Ο Ακης (δεν) είναι σύμβολο!

Τελικά ο Ακης Τσοχατζόπουλος είναι πολλά πράγματα για πολλούς ανθρώπους. Τουλάχιστον αν πάρουμε στα σοβαρά τα όσα γράφτηκαν χθες με αφορμή την έναρξη της δίκης του. Γιατί βέβαια ελάχιστοι απέφυγαν τον πειρασμό να τον αντιμετωπίσουν σαν έναν άνθρωπο που κατηγορείται για βαρύτατα αδικήματα. Για τους περισσότερους ο Ακης είναι ένα «σύμβολο».
Ηταν για παράδειγμα «αισθητικό» σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής με την «κιμπάρικη» λεβεντιά του, ενσάρκωνε το πνεύμα της «ώριμης» μεταπολίτευσης, «τον γρήγορο πλουτισμό, την απελευθέρωση από θεσμούς και κανόνες, την αίσθηση ότι όλα γίνονται σε αυτή τη ζωή και κανείς δεν πρόκειται να σε πειράξει».
Αλλοι πάλι τον είδαν πιο «πολιτικά» ως τον πλέον μακρόβιο εκφραστή του «καθεστώτος ΠΑΣΟΚ» επισημαίνοντας ότι «δεν εμφανίστηκε από το πουθενά, δεν έδρασε στο κενό και δεν ήταν μοναχικός λύκος». Θεώρησαν μάλιστα αναγκαία την παρουσία των κορυφαίων στελεχών του ΠΑΣΟΚ στο δικαστήριο σαν ένα είδος έμπρακτης και ειλικρινούς αυτοκριτικής «για μια εις βάθος και ενώπιον όλων αναψηλάφηση του καθεστώτος τους, του πνεύματός τους, της πρακτικής τους».
Η θεωρία της συλλογικής ευθύνης με όλες τις φασίζουσες διαστάσεις της και στην πιο καθαρή της μορφή: δεν δικάζεται ο Ακης αλλά το «καθεστώς ΠΑΣΟΚ». Θεωρία η οποία την ίδια στιγμή αναιρεί κάθε έννοια δίκαιας δίκης, γιατί βέβαια το ΠΑΣΟΚ, στα μάτια αυτών των σχολιαστών, είναι εκ προοιμίου ένοχο.
Εντάξει, δεν πρέπει να τα παίρνουμε όλα τοις μετρητοίς. Είναι ένα είδος επαγγελματικής ασθένειας των δημοσιογράφων να ανακαλύπτουν βαθύτερα νοήματα και να κατασκευάζουν αφηγήσεις με αφορμή τα γεγονότα. Δεν θα τους σταματούσε η ανάγκη σεβασμού στη διαδικασία και στα δικαιώματα ενός κατηγορούμενου ο οποίος έχει καταδικαστεί άλλωστε προ πολλού από την κοινωνία.
Η ίδια επαγγελματική ανάγκη -στην περίπτωση αυτή όμως με στόχο την πολιτική εκμετάλλευση- βρίσκεται πίσω από τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ που θεώρησε αναγκαίο να βγάλει ανακοίνωση την ημέρα έναρξης της δίκης και να καταλογίσει μάλιστα και ποινικές ευθύνες και σε άλλα στελέχη του ΠΑΣΟΚ. «Θα μιλήσει ο Ακης», είναι το ερώτημα που εκ του πονηρού θέτουν γιατί βέβαια ένοχο πρέπει να βγει το όλον ΠΑΣΟΚ.
Η περίπτωση ο Ακης και συγκατηγορούμενοί του να έδρασαν μόνοι τους, να υπέκυψαν σε έναν εκ των αρχαιότερων των πειρασμών και να έβαλαν το χέρι τους στο μέλι, δεν παρουσιάζει κανένα ενδιαφέρον. Γιατί φυσικά δεν προσφέρεται για (πρόσθετη) πολιτική εκμετάλλευση.
Ο Ακης και οι συν αυτώ λοιπόν είναι το μόνο θέμα, τίποτα άλλο; Στη δίκη τίποτε άλλο. Από εκεί και πέρα βέβαια υπάρχουν πολλά που θα πρέπει να μας προβληματίσουν. Οπως ο νόμος περί ευθύνης υπουργών που οδηγεί στον παραλογισμό ο Ακης να δικάζεται για το ξέπλυμα των χρημάτων, όχι γιατί πήρε τα χρήματα.
Ωστόσο, η μεγάλη συζήτηση που θα πρέπει να γίνει εν όψει και της συνταγματικής αναθεώρησης είναι η συζήτηση για το πολιτικό χρήμα. Γιατί το κοινό στοιχείο των περισσότερων περιπτώσεων διαφθοράς πολιτικών είναι ότι ξεκίνησαν στο πλαίσιο της χρηματοδότησης της πολιτικής τους καριέρας. Και στην ίδια κατηγορία βέβαια περιλαμβάνεται και η χρηματοδότηση των κομμάτων - όλων των κομμάτων, όπως μας έχουν δείξει τα σχετικά λίγα περιστατικά που έχουν γίνει γνωστά.
Είναι δύσκολη η συζήτηση που συνδέεται με την ουσία της Δημοκρατίας και των ίσων ευκαιριών. Ισως όμως είναι καιρός να επανεξετάσουμε αν το πλέγμα των απαγορεύσεων -που δεν τηρούνται- είναι αποτελεσματικό. Και αν δεν θα ήταν προτιμότερο το μεγαλύτερο βάρος να δοθεί στη διαφάνεια.

ΕΘΝΟΣ 24/3/13