ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΡΤ

Αρχισαν πάλι τα θαύματα στην ΕΡΤ. Κόπηκε ξαφνικά μια εκπομπή, με απόφαση του γενικού διευθυντή, επειδή τα σχόλια των παρουσιαστών θεωρήθηκαν ανάρμοστα. Αποφασίζω και διατάσσω, δηλαδή. Σε ποιο χρονοντούλαπο, άραγε, ήταν κλεισμένοι τόσα χρόνια; Πώς είναι δυνατόν να μην καταλαβαίνουν ότι υπονομεύουν μόνοι τους την αξιοπιστία της, δίνοντας την εντύπωση ότι επιστρέφουμε στις γνωστές παλαιοκομματικές συνήθειες;
Να τα λέμε όλα, βέβαια. Και σε αυτή την εκπομπή -όπως και σε άλλες πολλές, όμως- υπήρχαν κατά καιρούς σοβαρά ζητήματα δεοντολογίας. Ορισμένοι δημοσιογράφοι στη δημόσια τηλεόραση νομίζουν ότι είναι ο χώρος για τις προσωπικές τους σταυροφορίες. Χάνουν έτσι εντελώς την αίσθηση του μέτρου και της απόστασης που απαιτείται για να επιτελέσουν τον ρόλο τους.
Εχουν επανειλημμένα διαπράξει λάθη, όπως διέπραξαν και οι υπεύθυνοι της συγκεκριμένης εκπομπής σε αυτή την περίπτωση, καθώς οι καταγγελίες στις οποίες αναφέρθηκαν για βασανιστήρια και ηλεκτροσόκ με τέιζερ κάθε άλλο παρά έχουν επιβεβαιωθεί. Βρέθηκαν έτσι να υιοθετούν τον σχολιασμό ενός συγκεκριμένου πολιτικού χώρου με μια ελαφρότητα που εκπλήσσει.
Αυτά, ωστόσο, αντιμετωπίζονται με την κατοχύρωση της δεοντολογίας, όχι με την παραβίασή της. Γιατί τότε δημιουργείται εύλογα η εντύπωση ότι επιχειρείται λογοκρισία.
Είναι εντυπωσιακό ότι στην ΕΡΤ τόσα χρόνια τώρα δεν υπάρχει ούτε σαν κείμενο με κατευθυντήριες οδηγίες αλλά ούτε και σαν δημοσιογραφική παράδοση ένας κοινά αποδεκτός τρόπος για το πώς καλύπτονται τα πολιτικά μας πράγματα.
Αντί να αποτελεί σχολή δημοσιογραφίας και υπόδειγμα δημοσιογραφικού ήθους, η δημόσια τηλεόραση, με ορισμένα λαμπρά διαλείμματα, κινείται στη λογική της αυθαιρεσίας.
Δεν είναι τυχαίο. Το μόνο που μοιάζει να απασχολεί τους πολιτικούς μας, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, είναι πόσα λεπτά θα αφιερώνονται σε κάθε κόμμα και ποιοι υπουργοί ή βουλευτές θα προβάλλονται. Φυσικά και οι διορισμοί δικών μας παιδιών - από όλα τα κόμματα.
Σε αυτή την πεπατημένη μοιάζει να κινείται, δυστυχώς, και η σημερινή κυβέρνηση. Με ακατανόητες επιλογές σε ορισμένες θέσεις παρά τις κραυγαλέες ανεπάρκειες των προσώπων και με αλλαγές στο ενημερωτικό πρόγραμμα που συχνά δείχνουν να έχουν σαν μοναδικό σκοπό εσωτερικές διευθετήσεις και εξυπηρετήσεις.
Το χειρότερο είναι ότι αυτή η πρακτική μοιάζει να δικαιώνει ορισμένους αυτόκλητους υπερασπιστές της δημόσιας τηλεόρασης που στην πραγματικότητα σαν μοναδικό στόχο έχουν να διατηρήσουν ανέπαφο ένα καθεστώς κακοδιοίκησης και διασπάθισης του δημοσίου χρήματος με το πρόσχημα των συνδικαλιστικών κεκτημένων. Γιατί η ΕΡΤ, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει και τις σοβαρές οικονομίες των τελευταίων ετών, παραμένει ένας άρρωστος οργανισμός.
Στην πρόσφατη άνοδο πολιτικού αρχηγού στη Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, το συνεργείο της ΕΡΤ που χρησιμοποιήθηκε για τη δημοσιογραφική κάλυψη ξεπερνούσε τα 20 άτομα, όταν ένας ιδιωτικός σταθμός θα χρησιμοποιούσε λιγότερους από τους μισούς. Και το ίδιο ισχύει για όλες τις ζωντανές καλύψεις, πολιτικές ή αθλητικές.
Οποιος θελήσει, όμως, να σταματήσει αυτά τα φαινόμενα θα βρεθεί αντιμέτωπος με έναν τοίχο γραφειοκρατίας και συνδικαλιστικών πιέσεων, συχνά ή μάλλον συνήθως με την υποστήριξη των κομμάτων - συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης.
Κάποιοι έφτασαν να πιστεύουν ότι μόνη λύση είναι να κλείσει και να ξανανοίξει η ΕΡΤ με τελείως διαφορετικό οργανωτικό και θεσμικό πλαίσιο. Θα είναι λάθος. Που θα καταστεί αναπόφευκτο, όμως, αν συνεχιστεί για πολύ ακόμα η σημερινή κατάσταση!

ΕΘΝΟΣ 31/10/12

ΕΡΩΤΕΥΜΕΝΟΙ ΜΕ ΤΙΣ ΛΙΣΤΕΣ

Είδηση έλεγε ο λόρδος Νόρθκλιφ, ένας από τους θρυλικούς αλλά και αμφιλεγόμενους μεγιστάνες του Τύπου, είναι κάτι που κάποιος σε κάποιο μέρος του κόσμου θέλει να αποκρύψει. Oλα τα άλλα είναι διαφήμιση. Με αυτή την έννοια η λίστα Λαγκάρντ αποτελεί σίγουρα είδηση και λίγοι δημοσιογράφοι θα άντεχαν στον πειρασμό να μη τη δημοσιεύσουν. Αλλωστε δεν είναι η πρώτη λίστα που βλέπει το φως της δημοσιότητας. Εχουν προηγηθεί πρόσφατα η λίστα με τις φορολογικές δηλώσεις καλλιτεχνών, η λίστα και οι φωτογραφίες με τις ιερόδουλες που έχουν AIDS, οι λίστες κατηγορουμένων για επεισόδια στις τελευταίες διαδηλώσεις. Η ελληνική κοινωνία μοιάζει να τρέφεται από τις λίστες και να ικανοποιεί τις φαντασιώσεις της με λίστες.
Να είμαστε ωστόσο ξεκάθαροι. Με τη δημοσίευση των ονομάτων αυτομάτως περίπου 2.000 συμπολίτες χαρακτηρίζονται ως ύποπτοι φοροδιαφυγής. Και συνυπάρχουν στην ίδια λίστα κάποιοι που ενδεχομένως έχουν διαπράξει το αδίκημα της φοροδιαφυγής ή του ξεπλύματος χρήματος με πολλούς άλλους που μπορεί να είναι απόλυτα νόμιμοι ή κάποιους άλλους που ακόμα και λόγω συνωνυμίας θα πρέπει να αποδείξουν, τουλάχιστον στον κοινωνικό τους περίγυρο, ότι δεν είναι ελέφαντες.
Το πρόβλημα προκύπτει όχι μόνο από την πλήρη αδυναμία να ελεγχθούν τα πραγματικά στοιχεία της «λίστας», αλλά από την ίδια την αυθαιρεσία της κατασκευής μιας τέτοιας λίστας.Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν 54.000 που έβγαλαν πάνω από 100.000 ευρώ στο εξωτερικό, δεκάδες χιλιάδες άλλοι που έβγαλαν λιγότερα, άλλοι για να φοροδιαφύγουν, άλλοι γιατί φοβήθηκαν και άλλοι γιατί το παιδί τους σπουδάζει στο εξωτερικό.
Οπως επίσης υπάρχουν χιλιάδες Eλληνες με offshore, χιλιάδες επίσης που αντί να βγάλουν τα λεφτά τους αγόρασαν ομόλογα του γερμανικού Δημοσίου ή μετοχές στο εξωτερικό και βεβαίως πολύ περισσότεροι που ενδεχομένως δεν έκαναν τίποτα από όλα αυτά, αλλά φοροδιαφεύγουν κατά σύστημα. Ποια ακριβώς λίστα θέλουμε να μάθουμε;
Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Μπορεί κανείς να επιχειρηματολογήσει γιατί πρέπει να κάνουμε όλοι «πόθεν έσχες» και να δηλώνουμε όλα τα περιουσιακά μας στοιχεία, περιλαμβανομένων των καταθέσεων στο εξωτερικό. Μπορεί επίσης να επιχειρηματολογήσει γιατί όλα τα πόθεν έσχες και των απλών πολιτών θα πρέπει να δίνονται στη δημοσιότητα. Υπάρχουν σίγουρα πολλά υπέρ αλλά και πολλά κατά. Η εμμονή μας με τις λίστες, ωστόσο, δεν έχει να κάνει τίποτα με όλα αυτά.
Ως κοινωνία αναζητούμε αποδιοπομπαίους τράγους. Αναζητούμε ενόχους για τη σημερινή μας κατάσταση εν μέρει γιατί πολλοί αισθάνονται ότι αδικούνται αλλά και εν μέρει γιατί εξίσου πολλοί δεν θέλουν να μπουν σε μια διαδικασία επίπονης αυτογνωσίας.
Δεν θέλουμε να αλλάξουμε και τι πιο βολικό από το να βρούμε τι και ποιοι φταίνε, να τους τιμωρήσουμε και να μπορέσουμε να γυρίσουμε στην προηγούμενή μας κατάσταση. Οσο περισσότερες λίστες υπάρχουν, λοιπόν, τόσο περισσότερο δικαιώνονται οι θεωρίες συνωμοσίας. Σε μια ευνομούμενη πολιτεία, βέβαια, η σωστή απάντηση θα ήταν η εφαρμογή του νόμου. Στην Ελλάδα όμως ποιος εμπιστεύεται τον νόμο, ποιος εμπιστεύεται τους δικαστές και πολύ περισσότερο ποιος εμπιστεύεται τους πολιτικούς;
Ισως να είναι καλύτερα, λοιπόν, να γενικευτεί το πόθεν έσχες. Μπορεί να μη γίνουμε πολύ σοφότεροι -ξέρουν να κρύβονται όσοι επιδίδονται στο σπορ-, αλλά τουλάχιστον θα σταματήσει η πολιτική σπέκουλα που δηλητηριάζει τον δημόσιο διάλογο και είναι ίσως πιο επικίνδυνη από την αποκάλυψη των προσωπικών δεδομένων!

ΕΘΝΟΣ 29/10/12

ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΚΑΝΑΜΕ ΘΑΛΑΣΣΑ

Στις αρχές του 19ου αιώνα η Ελλάδα ήταν μια φτωχή και παραμελημένη επαρχία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Δύο αιώνες μετά και αφού μεσολάβησαν πολλά, ανάμεσά τους η Μικρασιατική καταστροφή και η ήττα από την Τουρκία, η ναζιστική κατοχή και ένας εμφύλιος πόλεμος -συμφορές τις οποίες δεν γνώρισαν οι γείτονες-, η Ελλάδα έχει αφήσει πίσω της οικονομικά την άλλοτε κραταιά αυτοκρατορία. Παρά την κρίση, με πάνω από 25.000 δολάρια κατά κεφαλήν, οι Ελληνες είναι κατά πολύ πλουσιότεροι από τους Τούρκους που βρίσκονται κοντά στα 14.000 δολάρια. Προφανώς κάτι έχουμε κάνει σωστά.
Τι όμως; Το γιατί κάποια έθνη προοδεύουν και κάποια άλλα μένουν στάσιμα ή υποχωρούν απασχολεί για πολλά χρόνια οικονομολόγους, ιστορικούς και κοινωνιολόγους, χωρίς να έχει απαντηθεί ικανοποιητικά. Κι ένα σχετικά νέο βιβλίο* από έναν Τούρκο και έναν Αμερικανό ακαδημαϊκό, τους Ντ. Ατσέμογλου και Τζ. Ρόμπινσον, επιχειρεί να δώσει απαντήσεις. Δεν είναι γραμμένο για την Ελλάδα. Θα μπορούσε, όμως, να εξηγήσει πολύ καλά πού τα καταφέραμε, αλλά κυρίως γιατί βρισκόμαστε σήμερα σε αδιέξοδο.
Η βασική καινοτομία του βιβλίου είναι η θέση ότι πίσω από τη φτώχεια ή τον πλούτο των κρατών δεν βρίσκεται η γεωγραφία ή το κλίμα αλλά πολιτικοί παράγοντες. Και ότι τον καθοριστικό ρόλο τον παίζουν οι θεσμοί και το πόσο ελέγχονται από τις ελίτ ή είναι ανοικτοί στη συμμετοχή των πολιτών. Προϋπόθεση για τη λειτουργία των θεσμών, βέβαια, είναι η ύπαρξη ισχυρής και αποτελεσματικής κεντρικής εξουσίας ικανής να κατοχυρώνει ένα κράτος δικαίου.
Στην Ελλάδα, με το ξεκίνημα σχεδόν της Επανάστασης, έγινε προσπάθεια να συγκροτηθεί ένα κράτος στα ευρωπαϊκά πρότυπα - προσπάθεια που αποτελούσε τεράστιο άλμα για τα δεδομένα της εποχής. Υπήρξαν πολλά εμπόδια και συχνά πισωγυρίσματα που εκδηλώθηκαν με δραματικό τρόπο από τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας με τη δολοφονία του Καποδίστρια.
Το 1981, ωστόσο, πιστέψαμε ότι η πορεία αυτή ολοκληρώθηκε με την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση - την τότε ΕΟΚ. Αναγνωριστήκαμε επιτέλους σαν μια ισότιμη Ευρωπαϊκή Δημοκρατία. Ή μήπως όχι;
Τις τελευταίες δεκαετίες είμαστε μάρτυρες της αντίθετης πορείας. Αντί να βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα του κράτους, αυξάνονται τα κρούσματα της διαφθοράς και εμφανίζονται φαινόμενα διάλυσης και ακραίας αναποτελεσματικότητας.
Αδυνατούμε να μαζέψουμε τους φόρους και δεν μπορούμε να ελέγξουμε την αυθαίρετη δόμηση. Ολόκληροι τομείς του κράτους, όπως οι στρατιωτικές προμήθειες και η Υγεία, γίνονται έρμαια συμφερόντων. Η επιχειρηματικότητα και η καθημερινότητα του πολίτη βραχυκυκλώνονται στη γραφειοκρατία. Επικρατεί αίσθηση γενικευμένης ανομίας και ακόμα και αυτή η στοιχειώδης λειτουργία, απαραίτητη για κάθε πολιτισμένη συνύπαρξη, η απονομή δηλαδή της δικαιοσύνης, έχει καταστεί προβληματική.
Δεν πρόκειται, βέβαια, για νέα φαινόμενα. Στις δεκαετίες του '50 και του '60 ωστόσο, όταν τα περιθώρια ανάπτυξης της χώρας ήταν μεγάλα μετά τις καταστροφές της Kατοχής και του Eμφυλίου, οι ανεπάρκειες αυτές δεν ήταν καθοριστικές.
Οπως σημειώνουν χαρακτηριστικά οι συγγραφείς, για ένα πρώτο αναπτυξιακό άλμα η ύπαρξη και μόνο ισχυρής κεντρικής εξουσίας είναι αρκετή. Και αναφέρουν χαρακτηριστικά τις εντυπωσιακές επιδόσεις της Σοβιετικής Ενωσης επί Στάλιν, όταν οι αγρότες, από έναν αγροτικό τομέα που χρησιμοποιούσε τεχνολογία του Μεσαίωνα, μεταφέρθηκαν στη βιομηχανία, με αποτέλεσμα εκρηκτικούς ρυθμούς αύξησης της παραγωγικότητας. Πρόκειται, όμως, για μια ανάπτυξη με ημερομηνία λήξης.
Αυτό ακριβώς μοιάζει να συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα. Επειτα από μια περίοδο τεχνητής ευημερίας, δηλαδή ευημερίας με δανεικά, βρισκόμαστε στην ανάγκη να προχωρήσουμε σε έναν βαθύ μετασχηματισμό του παραγωγικού μας μοντέλου.
Ανακαλύπτουμε, όμως, ότι οι αλλαγές αυτές δεν μπορούν να προχωρήσουν γιατί υπάρχουν ισχυρά κατεστημένα συμφέροντα που τις εμποδίζουν. Το ιδιαίτερό μας χαρακτηριστικό ίσως είναι ότι τα συμφέροντα αυτά δεν περιορίζονται σε μια οικονομική ολιγαρχία αλλά επεκτείνονται σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού κι έχουν και συντεχνιακό χαρακτήρα.
Τύποις είμαστε μια ανοικτή ευρωπαϊκή δημοκρατία. Στην πράξη είμαστε ένα άθροισμα συμφερόντων όπου κάθε νέα προσπάθεια οικονομικής επιτυχίας και κοινωνικής ανόδου αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα. Και με αυτήν την έννοια οι θεσμοί παραμένουν κλειστοί στους απλούς πολίτες.
Τα παραδείγματα, άπειρα. Οταν ένας νέος επιχειρηματίας προσπάθησε να μπει στην αγορά με μια νέα μπίρα βρέθηκε αποκλεισμένος από το σύστημα διανομής. Χρειάστηκε 20 και πλέον χρόνια, άπειρο πείσμα και πολλά εκατομμύρια χαμένα για να επιβιώσει.
Οταν ένας εφοπλιστής επιχείρησε να αλλάξει το τουριστικό υπόδειγμα με μια ολοκληρωμένη μονάδα γύρω από ένα γήπεδο γκολφ, χρειάστηκε επίσης 20 χρόνια, άπειρο πείσμα και πολλά χαμένα εκατομμύρια για να ολοκληρώσει απλώς την επένδυσή του.
Μια μεγάλη ξένη εταιρεία που θα θελήσει να έρθει στην Ελλάδα για μια παραγωγική επένδυση και στον βαθμό που δεν θα έχει κάποιο τεράστιο τεχνολογικό πλεονέκτημα και δεν θα προσαρμοστεί ?συνήθως με έναν ντόπιο συνέταιρο... στην ελληνική γραφειοκρατία, το πιθανότερο είναι να τα εγκαταλείψει πριν καν ανοίξει.
Επιπροσθέτως, μια διεθνοποιημένη δικηγορική εταιρεία θα βρει απέναντί της τη μαχόμενη δικηγορία, μια εταιρεία ταξί τον μαχόμενο Λυμπερόπουλο, ένα φαρμακείο-επιχείρηση τον μαχόμενο Λουράντο, ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο τους μαχόμενους καθηγητές, ακόμα και ένα κομμωτήριο, όπως είδαμε από τη λίστα των κλειστών επαγγελμάτων, θα έχει να αντιμετωπίσει τους μαχόμενους κομμωτές.
Το γιατί όλα αυτά αντιστρατεύονται την ανάπτυξη είναι γνωστό στους οικονομολόγους. Το πλεονέκτημα του καπιταλισμού είναι αυτό που ο Σουμπέτερ ονόμασε δημιουργική καταστροφή. Το ότι είναι ανοικτός δηλαδή στον ανταγωνισμό, στις νέες τεχνολογίες και σε νέους τρόπους παραγωγής που μοιραία υποκαθιστούν τους υπάρχοντες.
Στην Ελλάδα η έννοια της ελεύθερης οικονομίας περιορίζεται στις πιστωτικές κάρτες, στην κατανάλωση και στις εισαγωγές. Ε, αυτό δεν φτάνει, ας το πάρουμε απόφαση!
«Γιατί τα έθνη αποτυγχάνουν», Ντ. Ατσέμογλου, Τζ. Ρόμπινσον.

ΕΘΝΟΣ 27/10/12

Η ΖΑΡΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΑΡ

Προσπάθησα ειλικρινά να καταλάβω πού βρίσκεται το πρόβλημα στις σχέσεις της ΔΗΜΑΡ με την κυβέρνηση και γιατί αρνείται να συμφωνήσει με τα εργασιακά. Ομολογώ ότι έμεινα με αρκετές απορίες. Στην αρχή μάς είπαν ότι ήταν το ζήτημα των αποζημιώσεων λόγω απόλυσης. Σωστή ασφαλώς η θέση της ΔΗΜΑΡ, όταν όμως φάνηκε ότι επιτυγχάνεται ένας συμβιβασμός, μάθαμε ότι δεν ήταν εκεί το πρόβλημα, αλλά στη μείωση του κατώτατου μισθού.
Απορία: Μα αυτός έχει ψηφιστεί από την προηγούμενη Βουλή. Ναι, αλλά θα έπρεπε να το επαναδιαπραγματευτούμε, η απάντηση των στελεχών της ΔΗΜΑΡ. Ρεαλιστικό; Ελάχιστα έως καθόλου. Κι έτσι κι αλλιώς αν δεν το πετύχουμε, τι κάνουμε; Τινάζουμε τη συμφωνία και την κυβέρνηση στον αέρα; Με τούτα και με κείνα έρχεται η ομολογία πως δεν είναι ένα συγκεκριμένο μέτρο, αλλά η απροθυμία της ΔΗΜΑΡ να συμπλεύσει γενικώς στα εργασιακά και να φορτωθεί ένα «αντεργατικό» πλαίσιο που θα μείνει και μετά το ξεπέρασμα της κρίσης.
Τα εργασιακά για την Αριστερά είναι ό,τι το Μακεδονικό για τον Σαμαρά, προσθέτουν. Θα μπορούσε να ψηφίσει για όνομα το «Βόρεια Μακεδονία»; Οχι. Ετσι κι εμείς. Ας μας έδιναν τουλάχιστον τη δυνατότητα να καταψηφίσουμε μόνο τα εργασιακά, φέρνοντάς τα στη Βουλή ως ξεχωριστό άρθρο.
Προφανώς καθόλου πρακτική λύση. Θα ήταν σαν πρόσκληση προς τους ανησυχούντες του ΠΑΣΟΚ -και το αναγνωρίζουν αυτό στη ΔΗΜΑΡ- να καταψηφίσουν και αυτοί. Ως προς την ουσία της πρότασης, ωστόσο, τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα.
Τι λέει, δηλαδή, η ΔΗΜΑΡ; Καταλαβαίνουμε ότι δεν πρέπει να κλονιστεί η κυβέρνηση, καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να ολοκληρωθεί η συμφωνία για τα 31,5 δισ., προχωρήστε εσείς, ακολουθούμε εμείς. Δώστε μας όμως τη δυνατότητα να διατηρήσουμε καθαρά τα χέρια και να μην ψηφίσουμε.
Είναι, άραγε, αυτό υπεύθυνη στάση πολιτικού κόμματος; Αφήστε και το άλλο. Εμείς, λέει, κάναμε την υπέρβασή μας και συνεργαζόμαστε με ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, παρόλο που δεν φέρουμε ευθύνη για το πώς έφτασε η χώρα στη σημερινή κρίση. Σωστά. Μόνο που δεν τους ζητήθηκε να πάρουν μέρος σε θεολογικό σεμινάριο για να αποδείξουν πόσο καλοί είναι, αλλά να συμμετάσχουν σε κυβέρνηση. Κι αυτό σημαίνει να παίρνουν δύσκολες αποφάσεις και να κάνουν επώδυνους συμβιβασμούς, σε αντίξοες συνθήκες, με μόνο κριτήριο το δημόσιο συμφέρον.
Από τη στιγμή που αναγνωρίζουν -και γι' αυτό εξελέγησαν- ότι ο δρόμος περνά μέσα από τη συμφωνία με την Ευρώπη, τότε δεν υπάρχει δίλημμα. Αλλωστε ο ίδιος ο κ. Κουβέλης έλεγε προεκλογικά ότι η ΔΗΜΑΡ αναγνωρίζει και θα τιμήσει τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας που περιλαμβάνονται στο δεύτερο Μνημόνιο.
Οι πολίτες που τους ψήφισαν καταλαβαίνουν πολύ καλά τι σημαίνει αυτό. Και δεν θα ήθελαν καθόλου να δουν τη ΔΗΜΑΡ να αυτοακυρώνεται και να ακυρώνει ουσιαστικά και την υπόθεση μιας ενιαίας Κεντροαριστεράς επιλέγοντας το «όχι».
Μακάρι όλα αυτά να είναι πρόωρα. Μακάρι -και θα πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν ακόμα τα περιθώρια- να επιτευχθεί ένας καλός συμβιβασμός και να προχωρήσει η κυβέρνηση. Ακόμα καλύτερα, μακάρι να έχουν δίκιο όσοι πιστεύουν ότι θα υποχωρήσει η Μέρκελ και ότι η Ευρώπη και η Ευρωζώνη δεν θα μπορούν να αγνοήσουν τη γεωστρατηγική σημασία της χώρας.
Μακάρι, γιατί διαφορετικά θα αποδειχθεί ότι κάποιοι παίζουν την τύχη της χώρας στα ζάρια!

ΕΘΝΟΣ 26/10/12

ΝΑ ΜΗ ΜΑΣ ΒΑΛΟΥΝ ΣΤΟ ΜΕΝΟΥ

Και αυτή η είδηση πέρασε στα ψιλά των εφηµερίδων. Τον τελευταίο χρόνο η Ελλάδα ανέβηκε 11 θέσεις στην κατάταξη των χωρών ως προς το επιχειρηµατικό κλίµα που καταρτίζεται από τη Διεθνή Τράπεζα. Ακούγεται τεχνοκρατικό, όµως είναι ιδιαίτερα σηµαντικό αν αναλογιστούµε ότι από το 2004 και µετά η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας υποχωρεί κάθε χρόνο και µε ταχύτατους ρυθµούς. Είναι, λοιπόν, η πρώτη χρονιά που παρατηρείται αναστροφή.
Πρόκειται για μια επιτυχία που πιστώνεται εκ των πραγμάτων στην κυβέρνηση Παπαδήμου. Και υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι εκείνη η κυβέρνηση θα έπρεπε να συνεχίσει έως ότου ολοκληρώσει το έργο της και μόνο τότε να πήγαινε η χώρα στις εκλογές. Να ακολουθούσε δηλαδή το πρότυπο της κυβέρνησης Μόντι.
Πρόκειται για ένα ελκυστικό σενάριο που στηρίζεται στην πολιτική, αλλά και τεχνοκρατική επάρκεια του επιτελείου που διεκπεραίωσε τις διαπραγματεύσεις για το δεύτερο Μνημόνιο. Δυστυχώς, δεν ήταν ρεαλιστικό.
Ο πρώτος αυτονόητος λόγος ήταν πως δεν το επιθυμούσε ο ένας από τους δύο κύριους εταίρους, η Νέα Δημοκρατία. Οχι μόνο γιατί ο κ. Σαμαράς είχε ως βασικό του στόχο την πρωθυπουργία αλλά και γιατί πολιτικά το κόμμα έδειχνε ανέτοιμο για μια τόσο μεγάλη μεταστροφή - όπως αυτή που έκανε μετά τις εκλογές.
Ο δεύτερος και πιο σημαντικός λόγος είναι ότι η κυβέρνηση Παπαδήμου δεν είχε την πολιτική δύναμη να προχωρήσει. Οι περισσότεροι υπουργοί ήταν ακόμα και ψυχολογικά ηττημένοι, ενώ η νομιμοποίηση των κομμάτων που τη στήριζαν ήταν υπό διαρκή αμφισβήτηση.
Χωρίς εκλογές θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να ληφθούν οι αποφάσεις που απαιτούνται για το πακέτο των 31,5 δισ. - έστω και αν οι εκλογές του Ιουνίου έγιναν στο χειρότερο χρονικά σημείο για την κυβέρνηση, με αποτέλεσμα και τη δραματική αλλαγή των συσχετισμών στη Βουλή.
Ας μην τρέφουμε, ωστόσο, αυταπάτες. Η σημερινή κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να κινηθεί στο ίδιο πλαίσιο και με τις ίδιες προτεραιότητες με τις οποίες κινήθηκε η κυβέρνηση Παπαδήμου.
Ο λόγος είναι αφοπλιστικά απλός. Ούτε η Ευρωπαϊκή Ενωση ούτε το ΔΝΤ είναι διατεθειμένα να δώσουν στην Ελλάδα παραπάνω χρήματα από αυτά που συμφωνήθηκαν τον προηγούμενο χρόνο. Και αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, αυτήν τη στιγμή δεν θα ήταν και πολιτικά εφικτό να επιδιωχθεί κάτι διαφορετικό.
Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι για πολλούς και κυρίως για το ΔΝΤ τα νούμερα δεν βγαίνουν. Θα χρειαστούμε, δηλαδή, στο μέλλον πρόσθετους πόρους που θα πρέπει να τους βάλει η Ευρώπη.
Από τη στιγμή που δεν προσφέρονται, αυτό το οποίο ουσιαστικά επιδιώκει η Ελλάδα είναι μια λίγο πιο χαλαρή ερμηνεία των αριθμών και μια «δημιουργική ασάφεια» για τη βιωσιμότητα του χρέους, έτσι ώστε το χρηματοδοτικό κενό που θα υπάρξει να αντιμετωπιστεί στο μέλλον.
Για την ώρα είμαστε στη φάση των μεγάλων εκβιασμών, με την τρόικα να βγάζει από το καπέλο το ένα αίτημα μετά το άλλο. Στόχος είναι πιθανότατα να πιεστεί η Γερμανία, το απτό αποτέλεσμα όμως είναι να δοκιμάζεται η κυβερνητική συνοχή. Και το κρίσιμο ζήτημα είναι να μη χάσουμε το δάσος για το δέντρο. Να μην παρασυρθούμε από τις κόκκινες γραμμές και βρεθούμε εκτός διαπραγμάτευσης.
Οπως θα έλεγε και η ΔΗΜΑΡ, την ώρα των αποφάσεων θέλουμε να καθόμαστε μαζί με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους στο τραπέζι. Διαφορετικά θα είμαστε στο μενού.

ΕΘΝΟΣ 25/10/12

ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ

O κ. Φωτόπουλος θα μπορούσε να θεωρηθεί και καρικατούρα κρατικοδίαιτου συνδικαλιστή. Με τις ακραίες απόψεις του και την εξίσου ακραία συμπεριφορά του έχει καταφέρει να αποτελεί για πολλούς την καλύτερη απόδειξη για το πώς τα συνδικάτα στον δημόσιο τομέα συνέβαλαν και αυτά στη σημερινή αποσύνθεση και στη χρεοκοπία. Και είναι αλήθεια πως αν για κάποιους ισχύει το «μαζί τα φάγαμε» του κ. Πάγκαλου, τότε κατεξοχήν ισχύει γι' αυτού του τύπου τους συνδικαλιστές.
Δεν είναι τόσο τα ιδιαίτερα προνόμια που οι ίδιοι απολάμβαναν: ταξίδια δημοσίων σχέσεων στο εξωτερικό, πρόσθετα επιδόματα, ακόμα και συντάξεις για ορισμένους που μαρτυρούν βέβαια μια σχέση «θαλπωρής» με τις πολιτικές ηγεσίες.
Είναι, κυρίως, τα προνόμια που εξασφάλισαν για -ορισμένες- κατηγορίες εργαζομένων πέρα και έξω από κάθε λογική. Οπως μέσος μισθός πάνω από 60.000 ευρώ τον χρόνο σε ορισμένες δημόσιες επιχειρήσεις, 17 μισθούς σε κάθε εργαζόμενο σε άλλες δημόσιες επιχειρήσεις, μονιμότητα από το παράθυρο και γενναιόδωρα συνταξιοδοτικά προγράμματα με συντάξεις μεγαλύτερες από τον μισθό - φυσικά με κρατική επιδότηση.
Και είναι εξίσου ή και περισσότερο η νοοτροπία που επικράτησε σε μεγάλα τμήματα του δημόσιου τομέα - με την αγαστή σύμπλευση υπουργών που για άλλα νοιάζονταν. Μιας νοοτροπίας που είχε ως αποτέλεσμα την κατάργηση της ιεραρχίας και της αξιοκρατίας, την απουσία αξιολόγησης, την αντίληψη τελικά ότι το Δημόσιο εξυπηρετεί πρώτα τους εργαζομένους σε αυτό και μετά το κοινωνικό σύνολο.
Από τη σκοπιά τους, βέβαια, οι συνδικαλιστές θα μπορούσαν να πουν ότι τα συμφέροντα των μελών μας έχουμε ταχθεί να υπερασπιζόμαστε και αυτό κάνουμε. Σωστό. Μην έχουμε την ψευδαίσθηση, ωστόσο, ότι αυτό υπηρετεί και το κοινωνικό σύνολο ή είναι προοδευτική πολιτική.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα και λόγω επικαιρότητας η συζήτηση που γίνεται αυτές τις ημέρες για τις αποζημιώσεις των απολύσεων.Οπως υποστηρίζει η τρόικα ?κάτω από την πίεση των τραπεζών βέβαια, οι οποίες μετά τις συνενώσεις θα προχωρήσουν λογικά σε μειώσεις προσωπικού? οι αποζημιώσεις στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλότερες από ό,τι στην Ευρώπη.
Μόνο που όλοι ξεχνάνε ότι στην Ελλάδα η αποζημίωση είναι η μοναδική εξασφάλιση του εργαζομένου. Στη Δανία, για παράδειγμα, όπου στα 20 χρόνια προβλέπεται αποζημίωση μόλις τριών μηνών και μόνο για μισθωτούς, το επίδομα της ανεργίας δίνεται για δύο χρόνια και μπορεί να φτάσει το 90% του μισθού!
Στη Γερμανία, που δεν είναι εργατικός παράδεισος όπως η Δανία, ένας πενηντάρης εργαζόμενος που μένει χωρίς δουλειά θα πάρει επίδομα ανεργίας μπορεί και για πάνω από δύο χρόνια και σχεδόν στο 70% του μισθού. Και θα συνεχίσει μετά να παίρνει και έκτακτο βοήθημα.
Ενώ στην Ελλάδα; Από το ένα εκατομμύριο και πλέον ανέργους, μόλις 185.000 παίρνουν επίδομα ανεργίας. Μεγαλύτερο σκάνδαλο από αυτό δεν μπορεί να υπάρξει. Τους έχουμε πετάξει στον δρόμο και κανείς δεν ασχολείται για το πώς θα ζήσουν πέρα, από τις εθελοντικές οργανώσεις και την Εκκλησία.
Ακούσατε ποτέ κάποιο αίτημα γι' αυτούς; Βγήκε κανείς να πει να πάρουμε αν χρειαστεί επιπλέον μέτρα 2 δισ. για να υπάρξει επιτέλους μια στοιχειώδης κάλυψη για τους ανέργους;
Οχι, εδώ είναι προοδευτικό να βγαίνουμε και να φωνάζουμε από τηλεοράσεως για το αν ο φόρος στα ακίνητα για ένα σπίτι αξίας 200.000 ευρώ θα είναι 100 ή 300 ευρώ τον χρόνο.
Αν αυτό δεν είναι υποκρισία, τότε ίσως πρέπει να ξαναδούμε από την αρχή το νόημα των λέξεων που χρησιμοποιούμε στον δημόσιο διάλογο!

ΕΘΝΟΣ 24/10/12

ΠΟΙΟΣ ΜΑΖΕΥΕΙ ΤΑ ΡΟΔΑΚΙΝΑ

Κρήτη, καλοκαίρι του 2012, πηγαίνω με ταξί από το αεροδρόμιο της Σούδας στα Χανιά. Ο οδηγός θέλει να κάνει τεστ στον οικονομικό μου πατριωτισμό. «Τους λέω στο χωριό να δίνουν τα χρήματά τους εκεί που πιάνουν τόπο, σε όσους τα αφήνουν στην πατρίδα, με καταλαβαίνεις», μου λέει με νόημα. Δεν αντιδρώ, περιορίζομαι μόνο να ρωτήσω πώς δουλεύουν οι ταβέρνες και οι μικρές κυρίως τουριστικές επιχειρήσεις, αν προσλαμβάνουν ξένους.
Την απάντηση φυσικά την ήξερα, την ξέρουμε όλοι. Αναγκάζεται να το ομολογήσει και ο ίδιος. Χωρίς τους ξένους δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν. Οπως δεν θα είχε τύχη η αγροτική μας παραγωγή. Θυμόμαστε πριν από μερικούς μήνες την προσφορά αγροτικού συνεταιρισμού στη Βέροια να προσλάβει μερικές χιλιάδες Ελλήνων εργατών γης για 3-4 μήνες, με καλή αμοιβή και τα έξοδα πληρωμένα. Ενδιαφέρθηκαν μόλις 18 Ελληνες, σε μια περιοχή με υψηλό δείκτη ανεργίας.
Αναρωτιέμαι τι θα συνέβαινε αν η Χρυσή Αυγή δεν έκανε επικοινωνιακού τύπου επιθέσεις σε δύσμοιρους μικροπωλητές, αλλά επιχειρούσε να πάει λόγου χάρη σε ένα νησί, στη μέση της σεζόν και να τους αφήσει χωρίς εργαζόμενους. Πόσο δημοφιλής θα γινόταν τότε;
Είναι κι αυτό μέρος της σχιζοφρένειας και της υποκρισίας μας. Γιατί είναι φανερό ότι ένα μεγάλο μέρος των παραγωγικών εργασιών τις έχουμε εκχωρήσει στους μετανάστες. Διαλέξαμε όλοι να γίνουμε μεσοαστοί στη λάθος εποχή και με λάθος τρόπο. Και μάλιστα οι νέοι.
Στην τράπεζα πριν από λίγες ημέρες συνάντησα ένα κορίτσι που σπούδαζε κι εργαζόταν για να χρηματοδοτήσει τις μεταπτυχιακές της σπουδές. «Εδώ είναι παράδεισος», μου είπε. «Το βράδυ εργάζομαι στον... (αλυσίδα ηλεκτρικών). Δύσκολη δουλειά και δεν σηκώνει χαλάρωση. Πρέπει να είσαι εκεί μισή ώρα πριν από τη βάρδια. Δούλευαν και άλλοι συμφοιτητές μου, αλλά τα παράτησαν. Εγώ είμαι μαθημένη στα δύσκολα. Αυτοί δεν άντεξαν».
Τίποτα το κακό βέβαια. Ο καθένας δικαιούται να διεκδικεί το είδος της εργασίας που θέλει. Αλλωστε από την αρχή δεν λέγαμε ότι οι ξένοι εργάτες θα μας βοηθήσουν να λύσουμε και το δημογραφικό πρόβλημα των ταμείων - όταν φυσικά η οικονομία πάρει μπροστά;
Παραδόξως όλα αυτά ξεχάστηκαν κι αφεθήκαμε στη βαρβαρότητα των τραμπούκων. Ασφαλώς η νομιμότητα πρέπει να περιφρουρηθεί και στο θέμα της μετανάστευσης.
Δεν πρόκειται όμως ποτέ να αποκτήσουμε μεταναστευτική πολιτική, αν δεν μπορούμε να κάνουμε έναν ειλικρινή διάλογο για τις πραγματικές ανάγκες και τις αντοχές της οικονομίας.
Δεν είναι μόνο το ηθικό ζήτημα ?μείζον από μόνο του- μιας ευρωπαϊκής χώρας που υποκύπτει σε έναν ακροδεξιό ρατσισμό. Είναι εξίσου και το ότι μόνοι μας υπονομεύουμε το μέλλον μας δηλητηριάζοντας το εργασιακό περιβάλλον, δημιουργώντας ένα κλίμα μισαλλοδοξίας, που ενισχύει την εσωστρέφεια και κλείνει τους δικούς μας ορίζοντες.
Το παράδοξο είναι ότι αυτό γίνεται σε μια χώρα που στηρίζεται για το ξεπέρασμα της κρίσης και την ανάπτυξη στις εξαγωγές. Εχει δηλαδή ανάγκη περισσότερο από ποτέ την εξωστρέφεια, το άνοιγμα των συνόρων, την ελεύθερη διακίνηση ιδεών και ανθρώπων που θα της επιτρέψουν να μπει δυναμικά στους τομείς υψηλής τεχνολογίας.
Και το ακόμα μεγαλύτερο παράδοξο είναι βέβαια ότι είμαστε μια τουριστική χώρα που στηρίζεται για μεγάλο μέρος του εισοδήματός της στην καλή θέληση των ξένων.
Ε, λοιπόν δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα.

ΕΘΝΟΣ 23/10/12

Ευρωπαϊκος εμφυλιος στον ΣΥΡΙΖΑ

Πόσο πραγματικός ήταν ο κίνδυνος να βγει η Ελλάδα από το ευρώ; Κι έχει περάσει ή απλώς μετατέθηκε για το μέλλον; Δύσκολο να απαντήσει κανείς με βεβαιότητα. Η Ιστορία, βλέπετε, ακόμα και για τόσο σημαντικά γεγονότα έχει την τάση να είναι απρόβλεπτη. Κι είναι γεμάτη παραδείγματα της αφροσύνης των ηγετών που αποδείχθηκαν ανίκανοι να προστατέψουν τους λαούς τους από τραγωδίες.
Οταν ξέσπασε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος όλοι πίστευαν ότι θα κρατούσε λίγους μήνες. Κράτησε τέσσερα χρόνια κι ήταν από τους πιο πολύνεκρους της Ιστορίας. Οταν ο Χίτλερ εισέβαλλε στην Πολωνία, ήταν βέβαιος ότι οι Αγγλογάλλοι δεν επρόκειτο να αντιδράσουν κι οδήγησε τη χώρα του στην καταστροφή. Κι όσο ζούσε ο Τίτο όλοι θεωρούσαν τη Γιουγκοσλαβία παράδειγμα συνύπαρξης διαφορετικών εθνοτήτων. Είδαμε πού κατέληξε...
Ας μη γελαστούμε και πιστέψουμε ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει. Πόσοι νομπελίστες οικονομολόγοι μπόρεσαν να προβλέψουν ότι το 2008 με τη χρεοκοπία της «Lehman» η παγκόσμια οικονομία θα έφτανε ώρες πριν από ένα καταστροφικό κραχ; Και πόσοι μπορούν στ' αλήθεια να μας βεβαιώσουν ότι το ευρώ θα επιβιώσει της σημερινής κρίσης;
Βέβαια, στην Ελλάδα έχουμε την τάση να είμαστε μετά Χριστόν προφήτες. Ετσι οι θετικές αναφορές των Ευρωπαίων για την ελληνική οικονομία τις τελευταίες εβδομάδες έχουν εκληφθεί σαν απόδειξη ότι δεν υπήρχε ποτέ κίνδυνος εξόδου από το ευρώ. Η όλη συζήτηση θυμίζει θέατρο του παραλόγου.
Οσο καιρό λοιδορούσαν την Ελλάδα διαμαρτυρόμασταν -σωστά- και για τα άθλια στερεότυπα που υιοθετούσαν, αλλά και για το ότι δημιουργούν κλίμα αβεβαιότητας υπονομεύοντας κάθε προσπάθεια ανάκαμψης. Οταν πετύχαμε με πολύ αγώνα και θυσίες να καταλάβουν το λάθος τους και να αλλάξουν στάση, τι βρήκαμε να πούμε; Οτι τόσο καιρό μάς έλεγαν ψέματα! Ο ορισμός της πολιτικής διαστροφής.
Το είπε χωρίς περιστροφές ο κ. Αλέξης Τσίπρας στην εισήγησή του προς την Κεντρική Επιτροπή το Σάββατο, υποστηρίζοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ από την πρώτη στιγμή γνώριζε πως το κόστος της εξόδου της Ελλάδας είναι τόσο μεγάλο που δεν επρόκειτο να μας αφήσουν. Και επανέλαβε ότι θέμα εξόδου της Ελλάδας δεν υπάρχει.
Μόνο που δεν διευκρίνισε αν απευθύνεται σε εμάς ή στα στελέχη του κόμματός του. Γιατί την ίδια ημέρα στη «συμβολή» του Αριστερού Ρεύματος των κ. Λαφαζάνη και Στρατούλη προς την Κεντρική Επιτροπή υποστηρίζονται τα ακριβώς αντίθετα. Και μάλιστα με ανατριχιαστική ειλικρίνεια για όσους πιστεύουν στην ανάγκη παραμονής τη χώρας μας στην Ευρώπη.
Στο κείμενό τους τα στελέχη της μεγαλύτερης τάσης στον ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά επισημαίνουν ότι η αποδέσμευση από το Μνημόνιο προϋποθέτει την αποχώρηση από την Ευρωζώνη και ζητούν να δεσμευτεί από τώρα το κόμμα ότι δεν θα υποκύψει σε «εκβιαστικά διλήμματα».
Είναι φανερό πως στο επίκεντρο της εσωκομματικής αντιπαράθεσης στον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς επιχειρεί να μετατραπεί σε ενιαίο κόμμα, το κορυφαίο ζήτημα θα είναι η Ευρώπη και η δέσμευση για την παραμονή ή όχι στην Ευρωζώνη.
Το πιο πιθανό, έστω και για ψηφοθηρικούς μόνο λόγους, είναι ότι ο κ. Τσίπρας θα κερδίσει αυτήν τη μάχη μέσα στο κόμμα του. Το πραγματικό πρόβλημα ωστόσο δεν είναι στις δεσμεύσεις, αλλά στην πολιτικη που θα ακολουθήσει.
Η Ιστορία ξέρουμε ότι είναι γεμάτη ατυχήματα. Κι όσο πιο αμέριμνος είσαι για τις συνέπειες των πράξεών σου τόσο προκαλείς την τύχη σου!

ΕΘΝΟΣ 22/10/12

ΠΑΣΟΚ: απο τον Ζιγδη στον Μιτεραν

Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης κατά μία έννοια συμπυκνώνει τις αντιφάσεις που απειλούν το ΠΑΣΟΚ. Δύο μήνες πριν από τις τελευταίες εκλογές οι περισσότεροι προεξοφλούσαν ότι δεν επρόκειτο να εκλεγεί βουλευτής. Η ομολογία του πως δεν είχε διαβάσει το Μνημόνιο θεωρήθηκε γκάφα από εκείνες που είναι ικανές να καταστρέψουν μια πολιτική καριέρα. Βιάστηκαν. Οχι μόνο εξελέγη, αλλά βγήκε δεύτερος πίσω από τον Ανδρέα Λοβέρδο. Είχε μεσολαβήσει βέβαια η μετακόμισή του στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η εκστρατεία που έκανε, μαζί με τον Ανδρέα Λοβέρδο, για να «καθαρίσει» το κέντρο της Αθήνας. Προχώρησε άρον άρον στη δημιουργία των πρώτων «κέντρων φιλοξενίας» και έκανε επιχειρήσεις-σκούπα στη διάρκεια των οποίων διαπομπεύτηκαν στα μέσα ενημέρωσης ιερόδουλες θετικές στον ιό του AIDS.
Ηταν μια πολιτική σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από την πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου. Εφτασε μάλιστα στο σημείο να παραβιάσει ακόμα και τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την αντιμετώπιση των φορέων του AIDS προκαλώντας και διαμαρτυρίες γιατρών. Καταφανέστατα όμως ήταν μια πολιτική που επιδοκιμάστηκε από τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ.
Δυστυχώς, δεν ήταν μόνο οι μετανάστες. Σε όλη τη διάρκεια της διετίας το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε μπροστά σε ένα αυτοκαταστροφικό δίλημμα. Για να αποφύγει η χώρα τη χρεοκοπία έπρεπε να ακολουθήσει μια πολιτική γενικευμένης λιτότητας και να προωθήσει μεταρρυθμίσεις που είχαν ως στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και την απελευθέρωση της αγοράς.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, ωστόσο, θίγουν ευρύτατα κοινωνικά στρώματα και μάλιστα κατ' εξοχήν εκείνα στα οποία στηρίχθηκε το ΠΑΣΟΚ, όπως οι δημόσιοι υπάλληλοι αλλά και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι δικηγόροι και οι φαρμακοποιοί. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η δημιουργία μιας κοινωνικής πλειοψηφίας αποδείχθηκε αδύνατη, με αποτέλεσμα την εκλογική του κατάρρευση.
Αυτή την αντίφαση καλείται να διαχειριστεί και σήμερα το ΠΑΣΟΚ, και μάλιστα από την εξαιρετικά δύσκολη θέση του δεύτερου εταίρου της συγκυβέρνησης. Πράγμα που σημαίνει ότι θα εξακολουθήσει να υφίσταται τη φθορά χωρίς να μπορεί να κάνει εύκολα διακριτές τις θέσεις του. Η εικόνα αυτή περιπλέκεται από τέσσερις επιπλέον παράγοντες.
ΠΡΩΤΟΝ, το ΠΑΣΟΚ δεν είναι ενιαίο. Μέσα στο κόμμα έχει ήδη αρχίσει να αναπτύσσεται μια ομάδα που ουσιαστικά αλληθωρίζει προς τον ΣΥΡΙΖΑ αμφισβητώντας και τη συμφωνία για τα μέτρα αλλά και τη συμμετοχή στην κυβέρνηση. Πρόκειται για το αντι- εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ, που είδε τους ψηφοφόρους να μετακινούνται προς τα αριστερά και ουσιαστικά θέλει να τους ακολουθήσει. Πολιτικά δεν έχει να προτείνει τίποτα, παραμένει ωστόσο ένα πρόβλημα που στο μέλλον μπορεί να οδηγήσει σε εντάσεις.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ, το ΠΑΣΟΚ δεν είναι μόνο του. Η εκλογική κατάρρευση έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας σειράς ομάδων πρωτοβουλίας για την Κεντροαριστερά. Κοινό τους χαρακτηριστικό η εκτίμηση πως πρέπει να δημιουργηθεί ένας νέος φορέας πέρα από το ΠΑΣΟΚ. Κοινό τους πρόβλημα το πώς θα ξεφύγουν από τον στενό κύκλο μιας ακαδημαϊκής ελίτ, αλλά και πώς δεν θα χαρακτηριστούν ως όχημα για τις προσωπικές φιλοδοξίες ορισμένων πολιτικών. Σε κάθε περίπτωση, με μια σειρά κορυφαίων στελεχών να έχουν επιλέξει να διαφοροποιηθούν ανοικτά και με δεδομένη τη δύσκολη θέση στην οποία έχει βρεθεί ο κ. Βενιζέλος μετά τη λίστα Λαγκάρντ, το παιχνίδι έχει ανοίξει.
ΤΡΙΤΟΝ, εκτός από το ΠΑΣΟΚ υπάρχει και η Σοσιαλδημοκρατία. Η οποία αντιμετωπίζει σε όλη την Ευρώπη τα ίδια ουσιαστικά προβλήματα, έστω και με μικρότερη ένταση. Εχοντας υιοθετήσει τη λογική της ελεύθερης αγοράς και την ανάγκη μεταρρυθμίσεων στο κοινωνικό κράτος, περνά μια κρίση ταυτότητας και βρίσκεται σε περίοδο αναζήτησης χωρίς να υπάρχουν κοινές απαντήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο μανιφέστο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος για τις ευρωεκλογές του 2009 δεν υπήρξε η παραμικρή αναφορά:
Στην πυρηνική ενέργεια γιατί έβαλε βέτο το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
Στην καθιέρωση κατώτατου μισθού γιατί έβαλε βέτο το Σουηδικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
Στην αγροτική μεταρρύθμιση γιατί έβαλε βέτο το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα
Στη μεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα και στον φόρο επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών γιατί έβαλε βέτο το Εργατικό Κόμμα της Αγγλίας!
Ετσι και αυτή ακόμα η ευρωπαϊκή προοπτική που αποτελεί συστατικό στοιχείο της ταυτότητας του ΠΑΣΟΚ είναι προβληματική.
ΤΕΤΑΡΤΟΝ, εκτός από το ΠΑΣΟΚ υπάρχουν η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ που σχεδιάζουν και οι δύο άνοιγμα σε ψηφοφόρους και στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Η μεν με στόχο μια μεγάλη Κεντροδεξιά παράταξη, ο δε με στόχο να ενσωματώσει την Κεντροαριστερά.
Με αυτά τα δεδομένα, στο μυαλό όλων όσοι ενδιαφέρονται για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς υπάρχουν δυο ιστορικά προηγούμενα. Ενα ελληνικό και ένα ξένο.
Το ελληνικό είναι βέβαια η περιπέτεια της Ενωσης Κέντρου μετά την εκλογή Ζίγδη. Ενα κόμμα που κατακερματίστηκε και μπήκε στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας, καθώς έμεινε χωρίς πολιτική πρόταση και τα στελέχη του ακολούθησαν προσωπικές στρατηγικές.
Το ξένο είναι το περίφημο Συνέδριο του Επινέ το 1971 στη Γαλλία, όπου το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα κατάφερε να διαμορφώσει μια ενιαία πολιτική στρατηγική και από περιθωριακή δύναμη να αναδειχθεί πρώτο και το 1981 να εκλέξει τον Φρανσουά Μιτεράν στην προεδρία.
Ο Ελληνας Μιτεράν βέβαια που θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο του καταλύτη ακόμη δεν έχει φανεί. Θα είναι ο Βενιζέλος και το ΠΑΣΟΚ; Θα είναι κάποιος άλλος φορέας με άλλα πρόσωπα; Δύσκολα μπορεί να προβλεφθεί. Το μείζον, ωστόσο, δεν είναι τα πρόσωπα αλλά η πολιτική. Κι αυτήν τη στιγμή το ΠΑΣΟΚ και η Κεντροαριστερά δεν έχουν πολιτική πρόταση που να εξασφαλίζει κοινωνική πλειοψηφία.
Αν δεν αποκτήσουν γρήγορα, δεν θα έχουν και λόγο ύπαρξης!

ΕΘΝΟΣ 21/10/12

Το "καστρο" του κ.πρυτανη

Στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κυκλοφόρησαν πριν από δύο ημέρες αφίσες που έδειχναν δύο γνωστούς καθηγητές, με λαμπρή παρουσία στα δημόσια πράγματα, ντυμένους καθαρίστριες με ηλεκτρική σκούπα στο χέρι. Οι φωτογραφίες τους, φτιαγμένες φυσικά με μοντάζ, συνοδεύονταν από ειρωνικά σχόλια σε βάρος τους.
Το έγκλημά τους; Τόλμησαν μαζί με κάποιους άλλους συνάδελφους τους εθελοντές να πάρουν μερικές σακούλες και να μαζέψουν σκουπίδια από τον χώρο του πανεπιστημίου, που έχει μεταβληθεί όπως είναι γνωστό σε χωματερή εξαιτίας της πολυήμερης απεργίας των υπαλλήλων καθαριότητας.
Βλέπετε μπορούμε να καθαρίζουμε εθελοντικά τις ακτές και τα πάρκα, όχι όμως τους χώρους εργασίας και μάλιστα εν μέσω απεργίας. Εκεί πρέπει να αφήσουμε τα πράγματα να φτάσουν στο απροχώρητο για να εκβιάσουμε την παρέμβαση της πολιτείας. Να κλείσει η οδοντιατρική κλινική, όπως έκλεισε, να γίνει αφόρητη η κατάσταση για όσους φοιτητές θέλουν να παρακολουθούν μαθήματα.
Το πραγματικό τους έγκλημα, ωστόσο, είναι άλλο. Δεν έχουν συμπλεύσει με τον κ. πρύτανη στην πολιτική του να μετατρέψει σε αντιμνημονιακό κάστρο το πανεπιστήμιο. Επιμένουν, μάλιστα, ότι πριν κατέβει σε αγώνα για «έκτακτη επιχορήγηση» θα έπρεπε να είχε εξαντλήσει τις δυνατότητες που υπάρχουν μέσα στο πανεπιστήμιο για μείωση και εξορθολογισμό των δαπανών. Το καλύτερο παράδειγμα, μάλιστα, είναι η καθαριότητα. Οπου το ΑΠΘ δαπανά ένα υπερβολικό ποσό "φτάνει το ένα τρίτο των δαπανών καθαριότητας του Δήμου Πειραιά!" και όπου ο ίδιος ο πρύτανης υποστηρίζει ότι αν προσληφθούν οι υπάλληλοι από το Πανεπιστήμιο και καταργηθούν οι εργολαβίες, το κόστος θα μειωθεί κατά 30%!
Κανείς δεν μπορεί να ξέρει πώς θα επιτύχει αυτό το μικρό θαύμα αλλά και κανείς δεν μπορεί να καταλάβει αφού το πραγματικό κόστος είναι τόσο μικρότερο, γιατί δεν επιδιώκει αναπροσαρμογή των ποσών που καταβάλλει στους εργολάβους;
Η αλήθεια, βέβαια, βρίσκεται και πάλι αλλού. Γιατί μέσω των εργολαβιών το ΑΠΘ χρόνια τώρα προσλάμβανε υπαλλήλους από το παράθυρο "με τις γνωστές διαδικασίες" και τώρα θέλει να τους μονιμοποιήσει κατά παράβαση του νόμου. Το αποκορύφωμα, πάντως, της αυθαιρεσίας ήταν η απόφαση της Συγκλήτου να κλείσει το Πανεπιστήμιο για δύο ημέρες προκειμένου να διαμαρτυρηθεί για το οικονομικό αδιέξοδο.
Οπως επισήμανε το Διοικητικό Συμβούλιο της Νομικής Σχολής, που αρνήθηκε να την εφαρμόσει, πρόκειται για μια απόφαση χωρίς το παραμικρό νομικό έρεισμα. Περισσότερο και από τους τύπους, ωστόσο, η ενέργεια αυτή έχει ενδιαφέρον για τη νοοτροπία των πρυτανικών αρχών. Κλείνεις κάτι το οποίο σου ανήκει και δυστυχώς ορισμένοι καθηγητές πιστεύουν ότι το πανεπιστήμιο υπάρχει για να εξυπηρετεί τους ίδιους και τις επιδιώξεις τους - οικονομικές, συνδικαλιστικές ή πολιτικές.
Δεν εξηγείται διαφορετικά πώς έχουν αφήσει όλο αυτόν τον καιρό τα πράγματα να φτάσουν εδώ που έφτασαν και δεν επιδίωξαν να βρουν την παραμικρή λύση, καθώς το ύψος της κρατικής επιχορήγησής τους ήταν γνωστό ? ήταν το ίδιο με το 2011. Εκτός κι αν υπολόγιζαν ότι το πρόβλημα θα έσκαγε στα χέρια της επόμενης πρυτανείας, μια και σύμφωνα με τον νόμο Διαμαντοπούλου οι εκλογές για τα πρυτανικά συμβούλια θα έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και πολλούς μήνες.
Είναι κι αυτή μια ωραία εκδίκηση της ιστορίας, μια και ο νυν πρύτανης ήταν από τους πρωτοστάτες του αγώνα για να ματαιωθούν οι εκλογές. Βλέπετε είναι πολύ πιο εύκολο να αρπάζεις κάλπες από το να δουλεύεις για να δίνεις λύσεις.

ΕΘΝΟΣ 19/10/12

Η ηθικη της αγανακτησης

Είχα πάντοτε μια δυσκολία να καταλάβω από πού προκύπτει όλη αυτή η οργή που βλέπουμε κάθε τόσο να εκδηλώνεται γύρω μας. Ποιοι είναι όλοι αυτοί που μουντζώνουν τη Βουλή και στήνουν κρεμάλες; Τι είναι αυτό που τους έκανε τόσο απότομα να αρνηθούν τις διαδικασίες της δημοκρατίας και να ασπαστούν έναν λόγο μίσους και εκδίκησης;
Γιατί βέβαια δεν πιστεύω ότι είναι οι άνεργοι και οι απελπισμένοι. Εκπρόσωπος του αλήστου μνήμης «δεν πληρώνω» ήταν ένας οφθαλμίατρος και σχετικά ευκατάστατοι επαγγελματίες είναι συχνά - πυκνά οι πιο σκληροί και οι πιο αδιάλλακτοι. Ενα κείμενο του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου μού άνοιξε τα μάτια.
Δεν ήταν ένα συνηθισμένο πολιτικό κείμενο. Ο Αρχιεπίσκοπος ασκούσε σκληρή κριτική για την κυριαρχία των αγορών και για τις πολιτικές ηγεσίες που φέρνουν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για όσα ζούμε σήμερα. Αναφερόταν ωστόσο και στην ανάγκη της αυτοκριτικής - πόσοι άραγε μπορούν να ισχυριστούν ότι δεν ήξεραν;
Αυτοκριτική, υπογραμμίζει, που δεν μπορεί να γίνεται αφηρημένα. Στόχος της πρέπει να είναι η αλλαγή του νου, της συμπεριφοράς, του τρόπου με τον οποίο αντικρίζουμε τη ζωή. Δηλαδή, με χριστιανικούς όρους, η μετάνοια. Για να το πετύχουμε, σημειώνει ο Αναστάσιος, οφείλουμε να αποβάλουμε το ψέμα, κυρίως μάλιστα το ψέμα προς τον εαυτό μας.
Και παραθέτει ένα απόσπασμα από τους «Αδελφούς Καραμαζόφ» του Ντοστογιέφσκι: «Αυτός που λέει ψέματα στον εαυτό του είναι αυτός που προσβάλλεται πρώτος. Γιατί καμιά φορά είναι πολύ ευχάριστο να αισθάνεται κανείς προσβεβλημένος. Ετσι δεν είναι;». Ποιοι είναι οι προσβεβλημένοι άραγε σήμερα;
Ομως, το «κατεξοχήν επικίνδυνο», προσθέτει, είναι η φιλαυτία, η αιχμαλωσία στο ατομικό, οικογενειακό, τοπικό ή εθνικό συμφέρον και το αντίδοτο «παραμένει η δικαιοσύνη μαζί με την αλληλεγγύη και την αυτοθυσία». Πόσοι από τους πολιτικούς μας, πόσοι από τους συνδικαλιστές μας, πόσοι από εμάς μπορούμε να το πούμε;
Στο ίδιο πνεύμα ήταν και μια άλλη παρέμβαση της προέδρου του Αρείου Πάγου, Ρένας Ασημακοπούλου, με αφορμή τις απεργιακές κινητοποιήσεις των δικαστών. Και αυτή ξεκινά πολιτικά επισημαίνοντας ουσιαστικά το αδιέξοδο, στο οποίο οδηγούνται: «Εμείς οι δικαστές οφείλουμε να μην είμαστε επιμηθείς, αλλά να προβλέπουμε από την αρχή το τέλος οποιασδήποτε πράξης μας. Συνεπώς σας ερωτώ: πού θα οδηγήσει η στάση σας;».
Στη συνέχεια, ωστόσο, αναδεικνύει και αυτή το ζήτημα της προσωπικής ευθύνης: «Επιλέξαμε, φρονώ, όλοι το δικαστικό λειτούργημα όχι με οικονομικά κριτήρια, αλλά με ποιοτικά, ψυχικά και πνευματικά. Καλούμεθα όλοι να το αποδείξουμε έργω». Και καταλήγει με ένα απόσπασμα από τον Δάντη στη «Θεία Κωμωδία»: «Η αγάπη κινεί τον Ηλιο και όλα τα άστρα. Αγάπη όμως προς τον συνάνθρωπο σημαίνει Αυτοθυσία».
Στις σπάνιες φωνές ανάληψης προσωπικής ευθύνης ο αντεισαγγελέας εφετών Γ. Κτιστάκης επισημαίνει ότι με τον αγώνα τους οι δικαστές προβάλλοντας τα οικονομικά τους αιτήματα χάνουν την έξωθεν καλή μαρτυρία, καθώς το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή διαβίωση δεν είναι δική τους αποκλειστικότητα. Και καταλήγει: ««Εξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν», έλεγαν οι αρχαίοι Ελληνες. Προσωπικά θα παραμείνω Αθηναίος και δεν θα πολιτογραφηθώ Κλαζομένιος».
Ομως, το άρθρο αυτό γράφτηκε σαν απότιση φόρου τιμής σε έναν άλλο ιεράρχη, τον Σιατίστης Παύλο, που με αφορμή τα επεισόδια στο «Χυτήριο» με τη Χρυσή Αυγή -την αποκαλεί μαύρη νύχτα-, υπογραμμίζει πόσο αντιχριστιανική είναι αυτή η συμπεριφορά, όπως βέβαια και οι προπηλακισμοί μεταναστών. Και μεταφέρει τον λόγο του Χριστού: «Εφ' όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε».
Αχτίδες ελπίδας σε ένα σκοτεινό παρόν!

ΕΘΝΟΣ 18/10/12

Ο Γολγοθας του Φωτη Κουβελη

Τελικώς την Αριστερά τη θέλουν στην κυβέρνηση για να κάνει τη «βρώμικη» δουλειά. Το 1989 ήταν για να ξεκαθαρίσει η υπόθεση Κοσκωτά. Σήμερα για να προχωρήσει η υλοποίηση της συμφωνίας με την τρόικα. Και στις δυο περιπτώσεις η ελληνική κοινωνία βρέθηκε διχασμένη και αναζητώντας επειγόντως διέξοδο. Και στις δύο περιπτώσεις το εν δυνάμει πολιτικό κόστος ήταν και είναι τεράστιο. Και στις δύο περιπτώσεις, ωστόσο, οι δικοί της χειρισμοί έκριναν ή θα κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα.
Η μεγάλη παγίδα ήταν και είναι να δώσει την εντύπωση ότι το μόνο για το οποίο ενδιαφέρεται είναι η μοιρασιά της εξουσίας. Το 1989 ο Συνασπισμός διέπραξε το λάθος, και πολλοί θεώρησαν ότι επεδίωκε τη δίωξη του Ανδρέα Παπανδρέου για στενά μικροκομματικά οφέλη. Κατά τα άλλα, η συμμετοχή του στην κυβέρνηση Τζαννετάκη δεν έδωσε ούτε στο ελάχιστο το διαφορετικό στίγμα που τουλάχιστον σε ζητήματα αξιοκρατίας επιδιώκει να δώσει η Αριστερά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα μέσα ενημέρωσης. Το μόνο που επεδίωξε ήταν να διορίσει τα δικά του παιδιά στην ΕΡΤ, ενώ στον χώρο της ενημέρωσης η συγκυβέρνηση προχώρησε σε τόσο προβληματικές ρυθμίσεις που είκοσι και πλέον χρόνια μετά είμαστε ακόμα στην αναμονή για το νέο νομοθετικό πλαίσιο.
Η ιστορία μοιάζει να επαναλαμβάνεται. Η πρώτη επιλογή της σημερινής κυβέρνησης στην ΕΡΤ ήταν -τι άλλο;- να αλλάξει τα πρόσωπα και να προσλάβει και πάλι δικά της παιδιά στα λίγα πια περιθώρια που της αφήνει ο νόμος. Το πρόβλημα προφανώς δεν είναι τα πρόσωπα, αλλά οι διαδικασίες.
Ο νόμος για προκήρυξη της θέσης του διευθύνοντος συμβούλου αγνοήθηκε, ενώ η πρόταση που έχει κατατεθεί από ειδική επιστημονική επιτροπή υπό τον συνταγματολόγο κ. Ν. Αλιβιζάτο για τη θεσμική ανεξαρτητοποίηση της Κρατικής Τηλεόρασης από την κυβέρνηση παραμένει στο ράφι. Αλλη μια χαμένη ευκαιρία;
Παρωνυχίδες, θα υποστηρίξουν ορισμένοι. Το μείζον ζήτημα αυτής της κυβέρνησης είναι τα μέτρα. Για την αξιοκρατία έχουμε καιρό. Σωστά. Και είναι αλήθεια πως το βάρος που αποφάσισε να σηκώσει η ΔΗΜΑΡ απαιτούσε πολύ μεγάλο πολιτικό θάρρος.
Μέσα στις τόσες αστοχίες της χώρας, αποτελεί ευτύχημα το ότι βρέθηκε ο Φώτης Κουβέλης να σηκώσει αμαρτίες άλλων και να αποτελεί σήμερα κρίσιμο σταθεροποιητικό παράγοντα και για την επίτευξη της συμφωνίας αλλά και για την επιβίωση της κυβέρνησης.
Οι πιέσεις βέβαια που υφίστανται τα στελέχη της ΔΗΜΑΡ είναι ασφυκτικές. Από τις λοιδορίες πρώην συντρόφων τους έως και προπηλακισμούς για την «προδοσία» των ιδανικών της Αριστεράς με αντάλλαγμα τις καρέκλες. Πού θα ήμασταν, αν δεν μπορούσε να σχηματιστεί κυβέρνηση, βέβαια είναι άλλο θέμα.
Μέσα σε τέτοιες συνθήκες είναι απόλυτα φυσικό για την Αριστερά να προσπαθεί να υπερασπιστεί κάποια ελάχιστα, κάποιες κόκκινες γραμμές, ιδίως στα εργασιακά. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι είναι και η καλύτερη τακτική.
Ο,τι και αν περισωθεί δεν πρόκειται να το πιστωθεί. Αντιθέτως, το πακέτο που θα έρθει θα έχει μεγάλο πολιτικό κόστος με ή χωρίς κόκκινες γραμμές.
Η μόνη λύση, όχι μόνο για τη ΔΗΜΑΡ αλλά και για τη χώρα, είναι η φυγή προς τα εμπρός. Πρώτος στόχος η ανάκαμψη και η αντιμετώπιση της ανεργίας. Ταυτόχρονα όμως και ένα νέο δείγμα γραφής στον δημόσιο τομέα που να κατοχυρώνει τη διαφάνεια και την αξιοκρατία.
Με αυτήν την έννοια και η ΕΡΤ μπορεί να μην είναι παρωνυχίδα. Αλλωστε, εξ όνυχος...

ΕΘΝΟΣ 17/10/12

Ισορροπια  του τρομου

Το ανέκδοτο με τον πατροκτόνο που ζητά την επιείκεια του δικαστηρίου επειδή είναι ορφανός από πατέρα θυμίζει ώρες ώρες ο πολιτικός λόγος της κυβέρνησης. Οπως όταν ο κ. Σαμαράς προβάλλει στις δηλώσεις και τις συνεντεύξεις του ως κορυφαίο επίτευγμά του την αποκατάσταση της διεθνούς αξιοπιστίας της χώρας. Λες και δεν ήταν αυτός που κατεξοχήν δημιούργησε το πρόβλημα με τις ανεδαφικές τοποθετήσεις του, τα περίφημα Ζάππειο 1 και Ζάππειο 2, που θα έλυναν το οικονομικό πρόβλημα της Ελλάδας μέσα σε έναν χρόνο.
Ακόμα και όταν αναγκάστηκε να πάρει μέρος στην κυβέρνηση Παπαδήμου έκανε περιοδείες στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, δίνοντας ηρωικές παραστάσεις με μοναδικό αποτέλεσμα να δημιουργήσει αμφιβολίες στις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης για το κατά πόσο το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα ήταν σε θέση να κάνει ό,τι χρειαστεί για να μείνει η χώρα στο ευρώ. Η από κοινού υπογραφή του Μνημονίου από τους πολιτικούς αρχηγούς ήταν το ταπεινωτικό υστερόγραφο.
Οσο για τις περίφημες 89 διαρθρωτικές αλλαγές, επισημαίνει τώρα ότι έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί από τον Ιούνιο. Δεν λέει όμως ότι ο ίδιος και ο κ. Τσίπρας επέμεναν για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, λέγοντας μάλιστα ότι τις όποιες μεταρρυθμίσεις θα έπρεπε να τις κάνει η επόμενη κυβέρνηση. Τώρα διαπιστώνει καθυστέρηση. Παράξενο.
Πρώτο θύμα αυτής της ανερμάτιστης πολιτικής ήταν βέβαια η ίδια η Νέα Δημοκρατία. Εκεί που περίμενε ότι θα πάρει την εξουσία σαν ώριμο φρούτο, βρέθηκε να παλεύει με τον ΣΥΡΙΖΑ για την πρώτη θέση. Το πραγματικό πρόβλημα ωστόσο είναι το ζήτημα αξιοπιστίας που έχει δημιουργηθεί όχι πια στο εξωτερικό αλλά απέναντι στους Ελληνες πολίτες.
Δεν βοηθούν τα πράγματα και στο ΠΑΣΟΚ. Αφού δοκίμασε κάθε είδους ακροβασίες -μέχρι και ισοδύναμα 18 δισ. ανακάλυψε, όταν δεν μπορούσε να κλείσει ένα πακέτο 350 εκατομμυρίων λίγους μήνες πριν- δέχθηκε το πλήγμα της λίστας Λαγκάρντ που μερικοί θεωρούν ότι είναι η χαριστική βολή.
Με τον κ. Βενιζέλο «στα σχοινιά» και αρκετούς βουλευτές να λειτουργούν με μοναδικό κριτήριο την προσωπική τους επιβίωση, ο κίνδυνος της κατάρρευσης δεν μπορεί πια να αποκλειστεί. Σε κάθε περίπτωση όλοι αναγνωρίζουν ότι αυτό το σχήμα με τη σημερινή ηγεσία και χωρίς ριζικές ανατροπές δεν μπορεί να φτάσει στις κάλπες.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το βάρος που καλείται να σηκώσει η ΔΗΜΑΡ είναι δυσανάλογο της πολιτικής της εμβέλειας και των αντοχών πολλών στελεχών της. Ετσι ο Φώτης Κουβέλης έχει αναδειχθεί σε έναν από τους κρίσιμους κρίκους για την ολοκλήρωση του πακέτου των 31,5 δισ.
Ωσότου επιτευχθεί αυτό δεν υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν. Είμαστε υποχρεωμένοι να παρακολουθούμε αυτή την ισορροπία τρόμου, ελπίζοντας ότι δεν θα συμβεί κάποιο ατύχημα - από αυτά τα ατυχήματα της ιστορίας που κανείς δεν πιστεύει ότι μπορεί να συμβούν μέχρι να είναι πια πολύ αργά.
Μετά ωστόσο είναι φανερό ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να συνεχίσει στη σημερινή λογική του ελάχιστου κοινού παρονομαστή και της τρικομματικής μοιρασιάς.
Είναι αναγκαίο να δώσουν έναν οδικό χάρτη στους πολίτες για την ανάκαμψη της οικονομίας. Κυρίως όμως να πείσουν ότι κατανοούν πως στις σημερινές συνθήκες της κρίσης δεν μπορούν να υιοθετούν συμπεριφορές από το χθες.
Οταν πριν από μερικές εβδομάδες ο κ. Σαμαράς είχε πει «ουδείς αναμάρτητος», το πήραμε ως μια τόσο σπάνια και γι' αυτό τόσο καλοδεχούμενη αυτοκριτική. Προχθές μάθαμε ότι το είπε ειρωνικά. Προς τον δημοσιογράφο ή μήπως προς εμάς;

ΕΘΝΟΣ 16/10/12

Αστα λα βιστα κοκα-κολα*

Το χρήμα δεν έχει πατρίδα. Αυτό το ξέραμε. Εμείς όμως έχουμε. Λίγα καλοκαίρια πριν τρώγαμε σε μια από τις τρεις πλατείες της Φολεγάνδρου, σε ένα εστιατόριο όπου οι Ελληνες ήμασταν μειοψηφία και ζήτησα μία κόκα κόλα για τον γιο μου. «Δεν έχουμε» ήταν η κοφτή απάντηση της σερβιτόρας - μιας συμπαθητικής, κατά τα άλλα, ξανθιάς με στυλ χίπη του '70. Το ύφος της με παραξένεψε και ρώτησα γιατί, για να πάρω -και ακριβολογώ- την απίστευτη απάντηση: «Δεν σερβίρουμε προϊόντα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού»!
Μπορείτε να φανταστείτε την έκπληξή μου αλλά και πόσο διασκέδασα όταν συνειδητοποίησα πως όλα τα αναψυκτικά που μας προσφέρθηκαν, μαζί και το νερό και η μπίρα, ήταν προϊόντα της «3 Ε» - για όσους δεν το γνωρίζουν, της εταιρείας που παράγει την κόκα κόλα.
Δεν ξέρω αν με την ανακοίνωση της αποχώρησης της εταιρείας από το Χρηματιστήριο Αθηνών η σερβιτόρα της Φολεγάνδρου αισθάνεται δικαιωμένη. Επιτέλους διώχνουμε τις πολυεθνικές. Ο γράφων πάντως όχι. Το αντίθετο. Και πολύ περισσότερο νομίζω με -και μας- στενοχωρεί η αποχώρηση της ΦΑΓΕ. Ισως της πιο γνήσια ελληνικής πολυεθνικής.
Πάντα όταν έβλεπα το ελληνικό γιαούρτι να διαφημίζεται στα μεγαλύτερα περιοδικά για φαγητό των ΗΠΑ, ένιωθα μια μικρή δόση εθνικής υπερηφάνειας. Ηταν η απόδειξη πως όταν προσπαθούμε μπορούμε να ανταγωνιστούμε επί ίσοις όροις τις ξένες πολυεθνικές. Γι' αυτό και η αποχώρηση της ΦΑΓΕ ήταν πιο μεγάλο πλήγμα.
Και από τις δύο εταιρείες πάντως ελπίζαμε σε μεγαλύτερη αλληλεγγύη. Γιατί η αποχώρησή τους αποτελεί ένα σήμα μέσα και έξω από την Ελλάδα ότι δεν δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία. Και αυτή είναι η πιο αρνητική συνέπεια. Γιατί σήμερα αυτό που περισσότερο από οτιδήποτε άλλο χρειαζόμαστε είναι εμπιστοσύνη - ότι είμαστε μια ευρωπαϊκή, όχι λατινοαμερικάνικη οικονομία.
Εντάξει, είπαμε, το χρήμα δεν έχει πατρίδα. Η παγκοσμιοποίηση είναι ανελέητη. Κι από μια άποψη είναι υποχρέωση μιας εταιρείας να προστατεύει τα συμφέροντά της, διαφορετικά θα κλείσει. Μετακομίζοντας στο εξωτερικό οι δύο εταιρείες βγάζουν από πάνω τους το ρίσκο της εξόδου από το ευρώ κι αυτό θα ανεβάσει την τιμή της μετοχής τους αλλά και θα τους επιτρέψει να δανείζονται με σημαντικά χαμηλότερα επιτόκια. Κι όσο και αν αρνούνται ότι γι' αυτό έφυγαν, θα μπορούν να απολαμβάνουν ένα πολύ καλύτερο φορολογικό καθεστώς. Ευτυχώς μένουν τα εργοστάσια και οι θέσεις εργασίας.
Το ερώτημα πια μπαίνει σε εμάς που μένουμε πίσω και που θα ζήσουμε, εμείς και τα παιδιά μας, στην πατρίδα μας με τα καλά της και με τα άσχημά της. Θέλουμε αυτές τις πολυεθνικές ή όχι; Με την πρόσθετη επισήμανση ότι μιλάμε για τις καλύτερες επιχειρήσεις. Οχι για κάποιους αεριτζήδες, αλλά για εταιρείες που στηρίζονται στις πωλήσεις τους και μπορούν να σταθούν στις διεθνείς αγορές.
Αν τις θέλουμε, τότε πρέπει να πάρουμε τα μέτρα μας. Να πάψουμε να δαιμονοποιούμε το κέρδος, να δημιουργήσουμε ένα σταθερό φορολογικό περιβάλλον, να σπάσουμε τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά, να δεχθούμε ευέλικτες συνθήκες εργασίας, αλλά και να ενθαρρύνουμε αυτό το κακόηχο «επιχειρείν» που τόσο στηρίζεται στην καινοτομία και στον ανταγωνισμό. Παραδόξως μπορεί και να ανακαλύψουμε ότι σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα αντέξουν οι σοβαροί επιχειρηματίες, αυτοί που μπορούν να επιβιώσουν χωρίς τις μίζες και χωρίς τη φοροδιαφυγή.
Αν πάλι όχι, αν δεν τις θέλουμε, είναι δικαίωμά μας. Απλώς να αναλογιστούμε πoια οικονομία πήγε μπροστά χωρίς δυναμικό και ανταγωνιστικό ιδιωτικό τομέα!

* Εις το επανιδείν, κόκα κόλα

ΕΘΝΟΣ 15/10/12

Τα κουτορνηθια του Ρουμελιωτη

Μετά Χριστόν προφήτης; Απόπειρα αναδρομικής άφεσης αμαρτιών με το ξαναγράψιμο της ιστορίας; Ή μήπως ένας μοναχικός καου-μπόι που τα βάζει με το σύστημα; Είναι φανερό πώς το βιβλίο του κ. Π. Ρουμελιώτη για το «άγνωστο παρασκήνιο» της προσφυγής της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δημιουργεί κατ αρχήν ένα σοβαρό ζήτημα ηθικής τάξεως.

Εάν πράγματι ο κ. Ρουμελιώτης γνώριζε ότι το Μνημόνιο εξ αρχής  δεν είχε την παραμικρή πιθανότητα επιτυχίας τότε όφειλε να το καταστήσει από τότε σαφές. Και να βγει να το πει δημόσια. Γιατί βέβαια δεν είναι ένας απλός δημόσιος υπάλληλος που μπορεί να φοβάται τις επιπτώσεις στην καριέρα του. Είναι πολιτικό πρόσωπο με μακρά θητεία σε κορυφαία υπουργεία  και στην Ευρωβουλή. Η σιωπή του τον καθιστά συνένοχο ή συνυπεύθυνο.

Τώρα βέβαια πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ο κ. Ρουμελιώτης δεν σιώπησε ακριβώς. Έκανε από τότε δηλώσεις. Υποστήριζε όμως τα αντίθετα από όσα υποστηρίζει σήμερα. Όπως για παράδειγμα ότι «η Ελλάδα δεν θα χρεοκοπήσει εφόσον ακολουθήσει πιστά το συμφωνηθέν πρόγραμμα» και ότι «η εναλλακτική λύση θα ήταν να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη»! Άρα το πραγματικό ερώτημα είναι πότε έλεγε αυτά που πραγματικά πιστεύει; Τότε ή τώρα;

Όποιος επιχειρήσει να διαβάσει το βιβλίο χωρίς τις παρωπίδες της πολεμικής, θα αποκομίσει σίγουρα μια πιο σύνθετη εικόνα αβεβαιότητας και διαφωνιών για το πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί το «ελληνικό πρόβλημα». Αλλά αυτό το γνωρίζαμε- πόσοι και πόσοι δεν είχαν προφητεύσει ότι «μέσα στο χρόνο» θα βρεθούμε εκτός Ευρωζώνης.

Όπως γνωρίζαμε βέβαια ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχε κανένας ευρωπαϊκός μηχανισμός που θα μπορούσε να αναλάβει την χρηματοδότηση της Ελλάδας. Το ότι φτιάχτηκε ήταν μια επιτυχία της ευρωζώνης και της Ελλάδας. Το ότι φτιάχτηκε με τόση καθυστέρηση ήταν μια μεγάλη αποτυχία των ευρωπαίων ηγετών που πλήρωσε πολύ ακριβά η Ελλάδα.

Σε ότι αφορά την κυβέρνηση ωστόσο, θα ήταν πρακτικά αδύνατο να ακολουθήσει άλλο δρόμο όσο και αν ήθελε –και ποιος δεν ήθελε- να υιοθετήσει ένα ελαφρύτερο πακέτο μέτρων. Στην άποψη αυτή ο κ. Ρουμελιώτης αντιπαραθέτει ουσιαστικά τρία επιχειρήματα.

-Το πρώτο είναι ότι σε συνεργασία με το ΔΝΤ η Ελλάδα θα μπορούσε να αποκρούσει τις πιέσεις των ευρωπαίων- και την τιμωρητική διάθεση των γερμανών-  για πρόσθετα μέτρα μέσα στο 2010.

Κατά τον κ. Ρουμελιώτη οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ προειδοποιούσαν ότι μια απότομη προσαρμογή θα προκαλούσε μεγαλύτερη ύφεση στην οικονομία που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε κοινωνική έκρηξη.

Το πρόβλημα βέβαια ήταν , ακόμα και αν έτσι έχουν τα πράγματα, ότι το ΔΝΤ ποτέ δεν υποστήριξε αυτές τις απόψεις. Αντιθέτως όπως γράφει ο κ. Ρουμελιώτης, όταν ο Ντομινίκ Στρος Καν τους ενημέρωσε –μαζί με τον τότε υπουργό Γ. Παπακωνσταντίνου- για το πρόγραμμα που είχε συμφωνήσει το ΔΝΤ με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τους ανέπτυξε ακριβώς τα όσα περιλήφθηκαν στο πρώτο μνημόνιο.

«Δυστυχώς το ΔΝΤ είχε υποκύψει στις πιέσεις της Γερμανίας και της Ευρωζώνης» σημειώνει ο κ. Ρουμελιώτης. Συμμαχία λοιπόν με ποιον;

-Το δεύτερο επιχείρημα που επικαλείται είναι ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να είχε υποστηρίξει από την αρχή την ανάγκη αναδιάρθρωσης του χρέους.

Το ζήτημα είναι σύνθετο καθώς πολλοί υποστήριζαν μέχρι την τελευταία στιγμή ότι η αναδιάρθρωση θα έπρεπε με κάθε τρόπο να αποφευχθεί. Το κόστος που συνεπάγεται από τον αποκλεισμό της χώρας από τις αγορές για τουλάχιστον μία δεκαετία, υπερτερεί του οφέλους.

Ότι και αν ισχύει διαβάζοντας το βιβλίο καταλαβαίνει κανείς ότι το ζήτημα τότε ήταν θεωρητικό και μόνο. Ο ίδιος ο Στρος Καν- ο πιο ένθερμος υποστηρικτής της αναδιάρθρωσης- αναγνώριζε ότι πρώτα έπρεπε να υπογραφεί το Μνημόνιο και μετά να τεθεί τέτοιο θέμα λόγω της κατηγορηματικής άρνησης των ευρωπαίων να το συζητήσουν. Τελικά η συμφωνία επιτεύχθηκε ένα περίπου χρόνο μετά το πρώτο Μνημόνιο, το καλοκαίρι του 2011. Πόσο νωρίτερα μπορεί να περίμενε κανείς ότι θα έκαναν οι ευρωπαίοι μια τέτοια στροφή 180 μοιρών;

-Έτσι ουσιαστικά το μόνο επιχείρημα που επικαλείται ο κ. Ρουμελιώτης είναι ότι η Ελλάδα θα μπορούσε τότε να εκβιάσει την Ευρώπη απειλώντας με στάση πληρωμών και ποντάροντας στο ότι το κόστος για την Ευρωζώνη ήταν μεγάλο και κυρίως άγνωστο.

Παλιό και γνωστό επιχείρημα με πάρα πολλά προβλήματα. Το πιο σημαντικό είναι πώς όταν κάποιος αποφασίζει να προχωρήσει σε μια τόσο σοβαρή ενέργεια θα πρέπει να είναι έτοιμος αν χρειαστεί και να την πραγματοποιήσει. Σε αντίθετη περίπτωση απλώς μπλοφάρει σαν κοινός χαρτοπαίκτης.

Όπως γράφει ο κ.Ρουμελιώτης στο βιβλίο του, αν προχωρούσαμε σε μια τέτοια απειλή τότε «ίσως» οι ευρωπαίοι να δεχόντουσαν ένα ελαφρύτερο πρόγραμμα! Κι αν όχι; Θα αποχωρούσαμε οικειοθελώς από την Ευρωζώνη ρισκάροντας , όπως ομολογεί ο ίδιος ο κ. Ρουμελιώτης «η Ελλάδα να οδηγηθεί αργά ή γρήγορα και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης»;

Δεν μπορώ να φανταστώ σοβαρό έλληνα πολιτικό με κουκούτσι εθνικής ευθύνης ο οποίος θα έπαιζε ουσιαστικά την τύχη της Ελλάδας στα χαρτιά.

Την στιγμή μάλιστα που οι ευρωπαίοι γνώριζαν πολύ καλά την πραγματική κατάσταση της χώρας , την αδυναμία να πληρώσουμε τότε μισθούς και συντάξεις και  την ανάγκη να δανειζόμαστε για να καλύπτουμε το τεράστιο έλλειμμα μας από τις εισαγωγές. Μπλόφα δηλαδή σε ποιους και με τι; Με ανοιχτά χαρτιά;

Εκτός και αν ο κ.Ρουμελιώτης πιστεύει ότι οι ευρωπαίοι είναι κουτορνίθια. Ή μήπως το πιστεύει για εμάς;

 ΕΘΝΟΣ 14/10/12

Δωδεκαθεϊστες και θρησκοληπτοι

Όταν είχε ξεσπάσει η μάχη για τις ταυτότητες, νομίζαμε ότι αφορούσε ένα ατομικό δικαίωμα απέναντι σε έναν θεωρητικό και διόλου υπαρκτό κίνδυνο. Σήμερα, μόλις δώδεκα χρόνια μετά, ήρθε ο καιρός να αναθεωρήσουμε. Ο κίνδυνος ναζιστικής έμπνευσης πογκρόμ είναι ανάμεσά μας. Και δεν έχουν όλοι οι φύλακες γνώση.
Θλιβερό παράδειγμα ο κ. Στυλιανίδης, ένας υπουργός που έχει «διακριθεί» στο παρελθόν για τις προσλήψεις που έκανε την παραμονή κυριολεκτικά των εκλογών και ο οποίος αποφάσισε να ακολουθήσει το ρεύμα της μισαλλοδοξίας. Ζήτησε, λοιπόν, από τους δήμους να τον ενημερώσουν πόσα παιδιά αλλοδαπών είναι εγγεγραμμένα στους παιδικούς σταθμούς!
Μου έκανε ερώτηση η Χρυσή Αυγή, ήταν η δικαιολογία που επικαλέστηκε μετά την κατακραυγή. Λες και αν αύριο τον ρωτήσουν πόσα Εβραιόπουλα, Τσιγγανάκια ή ανάπηρα παιδάκια είναι γραμμένα στους παιδικούς σταθμούς, θα σπεύσει να τους ικανοποιήσει.
Πολύ πιο σοβαρά, βέβαια, είναι τα επεισόδια που δημιουργούν χρυσαυγίτες και θρησκόληπτοι έξω από το θέατρο «Χυτήριο», επειδή το έργο, λέει, προσβάλλει το θρησκευτικό τους αίσθημα.
Το γελοίον του πράγματος ας μη μας διαφεύγει: Δωδεκαθεϊστές και θρησκόληπτοι αντάμα στον δρόμο του χομεϊνισμού. Κατά τα άλλα, το θεατρικό έργο τούς έθιξε. Υποκριτές που μου μοιάζει περισσότερο να ανήκουν στη σχολή «όταν ακούω κουλτούρα βγάζω το πιστόλι μου».
Στην περίπτωση αυτή, πάντως, ο υπουργός Πολιτισμού ήταν ξεκάθαρος: «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε ούτε στη λογοκρισία να πάρει τη θέση της κριτικής ούτε στην αυτοδικία να πάρει τη θέση της Δικαιοσύνης», είπε.
Το ερώτημα είναι πώς. Και είναι ένα ερώτημα που επείγει, γιατί ήδη έχει δημιουργηθεί ένα κλίμα φόβου και ανασφάλειας που δηλητηριάζει την ελληνική κοινωνία. «Φοβάμαι και θέλω να φύγω από την Ελλάδα», δήλωσε ο σκηνοθέτης της παράστασης μετά τις απειλές κατά της ζωής του.
Ακριβώς αυτό που επιδιώκει η Χρυσή Αυγή. Γιατί, βέβαια, δεν πρόκειται για μια οργάνωση που χρησιμοποιεί τη βία, αλλά υπάρχει για τη βία και επιβιώνει χάρη στη βία. Μπορείτε να διανοηθείτε έστω και έναν από αυτούς να ανταλλάσσει νηφάλια επιχειρήματα στη Βουλή; Να επιζητά τον διάλογο με την αντίθετη άποψη; Να μετέχει, τέλος πάντων, στον δημοκρατικό πολιτισμό της Ευρώπης;
Φυσικά όχι. Η μόνη τους στρατηγική είναι η σύγκρουση. Πότε με τους αλλοδαπούς, πότε με τους «ανθέλληνες», πότε με τους «βέβηλους», με κάθε εχθρό, τέλος πάντων, που μπορούν να κατασκευάσουν. Μόνο μέσα από τη σύγκρουση και τη βία μπορούν να νομιμοποιήσουν την παρουσία τους σαν προστάτες της τάξης.
Γι' αυτό και έχει τεράστια σημασία να μην παίξει κανείς το παιχνίδι τους. Να μην τους απαντήσει με τα όπλα τους, αλλά να τους αντιμετωπίσει γι' αυτό που πραγματικά είναι κι αυτό που κάνουν: Παραβιάζουν τον νόμο και πρέπει να υποστούν όλες τις νόμιμες συνέπειες. Χωρίς εκπτώσεις και με απόλυτη αυστηρότητα.
Πριν από μερικά χρόνια ένας Αγγλος σχολιαστής έγραφε πως όταν ακούει το -τόσο κακοποιημένο στα καθ' ημάς- σύνθημα «δεν περνάει ο φασισμός», αρχίζει και μαζεύει τα πράγματά του. Είχε στο μυαλό του τις εικόνες του χάους που προηγούνται κάθε εκτροπής, με τις συγκρούσεις των αντίπαλων ομάδων στους δρόμους.
Τις γνωρίζουμε πολύ καλά, τις έχουμε πληρώσει και εμείς με αίμα στο παρελθόν. Η προστασία της νομιμότητας αποτελεί αποκλειστική ευθύνη της Αστυνομίας. Και είναι σαφές ότι χρειάζεται να κάνει πολλά παραπάνω. Κύριε Δένδια, μας ακούς;

13/10/12

Κι ομως η οικονομια γυριζει

H είδηση συνέπεσε με την επίσκεψη Μέρκελ και ήταν φυσικό να περάσει στα ψιλά των εφημερίδων. Δεν ήταν ωστόσο λιγότερο σημαντική: για πρώτη φορά ύστερα από 44 χρόνια ο πληθωρισμός στην Ελλάδα έπεσε κάτω από το 1%!
Και λοιπόν; Θα μπορούσε να πει κάποιος. Το πρόβλημά μας δεν είναι οι τιμές, αλλά η ύφεση και η ανεργία. Το ότι πέφτουν οι τιμές δεν είναι παρά η άλλη όψη τού ότι πέφτουν τα μεροκάματα και μαζί η κατανάλωση. Γεγονός αναμφισβήτητο. Με τρεις, όμως, πρόσθετες παρατηρήσεις.
Πρώτον, ότι η μείωση του πληθωρισμού έχει προκύψει από την πτώση των τιμών στον ιδιωτικό τομέα. Επιτέλους, γιατί ήταν σκάνδαλο το ότι συνέχιζαν να ανεβαίνουν έπειτα από τρία χρόνια λιτότητας.
Δεύτερον, ότι μπορούμε να ελπίζουμε τώρα πως οι μειώσεις των μισθών θα αρχίσουν να αντισταθμίζονται από μειώσεις στις τιμές, ώστε να ανακουφιστούν τα νοικοκυριά και να βελτιωθούν τα πραγματικά εισοδήματα.
Τρίτον, ότι αυτή η περίφημη, διαβόητη, αν προτιμάτε, «εσωτερική υποτίμηση» αρχίζει να δουλεύει. Η Ελλάδα γίνεται πιο ανταγωνιστική. Κι ίσως δεν είναι τυχαίο -παρότι δεν πρέπει να βγάζουμε συμπεράσματα από έναν μόνο μήνα- ότι τον Αύγουστο έπειτα από πολύ καιρό -για την ακρίβεια από το 2008- υπήρξε άνοδος της βιομηχανικής παραγωγής. Και ναι, οφείλεται στην άνοδο των εξαγωγών.
Με άλλα λόγια, παρά τις ασφυκτικές συνθήκες που έχει δημιουργήσει η καθυστέρηση των δόσεων της τρόικας, η οικονομία κινείται. Και μπορεί πράγματι να πλησιάζουμε στην αρχή του τέλους, με την προϋπόθεση φυσικά ότι θα πάρουμε κανονικά το πακέτο των 31,5 δισ.
Αυτό ήταν και το κύριο αντικείμενο της συζήτησης της κυβέρνησης με την κ. Μέρκελ. Να πεισθεί δηλαδή ότι αυτή η δογματική εμμονή στις περικοπές δεν έχει το παραμικρό νόημα, όσο συνεχίζεται η ύφεση. Και ότι σε πρώτη προτεραιότητα πρέπει να μπει η επανεκκίνηση της οικονομίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όλοι αυτοί οι υπολογισμοί για το πόσο βιώσιμο είναι το χρέος αλλάζουν δραματικά ανάλογα με τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας. Για παράδειγμα, αν με τα σημερινά δεδομένα υπολογίζεται το χρέος σε 130% του ΑΕΠ το 2020 -άρα γίνεται μη βιώσιμο κατά το ΔΝΤ-, τότε αρκεί μια βελτίωση του ρυθμού ανάπτυξης κατά 1% τον χρόνο για να πέσει στο 120% και να γίνει βιώσιμο. Χωρίς να χρειαστεί κανένα πρόσθετο μέτρο.
Μέχρι σήμερα η Γερμανίδα καγκελάριος φαίνεται ότι έχει καταλάβει πως αυτός ο πόλεμος δηλώσεων, στον οποίο είχαν επιδοθεί πολλοί Γερμανοί πολιτικοί, μόνο κακό έχει κάνει, καθώς επιτείνει την αβεβαιότητα για την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ. Η επίσκεψή της στην Αθήνα ήταν μια έμπρακτη επανόρθωση. Κι ακόμα μια προσπάθεια να μας καθησυχάσει και να καθησυχάσει τις αγορές ότι η καθυστέρηση στην καταβολή της δόσης -ήδη πάμε Νοέμβριο- δεν σηματοδοτεί κάτι αρνητικό.
Την πείσαμε όμως για την προτεραιότητα που πρέπει να δοθεί στην ανάκαμψη; Κανείς δεν είναι βέβαιος. Οσοι συνομίλησαν μαζί της, ωστόσο, επιμένουν ότι έδειξε γνήσια έκπληξη, όταν έμαθε από τον διοικητή της Εθνικής, κ. Γιώργο Ζανιά, πως οι τράπεζες έχουν στεγνώσει από χρήμα και αντί να δίνουν νέα δάνεια, κόβουν και τα υπάρχοντα.
Αν η έκπληξη αυτή μεταφραστεί και στη σωστή καταβολή των 31,5 δισ. -να πάρουμε δηλαδή όλα τα λεφτά σε μία δόση, χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις και μαζί την επιμήκυνση-, τότε θα είναι πράγματι μια πολύ επιτυχημένη επίσκεψη. Σε αντίθετη περίπτωση, τι έχεις Αντώνη, τι είχα πάντα.

ΕΘΝΟΣ 12/10/12

ΟΠΑΠ - Μαρξ σημειωσατε χ

Δίνοντας τον πρωινό μου καφέ στην Κίμωλο, φέτος το καλοκαίρι, κρυφάκουγα τη συνομιλία ενός ζευγαριού με εμφανή προτίμηση στην Αριστερά. «Ακούς εκεί ''Ξένιος Ζευς''», ήταν η πρώτη αντίρρηση που διατύπωσαν διαβάζοντας στην εφημερίδα για τις επιχειρήσεις-σκούπα της Αστυνομίας. «Ονομάσανε φιλοξενία το κυνηγητό», πρoσέθεσε ο άντρας, αναφερόμενος στην οργουελιανή σύλληψη του ονόματος της εκστρατείας. «Εμένα αυτό που με ενοχλεί», του απάντησε η γυναίκα, «είναι οι ιδιωτικοποιήσεις που τις βαφτίσαμε αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Το ξεπούλημα, κατάλαβες;».
Και ως προς το «Ξένιος Ζευς» δεν μπορούσα παρά να συμφωνήσω. Με την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας όμως; Τι σημαίνει «ξεπούλημα», όπως επιμένουν η κ. Παπαρήγα και ο κ. Τσίπρας, και γιατί είναι κακό από τη σκοπιά του δημοσίου συμφέροντος να αλλάζει η ιδιοκτησία μίας επιχείρησης;
Πάρτε μια ακραία περίπτωση, μια δημόσια επιχείρηση που δεν έχει ούτε κέρδη ούτε ζημιές. Ας δεχθούμε ότι αλλάζει χέρια και ότι ο ιδιώτης μάνατζερ τα πάει το ίδιο καλά ή το ίδιο άσχημα με το Δημόσιο, έτσι ώστε η επιχείρηση να παραμένει στο μηδέν. Τι θα έχει αλλάξει; Τίποτα. Ούτε για τους εργαζομένους, ούτε για τους πολίτες, ούτε φυσικά για το δημόσιο συμφέρον.
Μπορεί, βέβαια, ο νέος ιδιοκτήτης να αποφασίσει να επενδύσει στην εταιρεία, έτσι ώστε να βελτιώσει την παραγωγικότητα και να πραγματοποιήσει κέρδη. Για ποιον λόγο την αγόρασε άλλωστε; Στην περίπτωση αυτή κερδισμένοι θα βγούμε όλοι. Ο ιδιώτης που θα αποκομίσει κέρδη, το Δημόσιο που θα εισπράξει φόρους, πιθανώς οι εργαζόμενοι που θα μπορούν να διεκδικήσουν υψηλότερους μισθούς αλλά και η οικονομία, αν τα κέρδη ξαναεπενδυθούν.
Είτε αρέσει στην Αριστερά είτε όχι, σε μια τέτοια περίπτωση έχουμε αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Και η λογική των ιδιωτικοποιήσεων είναι ακριβώς αυτή. Πράγμα που σημαίνει ότι προϋπόθεση για να πετύχουν είναι να διασφαλιστεί ότι οι νέοι ιδιοκτήτες θα κάνουν επενδύσεις.
Το τίμημα της πώλησης καθαυτό, πάντα από τη σκοπιά του δημοσίου συμφέροντος, είναι δευτερεύον. Υπό τον όρο, φυσικά, ότι ο νέος ιδιοκτήτης δεν θα προχωρήσει στη ρευστοποίηση της επιχείρησης για να βγάλει τα κέρδη στο εξωτερικό.
Στον αντίποδα αυτής της λογικής υπάρχει η άποψη ότι οι δημόσιες επιχειρήσεις πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως στρατηγικοί μοχλοί για να προωθήσουν την ανάπτυξη. Αυτό μπορεί να συζητηθεί, πάλι όμως με πολλές προϋποθέσεις.
Πρώτον, ότι αφορά μονάδες στρατηγικής σημασίας - όχι, για παράδειγμα, δημόσια ακίνητα. Δεύτερον, ότι το Δημόσιο θα έχει τα χρήματα να επενδύσει σε αυτές τις επιχειρήσεις - σήμερα δεν τα έχει. Τρίτον, ότι το Δημόσιο θα είναι καλύτερος μάνατζερ από τον ιδιώτη. Μαύρο ανέκδοτο δηλαδή. Γιατί, για να δούμε ένα άλλο παράδειγμα, ονομάσαμε -τρομάρα μας!- την Ολυμπιακή «εθνικό αερομεταφορέα» και καταντήσαμε να πληρώνουμε δισεκατομμύρια για τα διαχρονικά ρουσφέτια ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας.
Και ο ΟΠΑΠ με τα τεράστια κέρδη; Είναι αλήθεια ότι στο στοίχημα κυκλοφορεί πολύ χρήμα κι ακόμα περισσότερο στο παράνομο στοίχημα. Γι' αυτόν τον λόγο οι κυβερνήσεις της Ευρώπης το νομιμοποίησαν και πλέον δραστηριοποιούνται ελεύθερα ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το ίδιο θα γίνει και στην Ελλάδα - ο ΟΠΑΠ, με άλλα λόγια, θα χάσει το μονοπώλιο.
Το δημόσιο, ωστόσο, δεν θα χάσει. Θα εισπράξει φόρους, ενώ έως τώρα τα κέρδη του ΟΠΑΠ πήγαιναν σε χορηγίες. Κυρίως σε ποδοσφαιρικές ομάδες, ενίοτε σε φίλους.
Άλλωστε πουθενά ο Μαρξ δεν είπε ότι ο τζόγος αποτελεί στρατηγικό τομέα της οικονομίας!

ΕΘΝΟΣ 11/10/12

Το γαλα του κ.Τσιπρα

Φοβάμαι ότι χθες η κ. Μέρκελ δεν θα είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει το δελτίο ειδήσεων. Θα έχασε έτσι την ευκαιρία να δει τον κ.Καμμένο να θυροκολλεί την επιστολή που της έστειλε, επικεφαλής οπαδών του κόμματος του και αντιπροσωπείας βουλευτών. Αφού κατήγγειλε την έλλειψη δημοκρατίας στην Γερμανία- επειδή η πρεσβεία δεν παρέλαβε την επιστολή- αποχώρησαν όλοι μαζί με βλέμμα σκυθρωπό και αποφασιστικό βήμα παντελώς ανίκανοι να συλλάβουν την γελοιότητα της εικόνας. Πολιτικοί που αρχίζουν και τελειώνουν στα δελτία των οκτώ!

Πιθανότατα η κ. Μέρκελ δεν θα μπόρεσε να διαβάσει και το άρθρο του κ. Τσίπρα στην Γκάρντιαν. Κρίμα. Γιατί εκεί θα μάθαινε ότι τα λεφτά που μας δανείζει δεν μπορούν να πάνε για μισθούς και συντάξεις ούτε για φάρμακα ή για γάλα στα σχολεία.

Προφανώς ο κ.Τσίπρας δεν έχει ενημερωθεί ότι το 2010 το πρωτογενές έλλειμμα της Ελλάδας ήταν 24 δισεκατομμύρια, το 2011 ήταν 6.5 δισεκατομμύρια, το 2012 θα είναι 3.6 δισεκατομμύρια κι ακόμα και το 2013, ανάλογα και με τα μέτρα που θα ληφθούν, θα φτάσει τα 2.5 δισεκατομμύρια!

Με άλλα λόγια μέσα στην τετραετία πήγαν ή θα πάνε για μισθούς, συντάξεις, φάρμακα και γάλα στα σχολεία πάνω από 35 δισεκατομμύρια ευρώ. Ναι ακόμα περισσότερα πήγαν για αναχρηματοδότηση του χρέους. Αλλά αυτό τι σημαίνει; Ότι μας δόθηκε ο χρόνος να καλύψουμε το πρωτογενές μας έλλειμμα χωρίς να χρειάζεται να βρούμε χρήματα για ην αποπληρωμή του χρέους.

Αν είχαμε πει το «δεν πληρώνω» και θα είχαμε χρεοκοπήσει και θα έπρεπε να βρούμε αυτά τα 35 δισεκατομμύρια από πρόσθετες περικοπές. Προσοχή: πρόσθετες σε αυτές που έχουμε ήδη κάνει. Εκεί να δείτε ύφεση…

Ο κ.Τσίπρας βέβαια τα ξέρει όλα αυτά. Εξακολουθεί όμως να κάνει και αυτός πολιτική με πρώτο μέλημα τα δελτία των οκτώ. Με τέτοια διαστρέβλωση της αλήθειας ωστόσο πώς μπορεί να περιμένει ότι θα τον πάρουν στα σοβαρά τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα;

Υπάρχει ωστόσο και κάτι ακόμα. Γιατί πιστεύει ο κ.Τσίπρας ότι θα πρέπει η κ.Μέρκελ να χρηματοδοτεί τα φάρμακα μας ή το γάλα των παιδιών μας στα σχολεία;

Να διαμαρτυρηθούμε για την πολιτική λιτότητας στην ευρωζώνη χίλιες φορές. Να επαναδιαπραγματευτούμε τα δάνεια που  μας δίνουν όσο τραβάει η ψυχή μας –κι όσο αντέχουν οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι. Το γάλα στα σχολεία όμως;

Ακόμα και μετά την πενταετή ύφεση η Ελλάδα παραμένει μια πλούσια χώρα, πλουσιότερη από τα τρία τέταρτα των χωρών του πλανήτη. Και ζητάμε δανεικά για το γάλα μόνο και μόνο επειδή δεν μπορούμε να ισοσκελίσομε τον προϋπολογισμό μας;

Μόνο και μόνο δηλαδή γιατί οι 300 που εκλέξαμε δεν μπορούν να συμφωνήσουν ποιες  σοβαρές περικοπές ν από αυτό το αντιπαραγωγικό δημόσιο και πως θα φορολογήσουν όσους φοροδιαφεύγουν; Και κάθε φορά που πάει να γίνει κάτι ξεσηκώνονται για να προστατεύσουν τα «κεκτήμένα»; Και φταίει γι’ αυτό η Μέρκελ;

Στην Ελλάδα έχουμε παράδοση τα δικά μας προβλήματα να τα φορτώνουμε στου ξένους. Από τον πόλεμο του 1897-ναι και γι’ αυτόν τους ξένους κατηγορούσαμε-  ως την εισβολή στην Κύπρο.

Και δεν θέλουμε ακόμα και σήμερα να καταλάβουμε πώς και όταν έτσι έχουν τα πράγματα αυτό συμβαίνει γιατί εμείς δεν αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεων μας! Ούτε καν για το γάλα των παιδιών μας!

ΕΘΝΟΣ  10/10/12

Συνδικαλιστες στα καγκελα

Όσο πιο έντονα και μαχητικά διαμαρτύρονται οι πολίτες τόσο περισσότερο οφείλει να τους ακούει μια κυβέρνηση και να μην επιμένει να σταματήσουν πρώτα τις κινητοποιήσεις για να ξεκινήσει το διάλογο. Αυτό έγραφε πρόσφατα ένας από τους κορυφαίους φιλόσοφους της εποχής μας ο νομπελίστας οικονομολόγος Αμάρτυα Σεν επισημαίνοντας το προφανές. Ότι δηλαδή οι διαμαρτυρόμενοι συχνά αναγκάζονται να υιοθετήσουν ακραίες μεθόδους ακριβώς γιατί το πρόβλημά τους είναι μεγάλο.

Προφανώς δεν είχε υπ όψη του το Δρομοκαϊτιο. Γιατί βέβαια οι συνδικαλιστές του νοσοκομείου αποφάσισαν να χτίσουν «συμβολικά» την είσοδο και να μοιράσουν φασολάδα, μόνο και μόνο σαν επικοινωνιακό τρικ. Να πετύχουν δηλαδή την ζωντανή τηλεοπτική σύνδεση που διεκδικούν.

Γιατί κατά τα άλλα και παρά τα πολύ σοβαρά προβλήματα του κλάδου, είναι γνωστό πως στις απεργίες των νοσοκομειακών η συμμετοχή είναι μικρή και ευτυχώς τα νοσοκομεία χάρη στην αυταπάρνηση των εργαζομένων δουλεύουν κανονικά. Όσο για το πόσο συμβολικό και τι ακριβώς συμβολίζει το χτίσιμο της κύριας εισόδου ενός νοσοκομείου, ο καθένας μπορεί να το κρίνει.

Τα ίδια θα μπορούσαν να υποστηριχθούν και για την κατάληψη του μηχανογραφικού της ΔΕΗ. Εδώ ο στόχος όπως μας ανακοίνωσαν οι συνδικαλιστές της εταιρείας ήταν εξ αρχής πολιτικός- επικοινωνιακός. Να βρεθούν στοιχεία και να καταγγελθεί σκάνδαλο με μεγαλο-ιδιοκτήτες που κρύβουν τα τετραγωνικά του σπιτιού τους για να μην πληρώνουν τον φόρο που αναλογεί..

Το θέμα είναι σοβαρό και αν ισχύει ή αν υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι μπορεί να ισχύει, τότε θα πρέπει άμεσα να παρέμβει το ΣΔΟΕ και ο εισαγγελέας. Αυτό θα έπρεπε να είχε κάνει από την πρώτη στιγμή και η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Να κάνει δηλαδή μηνυτήρια αναφορά και να καταθέσει ότι στοιχεία έχει στον εισαγγελέα.

Γιατί καθόσον γνωρίζω κανείς δεν έχει αναθέσει ανακριτικές αρμοδιότητες στον κ. Φωτόπουλο. Κι όχι χωρίς λόγο. Ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ βλέπετε έχει την δική του πολιτική και συνδικαλιστική ατζέντα και τα στοιχεία που αποκαλύπτει έχουν σαν μοναδικό σκοπό να την προωθήσουν.

Με δυο λόγια δεν έχει την έξωθεν καλή μαρτυρία και θυμάται τα σκάνδαλα επιλεκτικά όταν συγκρούεται με την διοίκηση ή την κυβέρνηση. Γιατί κατά τα άλλα όταν το χρήμα ρέει κανονικά ούτε γάτα ούτε ζημιά.

Προφανώς δεν ισχύει το ίδιο για τους εργαζόμενους στον Σκαραμαγκά. Κι εκεί είχαμε μια ακραία κινητοποίηση, το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ωστόσο- και άνεργοι και απλήρωτοι- είναι πολύ σοβαρό. Τους δίνει όμως το δικαίωμα να μπουν στο Πεντάγωνο;

Είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει κάποτε να το αντιμετωπίσουμε σοβαρά και όχι ανάλογα με το πώς μας συμφέρει- στην αντιπολίτευση κατεβαίνουμε με τους διαδηλωτές , στην κυβέρνηση με τα ΜΑΤ.

Αυτός είναι ο βασικός λόγος που δεν έχουμε καταφέρει να συμφωνήσουμε στα στοιχειώδη –τις πορείες των 100 ατόμων π.χ. που κλείνουν τους δρόμους- και σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια κλιμάκωση που επιτρέπει ακόμα και σε μικρές μειοψηφίες να παραλύουν σοβαρές λειτουργίες του κράτους.

Δεν είναι λύση βέβαια να σέρνονται οι συνδικαλιστές στα δικαστήρια. Αν δεν υπάρχουν κάποια όρια όμως –και τα όρια τα ορίζει ο νόμος- τότε μαζί με τον ανακριτή Φωτόπουλο θα πρέπει να δεχθούμε και τον αστυνόμο Μιχαλολιάκο. Ομολογώ και τα δύο μου προκαλούν τρόμο!

ΕΘΝΟΣ 10/10/12

Μην κάνετε το ίδιο λάθος κ.Μέρκελ

Αγαπητή κ. Μέρκελ.

Η επίσκεψή σας αύριο στην Αθήνα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ιστορική. Είναι η πρώτη φορά βλέπετε που για το τι συμβαίνει στη χώρα μας έχουν τόσο μεγάλη σημασία οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο Βερολίνο. Ως τώρα και για πολλές πολλές δεκαετίες, σχεδόν από την επανάσταση του 1821 και μετά, ήταν το Λονδίνο και στη συνέχεια η Ουάσιγκτον.

Από την Σκύλα στην Χάρυβδη θα έλεγαν ορισμένοι αν δεν ήταν το κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι στο οποίο εγώ προσωπικά εξακολουθώ να θέλω να πιστεύω ότι όλοι συμμετέχουμε ισότιμα.

Όπως γνωρίζετε οι έλληνες είναι γερμανόφιλοι. Μη σας παρασύρουν τα δημοσιεύματα για το τέταρτο Ράιχ και οι γελοιογραφίες που σας εμφανίζουν με στολή των Ες-Ες. Άλλωστε εσείς ξεκινήσατε πρώτοι –θυμάστε το άγαλμα της Αφροδίτης με την άσεμνη χειρονομία που πολύ μας θύμωσε.

Κι ακόμα και σοβαροί γερμανοί πολιτικοί μπήκαν στον πειρασμό να υιοθετήσουν τα στερεότυπα για τους «τεμπέληδες έλληνες». Τώρα ξέρετε ότι οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα,  παρά τα υπαρκτά προβλήματα που έχουμε, δουλεύουν περισσότερες ώρες από τους γερμανούς συναδέλφους τους. Τελευταία δείχνετε να έχετε καταλάβει τι κακό έκαναν όλα αυτά και οι δηλώσεις σας είναι μια καλή βάση προσέγγισης.

Άλλωστε όπως σας είπα είμαστε από τους πιο γερμανόφιλους λαούς. Λατρεύουμε κάθε τι γερμανικό από τα αυτοκίνητα και τα ψυγεία ως τα ηλεκτρονικά και τις υποδομές. Με τη Ζήμενς λίγο τα χαλάσαμε αλλά έφταιγαν και κάτι ανεκδιήγητοι δικοί μας οπότε ας πούμε ότι είμαστε πάτσι.

Κι είσαστε βέβαια και οι καλύτεροι πελάτες μας και για τις εξαγωγές αλλά και στον τουρισμό- φέτος λίγο φοβήθηκαν οι συμπατριώτες σας, άδικα όμως.

Αυτά όλα θα αποτελούσαν τη βάση για μια στέρεα φιλία αν δεν είχαμε ακόμα μερικές σοβαρές διαφορές. Καταλαβαίνω το σχέδιο σας να κάνετε την ευρωπαϊκή οικονομία κατ εικόνα και κατ ομοίωση της δικής σας. Κι έχετε και σοβαρά επιχειρήματα: πήρατε μέτρα εγκαίρως και εμφανίζετε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από τις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Από την άλλη πλευρά θα πρέπει να καταλάβετε –οι αμερικανοί πριν από εσάς νομίζω ότι στο τέλος το κατάλαβαν καλύτερα- ότι ο ηγετικός ρόλος που διεκδικείτε δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στην ισχύ, έστω και την οικονομική. Θα πρέπει να μπορείτε και να πείθετε. Και η δογματική λιτότητα που με δική σας κυρίως επιμονή έχει επιβληθεί στη χώρα μας είναι ότι χειρότερο.

Αύριο πολλοί έλληνες θα σας υποδεχθούν με διαδηλώσεις. Μη δώσετε σημασία σ αυτούς που θα επιχειρήσουν να τις εκμεταλλευτούν πολιτικά. Ακούστε όμως τους πολίτες, ιδιαίτερα τους νέους –πόσο καλύτερα θα ήταν αν μπορούσατε να συναντήσετε και κάποιους από αυτούς- που αισθάνονται ότι δεν έχουν μπροστά τους καμία προοπτική.

Αυτός ξέρετε είναι ο κύριος λόγος που έχουν καταφέρει διάφοροι πολιτικάντηδες και μαζί τους και κάτι απίστευτα φασιστοειδή να αποκτήσουν εθνικό ακροατήριο. Ο κίνδυνος για την πολιτική σταθερότητα και για την κοινωνική συνοχή είναι δυστυχώς πολύ υπαρκτός.

Αλλά σε ποιον τα λέω; Εσείς γνωρίζετε πολύ καλύτερα από εμάς τι θα πει ένας λαός ταπεινωμένος και σε απόγνωση. Και ξέρετε  τι λένε για όσους δεν μαθαίνουν από τα λάθη τους: είναι καταδικασμένοι να τα επαναλάβουν έστω και εις βάρος άλλων!

ΕΘΝΟΣ 8/10/12

Αυτοκτονια σε δοσεις

Οι διαπραγματεύσεις που διεξάγονται ολό­κλη­ρο τον τελευταίο χρόνο με την τρόικα έχουν μια ισχυρή δόση υποκρισίας και παραλογισμού. Εξαντλούνται στην εξέταση των πιο απίθα­νων κωδικών του προϋπο­λο­γισμού, όταν όλοι γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να επηρεάσει σε τίποτα τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας αν το έλλειμμα της επόμενης χρονιάς θα είναι ένα ή δύο δισεκατομμύρια μικρότερο ή μεγαλύτερο.
Την ίδια στιγμή, τα πραγματικά μεγάλα προβλή­ματα αφήνονται να σέρνονται βουλιάζοντας τη χώρα στην ύφεση και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις μιας πολιτικής έκρηξης.
Η τακτική της τρόικας υπηρετεί μια γερμανική λογική. Η κ. Μέρκελ ξέρει ότι για να μπορέσει να εξασφαλίσει την υποστήριξη των ψηφοφόρων της πρέπει να φαίνεται αυστηρή με την Ελλάδα. Υιοθέτησε από την πρώτη στιγμή σκληρή γλώσσα και έπαιξε και αυτή το χαρτί των «τεμπέληδων» και «αναξιόπιστων» Ελλήνων.
Ταυτόχρονα, βέβαια, όλοι οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν ότι αν δεν ασκούν το μάξιμουμ της πίεσης στην Ελλάδα, οι ελληνικές κυβερνήσεις θα αναζητούν κάθε τρόπο για να μην πραγμα­τοποιούν τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν. Και δεν είναι τόσο τα κοψίματα των μισθών -αυτά αποφασίζονται και υλοποιούνται άμεσα-, όσο οι διαρθρωτικές αλλαγές που προϋπο­θέτουν καλή προετοιμασία κι έχουν πολιτικό κόστος. Οι ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις μας θα γέμιζαν ένα μεσαίου μεγέθους βιβλίο.
Εως εδώ απλά και κατανοητά. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, είναι ότι η οικονομία έχει μπει σε βαθιά κατάψυξη από τον Ιούνιο του 2011 έως σήμερα. Σε όλο αυτό το διάστημα είμαστε σε μια διαρκή διαπραγμάτευση για το κούρεμα του χρέους, τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στην οικονομία και τις περικοπές σε μισθούς και συντάξεις.
Ετσι κι αλλιώς είμαστε μια χώρα που διακρίνεται για τη διοικητική της αδυναμία. Προσθέστε τον όγκο δουλειάς που έχει επιβάλει και μόνο η γραφειοκρατική διεκπεραίωση του δεύτερου μνημονίου, βάλτε μια δόση λευκής απεργίας και μια μεγάλη δόση προεκλογικής αδράνειας κι εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς γιατί δεν έχει προχωρήσει κανένας μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για να βγούμε από το τέλμα.
Οσο για τις επενδύσεις, παραμένουν όνειρο θερινής νυκτός όσο συνεχίζεται η αμφισβήτηση για το αν θα παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ, όσο οι τράπεζες είναι στεγνές από χρήμα και όσο οι επιχειρήσεις δεν βρίσκουν ούτε κεφάλαια κίνησης.
Υφεση 6,5%; Με τέτοιες συνθήκες και λίγη είναι. Και δεν φταίει ούτε το μνημόνιο ούτε οι -υπαρκτές και σοβαρές- δικές μας καθυστε­ρήσεις. Φταίει η πολιτική μυωπία των ηγετών της Ευρωζώνης. Φραστικά βέβαια γλύκαναν. Κατάλαβαν ότι κάνουν κακό και πολιτικά, στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και στη διεθνή εικόνα που διαμορφώνουν τόσο στις αγορές όσο και στους ψηφοφόρους τους. Στο διά ταύτα, ωστόσο, περιμένουμε ακόμα να δούμε τι θα φέρει μαζί της η κυρία Μέρκελ την Τρίτη.
Οταν πριν από λίγες εβδομάδες ο πρόεδρος του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων Τάκης Αθανασόπουλος υποστήριζε ότι σε λίγο καιρό η Ελλάδα θα γίνει Ελντοράντο για τους επενδυτές, δεν υπερέβαλλε. Το 2013 η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι η μεγάλη αναπτυξιακή ευκαιρία της Ευρώπης.
Με πρωτογενές πλεόνασμα στον κρατικό προϋπολογισμό, ανταγωνιστικό κόστος εργα­σίας, χαμηλότερο πληθωρισμό από τη Γερμανία και 4 φορές χαμηλότερο από την Τουρκία και εμπορικό έλλειμμα σε ανεκτά πλέον επίπεδα, είναι μια διαφορετική χώρα από το 2009.
Δεν πρόκειται όμως να έρθει ούτε μισό ευρώ για επενδύσεις όσο δεν τελειώνει το ζήτημα της παραμονής ή όχι στο ευρώ και κατ' επέκταση όσο δεν σταθεροποιείται το πολιτικό κλίμα.
Αν όλα αυτά έχουν μικρή έστω σχέση με την πραγματικότητα, τότε η απλή λογική θα έλεγε ότι πρέπει να αφήσουμε στο ράφι τα ακριβή ποσά που θα κοπούν ή όχι, και να βάλουμε ως πρώτη προτεραιότητα την επανεκκίνηση της οικονομίας και την έγκαιρη καταβολή του πακέτου των 31,5 δισ. ευρώ.
Αν το κάναμε και, πολύ περισσότερο, αν το είχαμε κάνει τον Μάιο ή τον Ιούνιο, η ύφεση σήμερα θα ήταν σίγουρα μικρότερη και όλοι αυτοί οι υπολογισμοί για το πόσο βιώσιμο είναι ή δεν είναι το χρέος θα ξεκινούσαν από πολύ διαφορετικές βάσεις.
Υπάρχει ακόμα χρόνος; Πιθανώς. Εξαντλείται όμως γρήγορα. Ηδη οι πολιτικές συνθήκες στην Ελλάδα πάνε από το κακό στο χειρότερο και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς άρχισε να φλερτάρει με το ενδεχόμενο μιας πολιτικής διαπραγμάτευσης υπερφαλαγγίζοντας την τρόικα.
Δεν είναι βέβαιο ότι πρόκειται για την καλύτερη τακτική. Αλλωστε, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξετάζουν εδώ και καιρό μια λύση-πακέτο για Ελλάδα, Κύπρο, Ισπανία, έτσι ώστε να κλείσουν τα θέματα μια και καλή. Κι αυτό μπορεί να πάρει χρόνο.
Με αυτήν την έννοια μπορεί να είναι καλύτερο για την Ελλάδα να πάρει τώρα τα λεφτά, κάνοντας έστω κάποιες υποχωρήσεις και να ρίξει το βάρος της στην ανάκαμψη.
Είναι ο καλύτερος δρόμος; Σίγουρα παραμέ­νουν πολλές αβεβαιότητες. Δεν υπάρχει, ωστό­σο, καμιά εναλλακτική πρόταση. Ακόμα και ο ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζει ότι σε πρώτη προτεραι­ό­τητα είναι η σταθεροποίηση της οικονομίας, ενώ και ο κ. Τσίπρας μιλά πια για επαναδιαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους.
Για να γίνουν όμως όλα αυτά, πρώτα πρέπει να πάρουμε τα 31,5 δισ. Διαφορετικά, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος τους επόμενους μήνες να παρακολου­θούμε την πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάρρευση της χώρας, χωρίς να μπορούμε να αντιδράσουμε.
Θα είναι μια αυτοκτονία σε δόσεις που κανείς δεν μπορεί να ανεχθεί!

ΕΘΝΟΣ 7/10/12