Αυτοκτονια σε δοσεις

Οι διαπραγματεύσεις που διεξάγονται ολό­κλη­ρο τον τελευταίο χρόνο με την τρόικα έχουν μια ισχυρή δόση υποκρισίας και παραλογισμού. Εξαντλούνται στην εξέταση των πιο απίθα­νων κωδικών του προϋπο­λο­γισμού, όταν όλοι γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να επηρεάσει σε τίποτα τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας αν το έλλειμμα της επόμενης χρονιάς θα είναι ένα ή δύο δισεκατομμύρια μικρότερο ή μεγαλύτερο.
Την ίδια στιγμή, τα πραγματικά μεγάλα προβλή­ματα αφήνονται να σέρνονται βουλιάζοντας τη χώρα στην ύφεση και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις μιας πολιτικής έκρηξης.
Η τακτική της τρόικας υπηρετεί μια γερμανική λογική. Η κ. Μέρκελ ξέρει ότι για να μπορέσει να εξασφαλίσει την υποστήριξη των ψηφοφόρων της πρέπει να φαίνεται αυστηρή με την Ελλάδα. Υιοθέτησε από την πρώτη στιγμή σκληρή γλώσσα και έπαιξε και αυτή το χαρτί των «τεμπέληδων» και «αναξιόπιστων» Ελλήνων.
Ταυτόχρονα, βέβαια, όλοι οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν ότι αν δεν ασκούν το μάξιμουμ της πίεσης στην Ελλάδα, οι ελληνικές κυβερνήσεις θα αναζητούν κάθε τρόπο για να μην πραγμα­τοποιούν τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν. Και δεν είναι τόσο τα κοψίματα των μισθών -αυτά αποφασίζονται και υλοποιούνται άμεσα-, όσο οι διαρθρωτικές αλλαγές που προϋπο­θέτουν καλή προετοιμασία κι έχουν πολιτικό κόστος. Οι ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις μας θα γέμιζαν ένα μεσαίου μεγέθους βιβλίο.
Εως εδώ απλά και κατανοητά. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, είναι ότι η οικονομία έχει μπει σε βαθιά κατάψυξη από τον Ιούνιο του 2011 έως σήμερα. Σε όλο αυτό το διάστημα είμαστε σε μια διαρκή διαπραγμάτευση για το κούρεμα του χρέους, τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στην οικονομία και τις περικοπές σε μισθούς και συντάξεις.
Ετσι κι αλλιώς είμαστε μια χώρα που διακρίνεται για τη διοικητική της αδυναμία. Προσθέστε τον όγκο δουλειάς που έχει επιβάλει και μόνο η γραφειοκρατική διεκπεραίωση του δεύτερου μνημονίου, βάλτε μια δόση λευκής απεργίας και μια μεγάλη δόση προεκλογικής αδράνειας κι εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς γιατί δεν έχει προχωρήσει κανένας μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για να βγούμε από το τέλμα.
Οσο για τις επενδύσεις, παραμένουν όνειρο θερινής νυκτός όσο συνεχίζεται η αμφισβήτηση για το αν θα παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ, όσο οι τράπεζες είναι στεγνές από χρήμα και όσο οι επιχειρήσεις δεν βρίσκουν ούτε κεφάλαια κίνησης.
Υφεση 6,5%; Με τέτοιες συνθήκες και λίγη είναι. Και δεν φταίει ούτε το μνημόνιο ούτε οι -υπαρκτές και σοβαρές- δικές μας καθυστε­ρήσεις. Φταίει η πολιτική μυωπία των ηγετών της Ευρωζώνης. Φραστικά βέβαια γλύκαναν. Κατάλαβαν ότι κάνουν κακό και πολιτικά, στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και στη διεθνή εικόνα που διαμορφώνουν τόσο στις αγορές όσο και στους ψηφοφόρους τους. Στο διά ταύτα, ωστόσο, περιμένουμε ακόμα να δούμε τι θα φέρει μαζί της η κυρία Μέρκελ την Τρίτη.
Οταν πριν από λίγες εβδομάδες ο πρόεδρος του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων Τάκης Αθανασόπουλος υποστήριζε ότι σε λίγο καιρό η Ελλάδα θα γίνει Ελντοράντο για τους επενδυτές, δεν υπερέβαλλε. Το 2013 η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι η μεγάλη αναπτυξιακή ευκαιρία της Ευρώπης.
Με πρωτογενές πλεόνασμα στον κρατικό προϋπολογισμό, ανταγωνιστικό κόστος εργα­σίας, χαμηλότερο πληθωρισμό από τη Γερμανία και 4 φορές χαμηλότερο από την Τουρκία και εμπορικό έλλειμμα σε ανεκτά πλέον επίπεδα, είναι μια διαφορετική χώρα από το 2009.
Δεν πρόκειται όμως να έρθει ούτε μισό ευρώ για επενδύσεις όσο δεν τελειώνει το ζήτημα της παραμονής ή όχι στο ευρώ και κατ' επέκταση όσο δεν σταθεροποιείται το πολιτικό κλίμα.
Αν όλα αυτά έχουν μικρή έστω σχέση με την πραγματικότητα, τότε η απλή λογική θα έλεγε ότι πρέπει να αφήσουμε στο ράφι τα ακριβή ποσά που θα κοπούν ή όχι, και να βάλουμε ως πρώτη προτεραιότητα την επανεκκίνηση της οικονομίας και την έγκαιρη καταβολή του πακέτου των 31,5 δισ. ευρώ.
Αν το κάναμε και, πολύ περισσότερο, αν το είχαμε κάνει τον Μάιο ή τον Ιούνιο, η ύφεση σήμερα θα ήταν σίγουρα μικρότερη και όλοι αυτοί οι υπολογισμοί για το πόσο βιώσιμο είναι ή δεν είναι το χρέος θα ξεκινούσαν από πολύ διαφορετικές βάσεις.
Υπάρχει ακόμα χρόνος; Πιθανώς. Εξαντλείται όμως γρήγορα. Ηδη οι πολιτικές συνθήκες στην Ελλάδα πάνε από το κακό στο χειρότερο και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς άρχισε να φλερτάρει με το ενδεχόμενο μιας πολιτικής διαπραγμάτευσης υπερφαλαγγίζοντας την τρόικα.
Δεν είναι βέβαιο ότι πρόκειται για την καλύτερη τακτική. Αλλωστε, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξετάζουν εδώ και καιρό μια λύση-πακέτο για Ελλάδα, Κύπρο, Ισπανία, έτσι ώστε να κλείσουν τα θέματα μια και καλή. Κι αυτό μπορεί να πάρει χρόνο.
Με αυτήν την έννοια μπορεί να είναι καλύτερο για την Ελλάδα να πάρει τώρα τα λεφτά, κάνοντας έστω κάποιες υποχωρήσεις και να ρίξει το βάρος της στην ανάκαμψη.
Είναι ο καλύτερος δρόμος; Σίγουρα παραμέ­νουν πολλές αβεβαιότητες. Δεν υπάρχει, ωστό­σο, καμιά εναλλακτική πρόταση. Ακόμα και ο ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζει ότι σε πρώτη προτεραι­ό­τητα είναι η σταθεροποίηση της οικονομίας, ενώ και ο κ. Τσίπρας μιλά πια για επαναδιαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους.
Για να γίνουν όμως όλα αυτά, πρώτα πρέπει να πάρουμε τα 31,5 δισ. Διαφορετικά, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος τους επόμενους μήνες να παρακολου­θούμε την πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάρρευση της χώρας, χωρίς να μπορούμε να αντιδράσουμε.
Θα είναι μια αυτοκτονία σε δόσεις που κανείς δεν μπορεί να ανεχθεί!

ΕΘΝΟΣ 7/10/12