του 2011 ψηφίζουμε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και τον Ιούλιο στη Σύνοδο Κορυφής εγκρίνεται πρόσθετη χρηματοδότηση για την Ελλάδα με 109 δισεκατομμύρια , παράταση της εξόφλησης του χρέους και λαμβάνεται απόφαση για κούρεμα των ομολόγων. Χαρές και πανηγύρια. Δεν κλείνει καλά καλά μήνας όμως και στέλνουμε την τρόικα σπίτι της- θυμάστε τότε που ο κ. Βενιζέλος διέκοψε τις διαπραγματεύσεις. Κρίση στις σχέσεις με την Ευρώπη, καθυστέρηση της δόσης -που σημαίνει πρόσθετη ύφεση- και νέος γύρος διαπραγματεύσεων. Νέα Σύνοδος Κορυφής τον Οκτώβριο. Η βοήθεια αυξάνεται και φτάνει τα 130 δισεκατομμύρια και το κούρεμα στο 50%. Ξανά χαρές και πανηγύρια. Λίγες ημέρες αργότερα όμως ανακοινώνεται το δημοψήφισμα. Νέα Κρίση με την Ευρώπη, ημιλιπόθυμοι Μέρκελ και Σαρκοζί κι από το δόξα τω θεώ στο βόηθα Ευρώπη- πάλι. Νέα Καθυστέρηση στη δόση, πρόσθετη ύφεση και νέες διαπραγματεύσεις με κυβέρνηση Παπαδήμου. Νέα συμφωνία, άντε ξανά χαρές και πανηγύρια αλλά Στοπ! Εκλογές και ξανά εκλογές! Νέα καθυστέρηση της δόσης, οι Τράπεζες μπαίνουν στην εντατική, νέα  ύφεση, νέες διαπραγματεύσεις και ελπίζουμε ότι επιτέλους τώρα θα ξεκινήσουμε, θα έρθουν τα 31.5 δισεκατομμύρια και  θα επιστρέψει ένα κλίμα σχετικής σταθερότητας ώστε να μπορέσει η οικονομία να κινηθεί λίγο. Εν τω μεταξύ η ανεργία πάει από ρεκόρ σε ρεκόρ. Ακόμα και στην τουριστική περίοδο βλέπετε είχαμε κατεβάσει ρολά!

Αυτή όμως είναι η μια πλευρά μόνο της εικόνας. Γιατί την ώρα που συμβαίνουν όλα αυτά οι ευρωπαίοι βλέπουν ένα πολιτικό σύστημα σε πλήρη αποσταθεροποίηση και μια κοινωνία ζωσμένη στ άρματα. Και ως προς μεν την αριστερά θα μπορούσε να πει κανείς τι άλλο περιμένατε; Η στάση της ωστόσο δεν περιορίζεται στη διαφωνία αλλά στην πριμοδότηση ενός κινήματος «ανυπακοής» και «αντίστασης» στον δημόσιο τομέα που έχει παραλυτικές επιπτώσεις και στην οικονομία. Η αδυναμία αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και η αυξημένη παραβατικότητα σχετίζονται άμεσα με αυτά τα φαινόμενα.

Όσο για τη Νέα Δημοκρατία, έκπληκτοι οι ευρωπαίοι παρακολουθούσαν τον κ. Σαμαρά, ακόμα και όταν συμφώνησε για τον σχηματισμό της κυβέρνησης Παπαδήμου, να υιοθετεί θέσεις που όχι μόνο έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την υποτιθέμενη φιλοσοφία του κόμματος του αλλά στερούνταν και στοιχειώδους οικονομικής λογικής. Το ότι σήμερα έχει πραγματοποιήσει στροφή 180 μοιρών απλώς αποδεικνύει πόσο μυωπική στρατηγική είχε υιοθετήσει αλλά και πόσο εθισμένοι είμαστε ως χώρα στην αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση. Κάτι ξέρει και το ΠΑΣΟΚ από αυτό.

Όμως το πραγματικό παράδοξο βρίσκεται στην κοινωνία. Εκεί στην πρωτοπορία των «κοινωνικών αγώνων» για την προστασία των εισοδημάτων τους δεν βρίσκονται οι άνεργοι και οι συνταξιούχοι αλλά η «ελίτ» της χώρας. Οι φαρμακοποιοί, οι γιατροί, οι δικαστικοί, οι πανεπιστημιακοί, οι δικηγόροι, συντηρούν ένα κλίμα διαρκούς αμφισβήτησης και αναταραχής. Όχι ότι δεν έχουν και δίκαια αιτήματα ορισμένοι από αυτούς. Θα περίμενε κανείς ωστόσο ότι σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για τη χώρα οι κοινωνικές ομάδες που έχουν κατά τεκμήριο το μεγαλύτερο κύρος, αυτοί που θα τους θεωρούσαμε στυλοβάτες της Δημοκρατίας μας θα επιδείκνυαν αυτοσυγκράτηση και υπευθυνότητα. Ότι θα αποτελούσαν παράδειγμα και για τους υπόλοιπους. Στην Ελλάδα ωστόσο φαίνεται ότι αυτές είναι πια απαγορευμένες έννοιες. Σε τέτοιο βαθμό που μοιάζει ότι η κάθε επαγγελματική ομάδα δεν ενδιαφέρεται τόσο για τις απολαβές της όσο για τα συγκεκριμένα προνόμια που θεωρεί ότι έχει. Διαφορετικά θα κατανοούσε ενδεχομένως πώς όλα αυτά τα προνόμια δεν θα έχουν την παραμικρή σημασία αν αύριο η οικονομία καταρρεύσει. Δεν είναι καθόλου τυχαίο άλλωστε ότι οι μεγαλύτερες μάχες δόθηκαν και ίσως θα ξαναδοθούν όχι τόσο ή πάντως όχι μόνο για τις αμοιβές όσο εναντίον των μεταρρυθμίσεων. Της απελευθέρωσης δηλαδή των επαγγελμάτων ή της θεσμοθέτησης της αξιολόγησης.

Με αυτά τα δεδομένα δεν θα πρέπει να μας προκαλεί εντύπωση ότι μόνο στην  Ελλάδα η ύφεση πήρε τόσο μεγάλες διαστάσεις και μόνο στην Ελλάδα εξακολουθούμε να μην μπορούμε να δούμε φως στην άκρη του τούνελ. Και βέβαια μόνο στην Ελλάδα η κρίση πήρε τον χαρακτήρα της συνολικής αμφισβήτησης του πολιτικού συστήματος. Γιατί πρέπει κάποια στιγμή να παραδεχθούμε ότι έχουμε φτιάξει μια δυσλειτουργική Δημοκρατία.

Η περίοδος μετά την μεταπολίτευση υπήρξε πράγματι η καλύτερη στη νεώτερη ιστορία μας είναι όμως φανερό ότι σήμερα χρειαζόμαστε ένα νέο κύμα μεταρρυθμίσεων αν πρόκειται να σταθούμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Μεταρρυθμίσεις στην οικονομία αλλά και μεταρρυθμίσεις στο πολιτικό μας σύστημα. Γιατί αν πράγματι οι πολιτικοί μας έχουν την μεγαλύτερη ευθύνη για το ότι φτάσαμε ως εδώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι εμείς τους εκλέξαμε και το σύστημα μέσα στο οποίο κινήθηκαν πριμοδότησε όσους είχαν αυτές ακριβώς τις αντιλήψεις!

ΕΘΝΟΣ 17/09/2012

Χρυση Αυγη και αριστερα

Την έκρηξη του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Δ. Παπαδημούλη προκάλεσε η κριτική του ΠΑΣΟΚ για τις ευθύνες που έχει η αριστερά σχετικά με την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ελλάδα.  Και χαρακτήρισε την κριτική του κ.Φ. Σαχινίδη  «προσβολή» στην αλήθεια , την ιστορία και τους αντιφασιστικούς αγώνες της αριστεράς.

Και ως προς μεν τους αγώνες ασφαλώς έχει δίκιο, Η αριστερά -όταν δεν εξομοίωνε τους σοσιαλ-φασίστες με τους φασίστες- αντιπροσώπευε πάντα το άλλο πόλο της ακροδεξιάς. Η ιστορία όμως κρύβει ορισμένες φορές και εκπλήξεις. Όπως για παράδειγμα στη Μασσαλία όπου ολόκληρες οργανώσεις του κομμουνιστικού κόμματος πέρασαν στο ακροδεξιό μέτωπο του Λεπέν ή στην Ιταλία όπου ανάλογα φαινόμενα παρατηρήθηκαν με την Λίγκα του Βορά.

Κανείς φυσικά δεν έχει την πρόθεση να συγκρίνει τον Μιχαλολιάκο μα τον Τσίπρα. Και είναι σαφές ότι ο φασισμός και η αριστερά ανήκουν σε απόλυτα διακριτές πολιτικές, ιδεολογικές και πολιτισμικές παραδόσεις. Είτε αρέσει είτε όχι η αριστερά αποτελεί και αυτή παιδί του διαφωτισμού.Γι αυτό και η συμπερίληψη της -καταχρηστικά ίσως για ορισμένες συνιστώσες της- στη «μεγάλη δημοκρατική παράταξη». Από εκεί άλλωστε πηγάζουν και οι διαμετρικά αντίθετες θέσεις που έχουν οι δύο χώροι στο ζήτημα των μεταναστών ή σε κοινωνικά ζητήματα όπως οι ομοφυλόφιλοι.

Δεν μπορεί κανείς ωστόσο να μη σημειώσει μια σειρά από ζητήματα στα οποία οι πολιτικές θέσεις των δυο χώρων παρουσιάζουν ηχηρές συμπτώσεις. Η αντίθεση στην παγκοσμιοποίηση και η υιοθέτηση ενός οικονομικού εθνικισμού για παράδειγμα όπως και η αντίθεση στη φιλελευθεροποίηση της αγοράς. Η κριτική για τη «σαπίλα» του συστήματος, τις διεφθαρμένες ελίτ ή τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις. Ακόμα και ως προς τη βία η ανοχή της αριστεράς -αν όχι η ενεργός συμμετοχή- σε προπηλακισμούς πολιτικών ή  εντοιχισμούς καθηγητών, όπως βέβαια και η λογική της «επαναστατικής» βίας που μεταφράζεται σε διαφόρων ειδών «αντίσταση» και «κοινωνική ανυπακοή», φέρνουν τις πρακτικές των δύο πλευρών επικίνδυνα κοντά.

Η αριστερά και η ακροδεξιά  όμως συμμερίζονται και κάτι ακόμα, πολύ πιο ουσιαστικό: την περιφρόνηση προς το «σύστημα», προς τον τύπο αλλά και την ουσία της αντιπροσωπευτικής αστικής δημοκρατίας. Πόσες φορές η αριστερά δεν έχει αμφισβητήσει την «νομιμοποίηση» της κυβέρνησης να πάρει αποφάσεις με τις οποίες διαφωνεί; Και πόσες φορές δεν μας έχουν εξηγήσει  ότι η αληθινή νομιμοποίηση δεν προκύπτει από τη Βουλή αλλά από τους «κοινωνικούς αγώνες» στους δρόμους και τα πεζοδρόμια;

Μέχρι σήμερα, αυτή η κριτική ήταν απόλυτα μειοψηφική στην ελληνική κοινωνία. Όχι πια. Σ αυτό προφανώς έχει παίξει ρόλο καταλύτη η οικονομική κρίση. Δεν ευθύνεται μόνον αυτή όμως. Γιατί πρέπει να ομολογήσουμε ότι πράγματι έχουμε δημιουργήσει ένα προβληματικό κράτος και μια δυσλειτουργική δημοκρατία. Το βλέπει κανείς παντού: στις εφορίες, στο πανεπιστήμιο, στα νοσοκομεία, στις πολεοδομίες, στην ασφάλεια, στο κέντρο της Αθήνας ή στο λιμάνι της Πάτρας, στα σχολεία, στα δικαστήρια και βέβαια στη Βουλή και στην ποιότητα του δημόσιου διαλόγου.

Όλα αυτά δεν τα προκάλεσε η κρίση. Προϋπήρχαν και μεγεθύνθηκαν. Και αν θέλουμε να αποφύγουμε περίπλοκες κοινωνιολογικές θεωρίες, εξηγούν πάρα πολύ καλά γιατί με τόση ευκολία τόσες χιλιάδες έλληνες γυρίζουν την πλάτη τους στη Δημοκρατία.   

Αν εκεί βρίσκεται το πρόβλημα τότε εκεί είναι και η λύση. Κι αν η αριστερά θέλει να συμβάλει  στην επίλυση του τότε ας βοηθήσει να γίνουν το κράτος και η Δημοκρατία μας λειτουργικά.

Α, και την επόμενη φορά που κάποιος θα πετάξει γιαούρτι, αντί να το χαρακτηρίσουν δροσιστικό, ας σκεφτούν σε ποιανού τη μούρη πέφτει!

ΕΘΝΟΣ 15/09/2012

Κατασκευη ενόχων

Θα μπορούσε η Ελλάδα να μην έχει μπει στο Μνημόνιο; Στο ερώτημα αυτό ζητά ουσιαστικά απάντηση ο ΣΥΡΙΖΑ καταθέτοντας πρόταση για την σύσταση εξεταστικής επιτροπής για την οικονομία. Και για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης η απάντηση φαίνεται πώς είναι καταφατική: ο κ. Παπανδρέου και το επιτελείο του ευθύνονται γι αυτή την κατάληξη. Μόνο που αν ισχύει κάτι τέτοιο τότε ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να παραδεχθεί πώς όλη η προπαγάνδα και η επιχειρηματολογία του ΣΥΡΙΖΑ για την κρίση ήταν μια μεγαλοπρεπής φούσκα.

Ας ξεκινήσουμε όμως από την αρχή και ας δεχθούμε ότι η Ελλάδα μπορούσε πράγματι να είχε αποφύγει το μνημόνιο. Τότε δύο τινά θα είχαν συμβεί. Είτε δεν θα είχε ξεσπάσει η κρίση του χρέους στην Ευρώπη, είτε θα είχε ξεσπάσει αλλά θα είχε πλήξει τις άλλες χώρες και όχι την Ελλάδα. Για όποιον έχει στοιχειώδη πολιτική εντιμότητα το δεύτερο ενδεχόμενο δεν μπορεί να ισχύει. Δεν μπορεί δηλαδή η χώρα με το υψηλότερο χρέος στην Ευρωζώνη να ήταν αυτή που θα έμενε εκτός της κρίσης του χρέους. Άρα κατ ανάγκη θα πρέπει να δεχθούμε ότι δεν θα είχε ξεσπάσει η κρίση τουλάχιστον με τα σημερινά της χαρακτηριστικά. Πράγμα απολύτως άτοπο γιατί θα σήμαινε ότι την κρίση του χρέους την προκάλεσε η Ελλάδα και ο αποκλεισμός της από τις αγορές. Άρα όλα όσα λέει ο ΣΥΡΙΖΑ για δομικό πρόβλημα της Ευρώπης είναι απλώς λόγια του αέρα. Με άλλα λόγια από την στιγμή που ξέσπασε η κρίση του χρέους θα ήταν αδύνατον για την Ελλάδα να αποφύγει το μνημόνιο!

Δεν τα καταλαβαίνουν αυτά στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Τα καταλαβαίνουν και πολύ καλά. Ο πραγματικός τους στόχος όμως δεν είναι η αλήθεια αλλά η ποινικοποίηση της πολιτικής αντιπαράθεσης και η κατασκευή ενόχων. Έχουν βρει μάλιστα και την φόρμουλα. Η προσφυγή λέει ήταν προαποφασισμένη με στόχο την «εσωτερική υποτίμηση». Μια σκοτεινή συνομωσία δηλαδή ανθρώπων που συνειδητά  απεργάστηκαν το κακό της χώρας. Ποιος όμως ήθελε αυτή την εξέλιξη; Μήπως οι πολυεθνικές; Μα αυτές εγκαταλείπουν η μία μετά την άλλη την Ελλάδα. Μήπως οι βιομήχανοι; Μα αυτοί κι αν έχουν χάσει με τις πρωτοφανείς ζημιές που παρουσιάζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις. Ή μήπως οι τράπεζες που με την ανακεφαλαιοποίηση κινδυνεύουν όλες να περάσουν στην ιδιοκτησία του κράτους; Α, ξεχάσαμε την κ. Μέρκελ η οποία μια αγωνία είχε , πώς θα φτωχύνουν οι έλληνες για να περιορίσουν προφανώς τις εισαγωγές τους από την Γερμανία. Βολικές σαχλαμάρες που ένα μόνο αποτέλεσμα μπορεί να έχουν. Να μη διδαχθούμε από τα λάθη μας.

Δεν είναι ο χώρος για να γίνει λεπτομερής αποτίμηση αυτών των λαθών άλλωστε τα περισσότερα έχουν ειπωθεί κατ επανάληψη. Ένα ζήτημα ωστόσο είναι ίσως άξιο επισήμανσης. Το ότι ως την τελευταία στιγμή ο ελληνικός λαός δεν είχε καταλάβει ότι οδηγούμαστε στην καταστροφή. Με την εξαίρεση της μοναχικής φωνής του Κώστα Σημίτη κανείς δεν είχε μιλήσει για χρεοκοπία και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Και το ακόμα μεγαλύτερο παράδοξο είναι ότι αυτό συνέβη σε μια χώρα που κατέχει ίσως παγκόσμιο ρεκόρ σε περιστατικά χρεοκοπίας προφανώς όμως έχει αποκηρύξει κάθε έννοια θεσμικής μνήμης. Χειρότερα: την ώρα που συνέβαιναν όλα αυτά, την ώρα που δανειζόμασταν για να χρηματοδοτήσουμε την «ανάπτυξη», δηλαδή τις εισαγωγές, την ώρα που οι μισθοί στην Ελλάδα ανέβαιναν με τριπλάσιους και πλέον ρυθμούς από την Γερμανία, όλοι, κόμματα, δημοσιογράφοι, συνδικαλιστές μίλαγαν για την…φτωχοποίηση των μεσαίων στρωμάτων!

Τι είδους τύφλα ήταν αυτή; Και τι σόι ιστορία μαθαίνουμε που μας κοιμίζει αντί να μας ξυπνάει;

ΕΘΝΟΣ 14/09/2012

Στο ενιαιο μισθολογιο και οι βουλευτες

Οι βουλευτές μας έχουν βρεθεί στο στόχαστρο της κριτικής τα τελευταία χρόνια- άλλοτε δικαιολογημένα έχοντας δώσει οι ίδιοι τις αφορμές, άλλοτε άδικα με αστήριχτες και αφοριστικές καταγγελίες.  Όπως και να έχει σήμερα, εκείνοι ιδίως που σηκώνουν το βάρος της διάσωσης της οικονομίας, κατηγορούνται ότι ψηφίζουν περικοπές για όλους αλλά προστατεύουν τα δικά τους προνόμια. Ε λοιπόν υπάρχει λύση. Να μπουν και αυτοί -οικειοθελώς- στο ενιαίο μισθολόγιο.

Η άσκηση πολιτικής με συμβολισμούς είναι βέβαια μια πολύ επικίνδυνη υπόθεση που συχνά οδηγεί στο λαϊκισμό και σε παραλογισμούς. Κι είναι σαφές ότι χρειαζόμαστε πολιτικούς όπως και δικαστές με μια στοιχειώδη οικονομική ανεξαρτησία προκειμένου να κάνουν καλά τη δουλειά τους και να μη μπαίνουν σε πειρασμούς. Σήμερα ωστόσο είναι έκτακτες οι συνθήκες και προκειμένου να μην γίνει Ιφιγένεια η Ελλάδα και η ελληνική κοινωνία είναι ίσως αναγκαίο να υιοθετήσουμε ριζοσπαστικές λύσεις.

Το καταλαβαίνουν άλλωστε και οι ίδιοι. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει διάφορες περικοπές στις αμοιβές των βουλευτών, με την αδιαφάνεια που επικρατεί γύρω από τα ζητήματα του Κοινοβουλίου ωστόσο και τα διάφορα επιδόματα κανείς δεν πιστεύει ότι έχουν γίνει θυσίες ανάλογες με αυτές που  ζητούνται από τον ελληνικό λαό. Το κλίμα επιβάρυναν φυσικά και οι αποκαλύψεις για τους διορισμούς από πρώην προέδρους του σώματος που έδειξαν στους πολίτες ότι ακόμα και σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο ορισμένοι δεν διστάζουν να προτάξουν το οικογενειακό συμφέρον κι ας πριονίζουν το κλαδί στο οποίο κάθονται. Ας δείξουν λοιπόν μια και καλή ότι συμμετέχουν στην προσπάθεια λαμβάνοντας την υψηλότερη έστω αμοιβή που προβλέπεται για τους δημοσίους υπαλλήλους. Όσο για τα έξοδα του γραφείου τους έτσι κι αλλιώς καλύπτονται από τη Βουλή.

Αν πρόκειται να ασχοληθούν όμως με τέτοια ζητήματα καλό θα ήταν να αντιμετωπίσουν και το ζήτημα των διπλών συντάξεων που αποτελεί μοναδικό –ελληνικό φαντάζομαι- παραλογισμό. Να προσμετρώνται στα συντάξιμα τα χρόνια της βουλευτικής θητείας, με αυξημένο συντελεστή έστω, κανείς δεν μπορεί να καταλάβει ωστόσο γιατί κάποιοι έλληνες χρειάζονται δυο συντάξεις για να ζήσουν.  Άστε που έτσι θα δοθεί και κίνητρο σε ορισμένους βουλευτές να αποκτήσουν επάγγελμα. Και την οικονομική τους ανεξαρτησία θα ενισχύσει και θα βοηθήσει να απαλλαγούμε από τους πολιτικούς του κομματικού σωλήνα. Ξέρετε τώρα…

Όλα αυτά βέβαια δεν αποτελούν παρά σταγόνα στον ωκεανό. Και το ζήτημα της αξιοπιστίας των πολιτικών θα χρειαστεί πολύ περισσότερα για να αποκατασταθεί. Στην πραγματικότητα η μισή σχεδόν Ελλάδα πιστεύει ότι υπάρχει μια ελίτ προνομιούχων που γλεντοκόπησε για τρεις δεκαετίες και στέλνει τώρα τον λογαριασμό στους υπόλοιπους. Προφανώς δεν είναι -μόνο- έτσι. Χρειάστηκε να εκτροχιαστούν συνολικά οι κοινωνικές δαπάνες με νόμιμα ή παράνομα μέσα, να ξεχειλώσει το πελατειακό κράτος και να γίνει η φοροδιαφυγή τρόπος ζωής για να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε. Αυτό ωστόσο δεν αναιρεί την ανάγκη το πρόγραμμα της λιτότητας να συνοδεύεται από μέτρα διαφάνειας που θα πείθουν τους πολίτες ότι το πάρτι τελείωσε. Κι αυτό θα είναι εξαιρετικά δύσκολο.

Τους επόμενους μήνες θα ληφθούν πολύ σοβαρές αποφάσεις που σχετίζονται άμεσα με τη διαχείριση του δημόσιου πλούτου. Κι όσο και αν είναι απόλυτα κατανοητή η οικονομική σκοπιμότητα που υπηρετούν οι ιδιωτικοποιήσεις είναι βέβαιο ότι οι καταγγελίες για «λεηλασία» και για «ξεπούλημα» θα δηλητηριάζουν το πολιτικό σκηνικό. Με αυτή την έννοια ζητήματα ηθικής και αξιοπιστίας μπορεί να αποδειχθούν κρίσιμα για την επιτυχία ή όχι της κυβέρνησης. Κι είναι καλύτερα σ αυτά τα ζητήματα να ξεκινάει κανείς από την αυλή του!

ΕΘΝΟΣ 13/09/2012

Πεφτουμε παλι στην παγιδα

Όλα δείχνουν ότι πέφτουμε πάλι στην παγίδα της υπεραισιοδοξίας. Κι όπως και τις άλλες φορές έτσι κι αυτήν θα ακολουθήσει η απογοήτευση και βέβαια η κριτική στην κυβέρνηση ότι δεν τα διαπραγματεύτηκε σωστά. Το χειρότερο μάλιστα είναι ότι στην παγίδα πέφτουν και τα κόμματα της συγκυβέρνησης διαμορφώνοντας ανάλογα και την στρατηγική τους. Δημιουργούν έτσι τις προϋποθέσεις μιας μελλοντικής (;) πολιτικής κρίσης.

Να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Οι τελευταίες δηλώσεις των ευρωπαίων αξιωματούχων έχουν δημιουργήσει την εντύπωση ότι σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει πια ληφθεί η οριστική απόφαση να μείνει η Ελλάδα στο Ευρώ. Κι ότι είναι μάλιστα έτοιμοι να κάνουν –να κάνει ακόμα και η κ. Μέρκελ- τα στραβά μάτια σε πιθανές «ατέλειες» του προγράμματος των περικοπών των 11.5 δις. Μέχρι στιγμής η πραγματικότητα των επαφών με την τρόικα καθόλου δεν επιβεβαιώνει τέτοιες εκτιμήσεις. Το αντίθετο.

Όπως λένε όλες οι πληροφορίες από τις μέχρι τώρα επαφές, όχι μόνο έχει απορρίψει μέτρα αρκετών δις αλλά επιπλέον έχει βάλει στο τραπέζι και τα ζητήματα των απολύσεων στο δημόσιο τομέα αλλά και της αύξησης στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Ακόμα χειρότερα αφήνουν να εννοηθεί ότι και αν υπάρξει επιμήκυνση, που πια δεν αποκλείεται, τα μέτρα θα πρέπει να ληφθούν την πρώτη διετία έτσι ώστε η δεύτερη διετία να καλύψει τα πρόσθετα μέτρα που θα χρειαστούν για να γίνει το χρέος βιώσιμο. Η χθεσινή επαφή του κ. Σαμαρά με τον κ. Ντράγκι σ αυτό κυρίως φαίνεται ότι επικεντρώθηκε.

Από την πλευρά των πολιτικών αρχηγών βέβαια και κυρίως από την πλευρά των κ. Βενιζέλου και Κουβέλη, υπήρξαν πολιτικού χαρακτήρα ενστάσεις προς τους ευρωπαίους διαπραγματευτές. Ότι δηλαδή η εμμονή σε ορισμένα από τα μέτρα μπορεί να οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη ενίσχυση των αντιευρωπαϊκών τάσεων στην ελληνική κοινωνία και σε νέα άνοδο των άκρων. Έχουν απόλυτο δίκιο. Γνωρίζουν όμως πολύ καλά ότι η τρόικα δεν έχει την παραμικρή εξουσιοδότηση για τέτοιες διαπραγματεύσεις. Πρόκειται περί τεχνοκρατών που μόνη τους αρμοδιότητα είναι να ετοιμάσουν μια έκθεση για το πώς προχωρά το πρόγραμμα σταθεροποίησης στην Ελλάδα. Κι ως τώρα είναι μάλλον αρνητικοί όχι μόνο για τις περικοπές αλλά και για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που επίσης δεν έχουν προχωρήσει.

Οι πολιτικές αποφάσεις λοιπόν , όπως όλα δείχνουν,  θα ληφθούν στη Σύνοδο Κορυφής στις 18 Οκτωβρίου. Θα ρισκάρουμε να προσέλθουμε με τα μέτρα σε εκκρεμότητα και με αρνητική εισήγηση της τρόικας; Όποιος το υποστηρίζει είτε γνωρίζει κάτι που οι υπόλοιποι αγνοούμε, είτε παίζει με τη φωτιά- δηλαδή την χρεοκοπία. Γιατί όλοι, μα όλοι όσοι έχουν εκφραστεί υπέρ της Ελλάδας έχουν τονίσει ότι η υποστήριξή τους δίνεται με την προϋπόθεση ότι θα επιτελέσει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της. Όπως μάλιστα επισημαίνουν ορισμένοι καχύποπτοι, με το κλίμα που έχει δημιουργηθεί αλλά και τις αποφάσεις Ντράγκι που προστατεύουν τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης,  αν η Ελλάδα εμφανιστεί και πάλι ασυνεπής θα είναι πολύ πιο εύκολο για τους ευρωπαίους ηγέτες – και αληθοφανές- να υποστηρίξουν πως έκαναν ότι μπορούσαν αλλά εμείς όχι.

Και οι πολιτικές ενστάσεις των αρχηγών; Είναι απόλυτα σωστές. Κι ασφαλώς πρέπει να περισωθεί από τις περικοπές  ότι είναι δυνατόν. Πρέπει ωστόσο να καταλάβουν ότι το μείζον για την χώρα αλλά και για τα κόμματά τους είναι να αντιστραφεί η πορεία της οικονομίας μέσα στον χρονικό ορίζοντα της σημερινής κυβέρνησης. Με το να βάζουν κάθε τόσο κόκκινες γραμμές που έτσι κι αλλιώς γνωρίζουν ότι θα αναγκαστούν να τις καταπατήσουν απλώς βοηθούν και αυτοί στον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης! 

ΕΘΝΟΣ 12/09/2012

Η ωρα της μηδενικης ανοχης

Αντέχει η Δημοκρατία μας την Χρυσή Αυγή; Ασφαλώς. Με την προϋπόθεση όμως ότι θα παραμείνει μια συντεταγμένη δημοκρατική πολιτεία στην οποία θα τηρούνται οι νόμοι. Σε αντίθετη περίπτωση είναι βέβαιο ότι οι τραμπουκισμοί θα γενικευτούν και κάποια στιγμή θα παρακολουθούμε τις συγκρούσεις ακροαριστερών με ακροδεξιούς στους δρόμους ανήμποροι να αντιδράσουμε. Το έργο έχει ξαναπαιχτεί και η κατάληξη ήταν σχεδόν πάντα το ίδιο τραγική.

Για τους λόγους που φτάσαμε ως εδώ έχουν γραφτεί πολλά, συνήθως σωστά και αυτονόητα. Για παράδειγμα ότι σε καιρούς οικονομικής κρίσης έχουμε έκρηξη του πολιτικού φανατισμού και ενίσχυση των άκρων. Κι ακόμα ότι η κουλτούρα της αυθαιρεσίας που συστηματικά καλλιεργήθηκε τα τελευταία χρόνια και η αίσθηση της γενικευμένης ανομίας ήταν μοιραίο να γεννήσουν τέτοια φαινόμενα. Τα πογκρόμ κατά μεταναστών είναι η άλλη όψη της Κερατέας.

Έτσι είναι. Κι η έλλειψη κατανόησης ότι μια κοινωνία δεν μπορεί να λειτουργήσει δημοκρατικά αν δεν υπάρχουν κάποια όρια, ειδάλλως οδηγείται σε αποσύνθεση, αποτελεί την χειρότερη κληρονομιά της μεταπολίτευσης. Το ερώτημα ωστόσο είναι τι  κάνουμε τώρα. Η οικονομική κρίση θα είναι μαζί μας για αρκετό καιρό ακόμα και η προοπτική να αλλάξουμε νοοτροπία δεν φαίνεται ρεαλιστική τουλάχιστον στο κοντινό μέλλον. Έτσι το μόνο όπλο που μας μένει  είναι η άτεγκτη εφαρμογή των νόμων. Για όλους.

Στη χώρα μας ο καθένας μπορεί να πιστεύει ελεύθερα ότι θέλει. Ότι είμαστε τα θύματα της παγκόσμιας νέας τάξης, του διεθνούς καπιταλισμού των εβραίων ή των τραπεζιτών. Μπορεί να θαυμάζει τον Χίτλερ ή τον Μάο ή απλώς να πιστεύει ότι μας ψεκάζουν. Δεν μπορεί να επιτρέψουμε σε κανέναν όμως να μας στερεί- και να στερεί από οποιονδήποτε, μαύρο λευκό ή κίτρινο- το δικαίωμα της προστασίας του νόμου.

Δυστυχώς και αυτό, εδώ και καιρό , αποτελεί αγαθό υπό διαπραγμάτευση. Η ανακοίνωση της αστυνομίας για παράδειγμα μετά τα επεισόδια της Ραφήνας προκάλεσε εξαιρετικά δυσάρεστες εντυπώσεις. Η αστυνομική δύναμη, λέει, που ήταν εκεί δεν είχε επαρκείς δυνάμεις για να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Δηλαδή; Επιχείρησε να παρέμβει αστυνομικός και τον εξουδετέρωσαν οι χρυσαυγίτες; Θα είχε πολύ ενδιαφέρον αν είχε συμβεί κάτι τέτοιο και θα μιλάγαμε για πολύ διαφορετικά αδικήματα. Αλλά δεν συνέβη. Οι αστυνομικοί απλώς δεν παρενέβησαν. Πολύ θα θέλαμε να ξέρουμε το γιατί.

Κανείς δεν ζητά από την αστυνομία να λύσει κοινωνικά προβλήματα. Δεν είναι ο ρόλος της ούτε έχει  τέτοιες δυνατότητες. Κι η εικόνα που έχουμε από το παρελθόν είναι ότι οι πολιτικοί της προϊστάμενοι ήταν συνήθως αυτοί που είχαν την ευθύνη για το πώς οργανωμένες μειοψηφίες κατάφερναν να καίνε το κέντρο της Αθήνας ή να επιβάλουν τον δικό τους νόμο όπου έκριναν. Από την άλλη πλευρά όμως σήμερα -όσο ειρωνικό και αν ακούγεται αυτό για ορισμένους- η αστυνομία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της άμυνας για την Δημοκρατία. Κι είναι ανάγκη η αποφασιστικότητα που έδειξε ο κ. Δένδιας στη Βουλή προ ημερών για τα «τάγματα εφόδου» αλλά και χθες με τον διοικητή της Ραφήνας  να έχει συνέχεια και να ισχύσει για όλους. Στο κάτω κάτω και οι μικροπωλητές έχουν ψυχή.

Δεν θα είναι εύκολο το έργο του. Ανάμεσα σ άλλα έχει να αντιμετωπίσει και τις συνδικαλιστικές ακρότητες ορισμένων εκπροσώπων των σωμάτων ασφαλείας τελείως αναντίστοιχες με τον ρόλο τους και τις προσδοκίες που έχει από αυτούς η κοινωνία. Από την άλλη πλευρά ο ίδιος αλλά και ολόκληρη η κυβέρνηση σηκώνουν ένα ιστορικό βάρος, πολύ μεγαλύτερο από κάθε άλλη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης. Θα μείνουν όσοι το αντέχουν! 

ΕΘΝΟΣ 11/09/2012

Η απειλη της κουρασης

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της κυβέρνησης δεν είναι τα σκληρά μέτρα αλλά η κούραση. Η δική μας όχι η δική της.  Και δεν μιλάμε βέβαια για αγανακτισμένους ή φανατικούς  για τους οποίους η κρίση  είναι πρόσχημα και άλλοθι αντικοινωνικής συμπεριφοράς.

Αναφερόμαστε στους πολίτες που εκπληρώνουν όσο καλύτερα μπορούν τις υποχρεώσεις τους, βρίσκονται ή έχουν ξεπεράσει τα όρια της αντοχής τους, στήριξαν ενδεχομένως τα μέτρα αλλά ακόμα, δύο χρόνια και πλέον από το πρώτο μνημόνιο, δεν βλέπουν φως στην άκρη του τούνελ.

Όλες οι προβλέψεις της τρόικας και του υπουργείου των οικονομικών έχουν διαψευστεί επανειλημμένως ,η περίφημη ανάκαμψη μετατίθεται όλο και πιο μακριά στο μέλλον και οι διαβεβαιώσεις του κ. Σαμαρά ότι είναι το τελευταίο πακέτο σκληρών μέτρων ακούγονται σε όλο και πιο πολλούς σαν λέξεις κενές περιεχομένου. Δεν είναι λίγοι όσοι λένε να πάμε στη δραχμή να τελειώνουμε!

Σε αυτή την απογοήτευση ποντάρει η αντιπολίτευση και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο κ. Τσίπρας μπόρεσε να πει μια τόσο προκλητική φράση -καλύτερα να είχαμε γίνει Αργεντινή- χωρίς να ξεσηκωθούν και οι πέτρες.

Φυσικά υπάρχουν πολλές ερμηνείες για την αποτυχία του προγράμματος σταθεροποίησης. Οι δικές μας ολιγωρίες είναι η μία πλευρά, η μυωπική εμμονή της Ευρώπης σε μια τόσο βάρβαρη λιτότητα είναι η άλλη.

Αλλά αυτά πια έχουν μικρή σημασία. Το μεγάλο ζητούμενο είναι να καταφέρουμε να διατηρήσουμε την κοινωνική συνοχή και να αποφύγουμε μια κατάρρευση που θα μας οδηγήσει πράγματι σε λύσεις Αργεντινής- με το κλείσιμο των τραπεζών, την απώλεια των καταθέσεων  και τις λεηλασίες των σούπερ-μάρκετ από απελπισμένους διαδηλωτές.

Προϋπόθεση είναι να πειστούμε ότι οι θυσίες δεν είναι μάταιες και ότι υπάρχει προοπτική διεξόδου από την κρίση –υπό προϋποθέσεις έστω αλλά πάντως στο ορατό μέλλον. Και για να πειστούμε θέλουμε όλη την αλήθεια, θέλουμε να πάψουν να μας αντιμετωπίζουν σαν μικρά παιδιά.

Θέλουμε να ξέρουμε γιατί ως τώρα έχουμε πέσει έξω, αν φταίνε αλλά και ποιοι φταίνε και φυσικά θέλουμε κάποιοι να κάνουν την  αυτοκριτική τους- το ουδείς αναμάρτητος του πρωθυπουργού ήταν μια καλή αρχή. Να μάθουμε τις αμαρτίες λοιπόν.

Κυρίως όμως θέλουμε να ξέρουμε τι θα συμβεί από εδώ και πέρα. Αυτό το διαρκές κρυφτούλι ο αγώνας υποτίθεται για ήπιες περικοπές και ο εξωραϊσμός των καταστάσεων γίνεται τελικά μπούμερανγκ και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ενισχύοντας την πεποίθηση ότι ακολουθούμε μια πολιτική που δεν πιστεύουμε.

Καλώς η κακώς –και μέχρι σήμερα τα πάει καλύτερα από ότι ίσως φοβόμασταν- ο μόνος που μπορεί λόγω θέσης να το κάνει αυτό αποτελεσματικά είναι ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Κι είναι φυσικό αυτούς τους πρώτους μήνες όταν διεξάγονται οι κρίσιμες συζητήσεις με την τρόικα να είναι απορροφημένος με τις απαραίτητες διεθνείς επαφές. Αρκεί να γνωρίζει ότι η μάχη δεν θα κερδηθεί στις Βρυξέλες αλλά στην Αθήνα! 

Είναι κλασσική ασθένεια των πρωθυπουργών –κι όχι μόνο στην Ελλάδα- να παρασύρονται από τους τεχνοκράτες που τους περιστοιχίζουν και να χάνουν την επαφή με τους πολίτες. Αυτό ισχύει δυο φορές σήμερα καθώς οι διαπραγματεύσεις  στην Ευρώπη είναι εξαντλητικές  και προϋποθέτουν 100% αφοσίωση.

Όμως σήμερα ακριβώς χρειαζόμαστε έναν πρωθυπουργό που πρώτα και κύρια θα πείσει τους πολίτες να τον ακολουθήσουν. Έναν πρωθυπουργό που θα μπορέσει να υπερβεί τις ιδεολογικές παρωπίδες και θα εξηγήσει με κατανοητό τρόπο ποια είναι τα πραγματικά διλήμματα και πώς θα τα αντιμετωπίσουμε.

Σίγουρα δεν είναι εύκολο. Αν όμως οι ιδέες κυβερνούν τον κόσμο, όπως είπε ο Κέινς, τότε μόνο αν κερδίσουμε την μάχη των ιδεών θα ξεπεράσουμε και την κρίση!

ΕΘΝΟΣ 10/09/2012

38 χρονια ΠΑΣΟΚ

Ο κ. Βενιζέλος γνωρίζει πάρα πολύ καλά ότι η ταυτότητα του ΠΑΣΟΚ τα επόμενα χρόνια δεν θα προσδιορίζεται τόσο από τις θέσεις του όσο από τις πράξεις του. Κυρίως δηλαδή από την συμμετοχή του στην κυβέρνηση Σαμαρά. Και αυτό θα κάνει εξαιρετικά δύσκολη την  διακριτή του παρουσία.

Στην ομιλία του βέβαια, για τα 38 χρόνια του Κινήματος ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ προσπάθησε να δώσει έναν τόνο αισιοδοξίας. Όσοι έχουν συνεργαστεί μαζί του ωστόσο γνωρίζουν ότι είναι ρεαλιστής και δεν παρασύρεται από συναισθηματισμούς. Έδειξε έτσι ότι κατανοεί πολύ καλά τις δυσκολίες του εγχειρήματος- τουλάχιστον σε όσους είναι διατεθειμένοι να διαβάσουν και κάτω από τις γραμμές.

Σε μια αποστροφή του λόγου του άλλωστε το ομολόγησε ανοικτά: τις περισσότερες φορές, επισήμανε χαρακτηριστικά, είναι ισχυρότερη η διάκριση ανάμεσα στην εκάστοτε κυβέρνηση και την εκάστοτε αντιπολίτευση παρά ανάμεσα σε διαφορετικές πολιτικές και ιδεολογικές παρατάξεις. Και πρόσθεσε: «η εναλλαγή στην εξουσία είναι συχνότερα το ισχυρότερο πολιτικό επιχείρημα των κομμάτων εξουσίας και στις δυο πλευρές του φάσματος». Αυτό ακριβώς το επιχείρημα , την εναλλαγή στην εξουσία, ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία το έχουν εκχωρήσει για την ώρα στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ακόμα χειρότερα το ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να υφίσταται την κυβερνητική φθορά χωρίς τα αντίστοιχα οφέλη. Αν η κυβέρνηση πάει καλά και καταφέρει να επαναφέρει την οικονομία σε ισορροπία, τότε η επιτυχία θα πιστωθεί κατά κύριο λόγο στον πρωθυπουργό. Αν πάλι αποτύχει, τότε κερδισμένη θα βγει η αξιωματική αντιπολίτευση. Και γνωρίζουμε πολύ καλά από πού κυρίως αντλεί τις ψήφους της.

Ως σήμερα η αντίδραση του ΠΑΣΟΚ σε αυτόν τον κίνδυνο ήταν μάλλον σπασμωδική και ασφαλώς ανεπιτυχής. Σε μια πρώτη φάση ο κ. Βενιζέλος υιοθέτησε τη λογική είμαστε και «μέσα και έξω», αποφασίζοντας να μην πάρουν υπουργεία τα κορυφαία στελέχη του. Νόμιζε ότι έτσι θα αποφύγει την κυβερνητική φθορά. Αποδείχθηκε όμως κίνηση απόλυτα αναποτελεσματική : όλα τα δύσκολα μέτρα έρχονται στο Συμβούλιο των αρχηγών και τα τρία κόμματα αναλαμβάνουν εξ ίσου το πολιτικό κόστος..

Ανάλογη τακτική ακολουθούν και ορισμένοι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ οι οποίοι επιχειρούν να αποστασιοποιηθούν από τα σκληρά μέτρα ασκώντας δημόσια κριτική και απειλώντας να τα καταψηφίσουν. Το αν έτσι διασώζονται προσωπικά είναι προς συζήτηση. Σίγουρα κάνουν κακό στο ΠΑΣΟΚ . Όχι μόνο γιατί προκαλούν σύγχυση και κριτικές για διγλωσσία αλλά και γιατί ουσιαστικά υιοθετούν  την ίδια τακτική που ακολούθησε ο κ. Σαμαράς απέναντι στην κυβέρνηση Παπαδήμου. Και είδαμε πόσο το πλήρωσε στις εκλογές.

Το ερώτημα ωστόσο παραμένει. Με αυτές τις συνθήκες πως μπορεί να προχωρήσει η ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ; Το πρώτο ζητούμενο είναι χωρίς αμφιβολία η ενεργότερη συμμετοχή του στην κυβέρνηση. Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να είναι το παιδί για τα θελήματα ούτε ο κ. Βενιζέλος μπορεί να είναι το τρίτο βιολί σε μια τέτοιας κρισιμότητας  προσπάθεια εθνικής σωτηρίας. Η θέση του είναι στην αντιπροεδρία. Μόνο έτσι θα μπορέσει να προσδώσει ειδικό βάρος στις προτάσεις του ΠΑΣΟΚ, να εκπροσωπήσει τη χώρα στην Ευρώπη και να γίνει ισότιμος εταίρος του κ. Σαμαρά.

Το δεύτερο ζητούμενο είναι να καταφέρει το ΠΑΣΟΚ να εκπροσωπήσει τις γνήσια προοδευτικές δυνάμεις του τόπου, τις δυνάμεις της εξωστρέφειας και της παραγωγής, αυτούς δηλαδή που στήριξαν και στηρίζουν την προσπάθεια για την παραμονή στο Ευρώ, απογοητεύτηκαν όμως από το ΠΑΣΟΚ τις καθυστερήσεις και τις παλινωδίες του. Προϋπόθεση όμως γι αυτό είναι να ξεκαθαρίσει την γραμμή του, να σταματήσει να είναι και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ, να μιλήσει με ειλικρίνεια στους πολίτες για τα λάθη που έγιναν αλλά και για τις δυσκολίες που υπάρχουν ακόμα μπροστά μας. Και βέβαια να προωθήσει αποτελεσματικά τις πολιτικές εκείνες που θα επαναφέρουν το αίσθημα δικαίου στην κοινωνία και θα διευκολύνουν την ανάπτυξη. Αν δεν ξεφύγουμε από την ύφεση και αν δεν αρχίσει να μειώνεται η ανεργία ούτε το ΠΑΣΟΚ, ούτε η ΔΗΜΑΡ και φυσικά ούτε η κυβέρνηση έχουν την παραμικρή ελπίδα.

Η Τρίτη προϋπόθεση τέλος για να ανακάμψει το ΠΑΣΟΚ είναι να μπορέσει να εμπνεύσει εμπιστοσύνη και να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με το μέρος εκείνο των ψηφοφόρων που απάντησαν αρνητικά στο δίλημμα μνημόνιο ή δραχμή και μετακινήθηκαν κυρίως προς την αριστερά. Δεν θα είναι εύκολο. Προϋποθέτει να ανακτήσει την ιδεολογική ηγεμονία σε ένα πολιτικό σκηνικό που έχει θρυμματιστεί , όπου ένα μέρος των πολιτών επιλέγει συνειδητά (;) τη λογική της βίας και όπου έχουν αποκτήσει ερείσματα κάθε είδους θεωρίες πολιτικής συνομωσίας. Μια μεγάλη μερίδα των ελλήνων  είναι πεπεισμένοι ότι η κρίση είναι στημένη και ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένα ιμπεριαλιστικό σχέδιο για να μας επιβάλουν μισθούς Κίνας, άλλοι τόσοι είναι βέβαιοι πως αν σταματήσουμε να πληρώνουμε και τρίξουμε τα δόντια, η κ. Μέρκελ θα υποχωρήσει, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός όσων πιστεύουν ότι όλα θα λυθούν αν οι πολιτικοί επιστρέψουν τα κλεμμένα.

Το ΠΑΣΟΚ με άλλα λόγια θα χρειαστεί να συγκρουστεί σκληρά με τα κόμματα της αντιπολίτευσης για να επιβιώσει. Και το ερώτημα είναι αν έχει το στομάχι αλλά και αν του έχει μείνει η αναγκαία αξιοπιστία για να το πετύχει. Αν τα στελέχη του είναι διατεθειμένα να δώσουν αυτή την μάχη ή αν επικρατήσουν οι προσωπικές στρατηγικές και οι εσωκομματικοί ανταγωνισμοί.  Αν το Κίνημα θα παραμείνει σε τελευταία ανάλυση η κύρια δύναμη στο χώρο της κεντροαριστεράς ή αν θα αποσυρθεί αφήνοντας τον ελεύθερο σε όποιον θέλει να τον διεκδικήσει. Ο χρόνος θα το δείξει!

Δημοσιεύτηκε στο ΕΘΝΟΣ της Κυριακής 10/09/2012

Τι ψηφίσαμε στις 17 Ιουνίου

Tι ακριβώς ψηφίσαμε στις εκλογές του Ιουνίου; Εντάξει, την απάντηση τη γνωρίζουμε όλοι. Φαίνεται, ωστόσο, ότι μέσα στο κατακαλόκαιρο το ερώτημα τίθεται εκ νέου - τουλάχιστον από ορισμένους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.

Το έθεσε πιο ωμά ο κ. Κρεμαστινός. Αλλα υποσχεθήκαμε, είπε, και άλλα εφαρμόζουμε. Γι' αυτό αντί να ψηφίσουμε τα μέτρα στη Βουλή να κάνουμε... δημοψήφισμα. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο κ. Σκανδαλίδης, ο οποίος δήλωσε ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει «οριζόντιες» περικοπές - ό,τι μπορεί να σημαίνει ένας τέτοιος όρος.
Στη ΔΗΜΑΡ πάλι δύο -πρώην- βουλευτές του ΠΑΣΟΚ θυμήθηκαν την προγραμματική συμφωνία για να απειλήσουν και αυτοί ότι θα καταψηφίσουν, μια και το πακέτο στο οποίο φαίνεται ότι έχει καταλήξει η κυβέρνηση δεν εντάσσεται στο πνεύμα του κειμένου που συνυπέγραψαν τα τρία κόμματα.
Το δίκιο πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε. Ας μην έχουν, ωστόσο, κανένα πρόβλημα με τη συνείδησή τους, κυρίως όμως ας μην υποτιμούν τόσο τους ψηφοφόρους τους. Οσοι ψηφίσαμε κάποιο από τα τρία κόμματα δεν τρέφαμε την παραμικρή ψευδαίσθηση για το τι επρόκειτο να ακολουθήσει.
Ασφαλώς και θα ήταν καλή η επιμήκυνση, ασφαλώς και θέλουμε να προστατευθούν οι οικονομικά αδύνατοι. Πριν και πάνω από όλα, ωστόσο, θέλουμε να γίνει ό,τι χρειάζεται για να παραμείνει η χώρα στο ευρώ και να αποφύγουμε την άτακτη χρεοκοπία.
Αυτό ψηφίσαμε. Και το τελευταίο που έχει ανάγκη σήμερα η οικονομία είναι να παρατείνεται η πολιτική αβεβαιότητα και η αμφισβήτηση της ικανότητας της κυβέρνησης να πάρει τα μέτρα που χρειάζονται - για το δημοψήφισμα δεν συζητάμε, καλύτερα να αυτοκτονήσουμε ομαδικά στο Σύνταγμα.
Κανείς δεν μπορεί να μας διασφαλίσει ότι ακόμα κι έτσι, ακόμα και αν ψηφιστούν τα μέτρα, θα μπορέσουμε να βγούμε από το τούνελ στο οποίο βρισκόμαστε. Αυτό θα εξαρτηθεί εν μέρει από εμάς - από το αν δηλαδή οι διαρθρωτικές αλλαγές που αποφασίζονται θα εφαρμοστούν και στην πράξη. Θα εξαρτηθεί εξ' ίσου και από τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη συνολικά θα αντιμετωπίσει την κρίση και κατ' επέκταση και την Ελλάδα.
Οφείλουμε, όμως, να κάνουμε την προσπά­θεια -να είμαστε κάτω από την ομπρέλα, όπως είπε ο κ. Στουρνάρας, όταν η Ευρώπη θα πάρει τις τελικές της αποφάσεις. Και για να το πετύχουμε χρειαζόμαστε μια κυβέρνηση τετραετίας που δεν θα δοκιμάζεται κάθε τόσο από τις πιρουέτες όσων θέλουν να εμφανίζο­νται κοινωνικά ευαίσθητοι εκ του ασφαλούς.
Το ζήσαμε στην κυβέρνηση Παπαδήμου και το πληρώσαμε. Το αναγνώρισε, έστω και με καθυστέρηση, ο ίδιος ο κ. Α. Σαμαράς - ουδείς αναμάρτητος ήταν η φράση που χρησιμοποίησε ενώπιον της κ. Μέρκελ. Το επισήμανε και ο κ. Βενιζέλος που δεσμεύτηκε να μην ακολουθήσει την ίδια τακτική. Αρκεί, βέβαια, να το πει και στους βουλευτές του.
Γουρούνι στο σακί, λοιπόν; Ο,τι αποφασίζει η κυβέρνηση θα πρέπει τα κόμματα να συμφωνούν; Ασφαλώς και όχι. Με μια βασική προϋπόθεση: όσοι διαφωνούν να κάνουν συγκεκριμένες αντιπροτάσεις. Το να πληρώσουν οι έχοντες εν γένει δεν σημαίνει τίποτα, όπως τίποτα δεν σημαίνει το να περικοπούν οι σπατάλες.
Δίκαια μέτρα, βλέπετε, με τα οποία μπορεί να περικοπούν 11,5 δισεκατομμύρια ευρώ δεν υπάρχουν. Πριν από λίγους μήνες, για να εκπληρωθούν οι κόκκινες γραμμές της Νέας Δημοκρατίας αναζητούσαμε 350 εκατομμύρια σε «ισοδύναμα» μέτρα και σπάσαμε τα μούτρα μας κόβοντας τελικά συντάξεις. Κι από τον Απρίλιο έως σήμερα αν άλλαξε κάτι είναι μάλλον προς το χειρότερο. Είναι καλύτερα λοιπόν, για τα κόμματα και την κυβέρνηση να μιλήσουν με ειλικρίνεια στους πολίτες παρά να υπονομεύουν διαρκώς την αξιοπιστία τους, συντηρώντας μύθους και εμφανιζόμενα διαρκώς ανακόλουθα με τις υποσχέσεις τους.
Οσο για τα ειδικά μισθολόγια, όλοι μπορούμε να καταλάβουμε τη σκοπιμότητα ακόμα και την αναγκαιότητα της προστασίας ορισμένων κατηγοριών, όπως οι μάχιμοι. Πολύ θα θέλαμε να μας εξηγήσει κάποιος, όμως, πού ακριβώς βρίσκεται η κοινωνική δικαιοσύνη όταν το εναλλακτικό μέτρο είναι περικοπή των συντάξεων ή αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στα φάρμακα.
Και πάλι, φυσικά, με μια εξαίρεση. Τη φοροδιαφυγή. Πριν από λίγες ημέρες έγινε γνωστό ότι αν μειωθούν κατά 50% όσοι δεν πληρώνουν εισιτήριο στις συγκοινωνίες, τότε δεν θα χρειαστεί να γίνουν αυξήσεις στα κόμιστρα. Πιο καθαρή απόδειξη για τον βαθιά αντικοινωνικό χαρακτήρα του «δεν πληρώνω» δεν υπάρχει. Και το ίδιο ισχύει με τους φόρους.
Τον ΦΠΑ που μας κλέβει ο καταστηματάρχης που δεν κόβει απόδειξη -εμάς κλέβει, γιατί εμείς τον πληρώνουμε- ή τον φόρο που δεν αποδίδει ο ελεύθερος επαγγελματίας τον ξαναπληρώνουμε εμείς με χίλιους δυο τρόπους- από τις κομμένες συντάξεις έως τις αίθουσες σχολείων χωρίς πετρέλαιο.
Θα είναι μεγάλο το λάθος της κυβέρνησης -και το πακέτο των μέτρων θα είναι λειψό- αν δεν συνδέσει τις περικοπές με μια πραγματική εκστρατεία κατά της φοροδιαφυγής.
Μαζί με την υπόσχεση πως ό,τι αποφέρει θα επιστραφεί στους δικαιούχους, δηλαδή σε όλους αυτούς που σήμερα κάνουν θυσίες συχνά πέρα από τα όρια της αντοχής τους!

Δημοσιεύτηκε το ΕΘΝΟΣ της Κυριακής στις 3/09/12