ΟΠΑΠ - Μαρξ σημειωσατε χ

Δίνοντας τον πρωινό μου καφέ στην Κίμωλο, φέτος το καλοκαίρι, κρυφάκουγα τη συνομιλία ενός ζευγαριού με εμφανή προτίμηση στην Αριστερά. «Ακούς εκεί ''Ξένιος Ζευς''», ήταν η πρώτη αντίρρηση που διατύπωσαν διαβάζοντας στην εφημερίδα για τις επιχειρήσεις-σκούπα της Αστυνομίας. «Ονομάσανε φιλοξενία το κυνηγητό», πρoσέθεσε ο άντρας, αναφερόμενος στην οργουελιανή σύλληψη του ονόματος της εκστρατείας. «Εμένα αυτό που με ενοχλεί», του απάντησε η γυναίκα, «είναι οι ιδιωτικοποιήσεις που τις βαφτίσαμε αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Το ξεπούλημα, κατάλαβες;».
Και ως προς το «Ξένιος Ζευς» δεν μπορούσα παρά να συμφωνήσω. Με την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας όμως; Τι σημαίνει «ξεπούλημα», όπως επιμένουν η κ. Παπαρήγα και ο κ. Τσίπρας, και γιατί είναι κακό από τη σκοπιά του δημοσίου συμφέροντος να αλλάζει η ιδιοκτησία μίας επιχείρησης;
Πάρτε μια ακραία περίπτωση, μια δημόσια επιχείρηση που δεν έχει ούτε κέρδη ούτε ζημιές. Ας δεχθούμε ότι αλλάζει χέρια και ότι ο ιδιώτης μάνατζερ τα πάει το ίδιο καλά ή το ίδιο άσχημα με το Δημόσιο, έτσι ώστε η επιχείρηση να παραμένει στο μηδέν. Τι θα έχει αλλάξει; Τίποτα. Ούτε για τους εργαζομένους, ούτε για τους πολίτες, ούτε φυσικά για το δημόσιο συμφέρον.
Μπορεί, βέβαια, ο νέος ιδιοκτήτης να αποφασίσει να επενδύσει στην εταιρεία, έτσι ώστε να βελτιώσει την παραγωγικότητα και να πραγματοποιήσει κέρδη. Για ποιον λόγο την αγόρασε άλλωστε; Στην περίπτωση αυτή κερδισμένοι θα βγούμε όλοι. Ο ιδιώτης που θα αποκομίσει κέρδη, το Δημόσιο που θα εισπράξει φόρους, πιθανώς οι εργαζόμενοι που θα μπορούν να διεκδικήσουν υψηλότερους μισθούς αλλά και η οικονομία, αν τα κέρδη ξαναεπενδυθούν.
Είτε αρέσει στην Αριστερά είτε όχι, σε μια τέτοια περίπτωση έχουμε αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Και η λογική των ιδιωτικοποιήσεων είναι ακριβώς αυτή. Πράγμα που σημαίνει ότι προϋπόθεση για να πετύχουν είναι να διασφαλιστεί ότι οι νέοι ιδιοκτήτες θα κάνουν επενδύσεις.
Το τίμημα της πώλησης καθαυτό, πάντα από τη σκοπιά του δημοσίου συμφέροντος, είναι δευτερεύον. Υπό τον όρο, φυσικά, ότι ο νέος ιδιοκτήτης δεν θα προχωρήσει στη ρευστοποίηση της επιχείρησης για να βγάλει τα κέρδη στο εξωτερικό.
Στον αντίποδα αυτής της λογικής υπάρχει η άποψη ότι οι δημόσιες επιχειρήσεις πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως στρατηγικοί μοχλοί για να προωθήσουν την ανάπτυξη. Αυτό μπορεί να συζητηθεί, πάλι όμως με πολλές προϋποθέσεις.
Πρώτον, ότι αφορά μονάδες στρατηγικής σημασίας - όχι, για παράδειγμα, δημόσια ακίνητα. Δεύτερον, ότι το Δημόσιο θα έχει τα χρήματα να επενδύσει σε αυτές τις επιχειρήσεις - σήμερα δεν τα έχει. Τρίτον, ότι το Δημόσιο θα είναι καλύτερος μάνατζερ από τον ιδιώτη. Μαύρο ανέκδοτο δηλαδή. Γιατί, για να δούμε ένα άλλο παράδειγμα, ονομάσαμε -τρομάρα μας!- την Ολυμπιακή «εθνικό αερομεταφορέα» και καταντήσαμε να πληρώνουμε δισεκατομμύρια για τα διαχρονικά ρουσφέτια ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας.
Και ο ΟΠΑΠ με τα τεράστια κέρδη; Είναι αλήθεια ότι στο στοίχημα κυκλοφορεί πολύ χρήμα κι ακόμα περισσότερο στο παράνομο στοίχημα. Γι' αυτόν τον λόγο οι κυβερνήσεις της Ευρώπης το νομιμοποίησαν και πλέον δραστηριοποιούνται ελεύθερα ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το ίδιο θα γίνει και στην Ελλάδα - ο ΟΠΑΠ, με άλλα λόγια, θα χάσει το μονοπώλιο.
Το δημόσιο, ωστόσο, δεν θα χάσει. Θα εισπράξει φόρους, ενώ έως τώρα τα κέρδη του ΟΠΑΠ πήγαιναν σε χορηγίες. Κυρίως σε ποδοσφαιρικές ομάδες, ενίοτε σε φίλους.
Άλλωστε πουθενά ο Μαρξ δεν είπε ότι ο τζόγος αποτελεί στρατηγικό τομέα της οικονομίας!

ΕΘΝΟΣ 11/10/12